فرونشست یکی از بحران‌های زیست‌محیطی مهم است که زندگی میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار می‌دهد. این پدیده با فاکتورهایی نظیر استخراج آب‌های زیرزمینی، نفت و گازهای طبیعی مرتبط است و با مواردی همچون وزن سازه‌های متراکم شهری تشدید می‌شود. در واقع پیامدهای فرونشست شهری بسیار گسترده است و می‌تواند موجب افزایش سطح آب و در نتیجه غرق شدن شهرها شود. 

همچنین این بحران، خطر سیل را به‌ویژه در شهرهای ساحلی که افزایش سطح دریا، به‌عنوان تهدیدی مضاعف شناخته می‌شود، افزایش می‌دهد. موضوع قابل توجه این است که تنها شهرهای کمتر شناخته‌شده، در معرض خطر غرق شدن نیستند، به طوری که حتی مکزیکوسیتی نیز شانس ناپدید شدن در زیر آب را خواهد داشت. در ادامه به معرفی شهرها و مکان‌هایی پرداخته می‌شود که به‌زودی غرق می‌شوند. 

کانسای کوبه، ژاپن 

سرعت فرو رفتن در آب: ۷ سانتی‌متر در سال 

زمین‌لرزه بزرگ هانشین که در سال ۱۹۹۵ در کوبه ژاپن رخ داد، تأثیر عمیقی بر این شهر گذاشت و آسیب‌های زیرساختی و تلفات جانی بسیاری پدید آورد. پس از آن، مناطق شهری کوبه، تحت بازسازی گسترده قرار گرفت. این فرایند نه‌تنها شامل بازسازی ساختارهای فیزیکی، بلکه پرداختن به برنامه‌ریزی بلندمدت شهری و مشارکت‌های اجتماعی شد. کوبه مثال جالبی از شهرهای در حال غرق شدن است، زیرا برخلاف بسیاری از مکان‌های این فهرست، فرو فتن آن در آب، نتیجه مداخله بشر نبوده، بلکه یک فرایند طبیعی است. 

جزیره پورت، بندرگاه کوبه، در نتیجه زمین لرزه عظیم، دچار فرونشست شد و فرودگاه کانسای کوبه از زمان افتتاح در سال ۱۹۹۴، به طور پیوسته در ارتفاع ۳۸ فوتی آب دریا فرو رفته است. این فرودگاه به‌سرعت در معرض غرق شدن قرار دارد و فاصله آن با شهر هر روز بیشتر می‌شود؛ اگرچه این میزان تا سال ۲۰۰۸، به حدود هفت سانتی‌متر در سال کاهش یافته است، اما غرق شدن آن هنوز به طرز باورنکردنی، نگران‌کننده است. جزیره‌ای که فرودگاه کانسای روی آن ساخته شده است در حال حاضر ۳۸ فوت غرق شده است و می‌توان تخمین زد که اگر میزان غرق شدن هفت سانتی‌متر باقی بماند، فرودگاه تا حدود ۳۳۵ سال دیگر بالای آب باقی می‌ماند. 

تیانجین، چین 

سرعت فرو رفتن در آب: بیش از ۵ سانتی‌متر در سال 

تیانجین یکی از شهرهای بزرگ چین است که سریع‌ترین نرخ غرق‌شدگی را در جهان دارد. این پدیده در درجه اول به برداشت بیش از حد آب‌های زیرزمینی نسبت داده می‌شود که یک مسئله رایج در بسیاری از مناطق شهری است. جالب است بدانید که آب‌های زیرزمینی، نقش مهمی در حمایت از ساختار زمین دارند و حذف آن‌ها موجب فشرده شدن و ته‌نشین شدن رسوبات زیرین می‌شود و خطر فرونشست را در پی دارد. 

وضعیت فرو رفتن تیانجین با چالش افزایش سطح آب دریاها، به‌دلیل تغییرات آب و هوایی، تشدید می‌شود و این شهر را در برابر سیل، آسیب‌پذیرتر می‌کند، بنابراین برای شهرهایی مانند تیانجین باید اجرای اقدامات نظارتی سختگیرانه، به‌منظور کاهش استخراج آب‌های زیرزمینی و توسعه استراتژی‌های برنامه‌ریزی شهری جامع در نظر گرفته شود که اثرات بلندمدت فرونشست و تغییرات آب و هوایی را تحت تأثیر قرار دهد. با سرعت فعلی غرق شدن (۵.۲۲ سانتی‌متر در سال)، اگر اقدامی برای تیانجین انجام نشود، طی مدت ۸۸ سال، زیر آب خواهد رفت. 

سمارانگ، اندونزی 

سرعت فرو رفتن در آب: ۴ سانتی‌متر در سال 

سمارانگ با موضوع بحرانی فرونشست زمین مواجه است و یکی از سریع‌ترین شهرهای در حال غرق شدن دنیا محسوب می‌شود. این شهر هر سال حدود ۲۰ تا ۳۰ میلی‌متر دچار فرونشست می‌شود که نتیجه ترکیبی از غرق شدن زمین و بالا آمدن آب دریاها است. این بحران بیش از ۲ میلیون نفر جمعیت شهر را در معرض خطر افزایش سیل قرار می‌دهد و خسارت قابل‌توجهی به بخش‌های مسکن و زیرساخت‌ها وارد می‌کند. علت اصلی فرونشست‌ها در سمارنگ، برداشت آب‌های زیرزمینی است. 

علاوه بر این، انسجام طبیعی خاک‌های آبرفتی و فشار ناشی از وزن ساختمان‌ها نیز به این مشکل کمک می‌کند. بازگرداندن مناطقی که در سمارانگ دچار فرونشست شده است به سطوح قبل آندر عمل غیرممکن است. مدیران دولتی این شهر برنامه‌هایی را برای رفع چالش‌ها آغاز کرده‌اند. این شهر بزرگ اندونزی با سرعت فعلی غرق شدن (۳.۹۶ سانتی‌متر در سال)، حدوداً تا ۴۵۴ سال آینده، زیر آب خواهد بود. 

شانگهای، چین 

سرعت فرو رفتن در آب: ۳ سانتی‌متر در سال 

شانگهای به عنوان یکی از توسعه‌یافته‌ترین و پرجمعیت‌ترین شهرهای چین شناخته می‌شود که برای بیش از یک قرن، با خطر فرونشست قابل‌توجهی روبه‌رو بوده است. از همان روزهای نخست، این بندر تجاری، به دلیل افزایش مصرف آب‌های زیرزمینی که از ظرفیت زمین فراتر رفته است، با غرق شدن تدریجی مواجه شد. تا سال ۱۹۲۱، شانگهای ۲.۶ متر غرق شد و استخراج آب‌های زیرزمینی مسئول ۷۰ درصد فرونشست‌ها بود. وزن آسمان خراش‌ها که ۳۰ درصد باقی‌مانده دلیل فرونشست‌ها را تشکیل می‌دهد نیز به غرق شدن این شهر کمک زیادی کرده است. 

وضعیت بحرانی شانگهای، بیش از ۵۰ شهر در سراسر چین را تحت تأثیر قرار می‌دهد. برای جلوگیری از غرق شدن این شهر، اقدامات مختلفی انجام شده است. برای مثال پیشنهاد شد که برای کاهش اثرات کاهش آب زیرزمینی، آب از طریق چاه‌ها هدایت شود. با وجود تلاش‌های زیاد، این شهر به دلیل توسعه مداوم و مسئله جهانی افزایش سطح آب دریاها، همچنان با چالش‌های زیادی مواجه است. با سرعت فعلی غرق شدن (۲.۹۴ سانتی‌متر در سال)، حدود ۱۶۶ سال طول می‌کشد تا شانگهای به‌طور کامل غرق شود. 

هوشی‌مین، ویتنام 

سرعت فرو رفتن در آب: حدود ۲.۸ سانتی‌متر در سال 

بزرگترین کلان‌شهر ویتنام، با سرعتی نگران‌کننده در حال غرق شدن است و چالش‌های قابل‌توجهی را برای زیرساخت‌ها و ساکنان آن ایجاد می‌کند. این شهر با نرخ دو تا پنج سانتی‌متر در سال، فرونشست زمین را به طور قابل‌توجهی تجربه می‌کند که این میزان، سریع‌تر از میانگین جهانی افزایش سطح دریا یعنی حدود ۳.۷ میلی متر در سال است. این غرق شدن سریع، خطر افزایش سیل را به همراه دارد، به‌خصوص که تغییرات آب و هوایی همچنان باعث افزایش سطح دریاها می‌شود. در واقع فاکتورهای مختلفی در غرق شدن شهر هوشی‌مین نقش دارند که عامل اصلی آن، استخراج بیش از حد از آب‌های زیرزمینی است. از آنجا که هوشی‌مین، به‌تازگی به‌سرعت گسترش یافته است، میزان تقاضای آب از عرضه سیستم آب شهری، پیشی گرفته است. 

یکی دیگر از عوامل مؤثر غرق شدن شهر، واقع شدن آن در یک منطقه دلتای هموار است، به‌طوری که ۴۰ تا ۴۵ درصد مساحت آن کمتر از یک متر از سطح دریا بالاتر است. این موقعیت جغرافیایی، شهر را به‌ویژه در برابر بارندگی شدید، طوفان و بالا آمدن سطح دریا آسیب‌پذیر می‌کند. برای مبارزه با این بحران، اقداماتی برای کاهش برداشت آب زیرزمینی از جمله گسترش توزیع آب لوله‌کشی در سراسر شهر به اجرا گذاشته شده است. این امر به طور قابل‌توجهی، سرعت استخراج آب‌های زیرزمینی را کاهش داده است که برای کاهش سرعت فرونشست، ضرورت زیادی دارد. با سرعت فعلی غرق شدن (۲.۸۱ سانتی‌متر در سال)، تقریباً ۲۴۹ سال طول می‌کشد تا شهر هوشی‌ مین غرق شود. 

منبع: ایمنا