استان کردستان در زمینه صنایع دستی دارای هنرمندان توانمندی است که با شوق و عشق خاصی در رشته‌های مختلف این هنر فعالیت دارند و حتی تعدادی از این افراد از طریق همین هنر و صنعت، گذران زندگی کرده و زمینه اشتغال افراد دیگری را نیز فراهم می‌کنند.

نازک‌کاری سنندج، گلیم سنه،کلاش مریوان، شال‌بافی آرمرده بانه، گلیم‌بافی کاکو سفلی و ارغوان‌بافی دیوزناو، تنها بخشی از شاهکارهای این دیار است که در سطح ملی و جهانی معرفی و ثبت شده است.

اما هم اکنون هنرمندان صنعتگر از بی‌توجهی به صنایع دستی استان گلایه دارند و بر این عقیده هستند که حمایت هست اما کافی نیست و باید بیشتر به این هنر توجه شده و زمینه برای توسعه و رشد صنایع دستی استان فراهم شود.

صنایع دستی شناسه استان کردستان است

یکی از صنعتگران کردستانی حدود هشت سال است در عرصه کار «چرم سراجی سنتی» فعالیت دارد و بصورت مداوم در نمایشگاه‌های متعددی که در سطح استان برپا شده، شرکت کرده است.

فرانک جمشیدی اظهار کرد: صنایع دستی، شناسه استان کردستان است و صنعتگران این استان در سطح کشور حرف برای گفتن دارند اما متأسفانه آنگونه که باید و شاید مورد حمایت قرار نمی‌گیرند.

وی افزود: اداره صنایع دستی استان آنگونه که باید، حمایت نمی‌شوند تا خود نیز حامی صنعتگران باشند، البته ما نیز به نسبت شرایط اقتصادی این مسئله را درک می‌کنیم اما بازهم از نهادهای دولتی انتظار می‌رود که حامی صنعتگران باشند.

این صنعتگر کردستانی اضافه کرد: ازچند سال گذشته تاکنون بحث راه‌اندازی بازارچه دائمی صنایع دستی در استان مطرح است اما هنوز در حد حرف باقی مانده است، البته با پیگیری‌هایی که انجام داده‌ایم اقداماتی انجام شده که اگر به نتیجه برسد فرصت بسیار خوبی برای صنعتگران است.

جمشیدی در ادامه با بیان اینکه وضعیت صنایع دستی کردستان به نسبت شرایط استان کردستان خیلی خوب است، گفت: صنعتگران فعالی داریم که در کشور حرف برای گفتن دارد اما به نسبت فعالیت صنعتگران و گسترش کار صنایع دستی، حمایت آنچنانی نمی شوند.

وی یادآور شد: نهایت حمایت از صنعتگران جدای از نمایشگاه تسهیلاتی است که به ما تعلق می‌گیرد که با هزار داستان و فرآیند اداری مواجه می‌شویم و در آخر هم به نتیجه نمی‌رسیم.

این صنعتگر کردستانی ادامه داد: صنایع دستی شناسه استان کردستان است و همیشه روی آن مانور داده می‌شود اما به نسبت این مانور دادن، صنعتگران حمایت نمی‌شوند.

نیازمند مکانی دائمی هستیم

نگین رضانژاد یکی دیگر از هنرمندان صنایع دستی استان کردستان است که از سال 1398 مشغول کار نقاشی بر روی چوب و نقطه کوبی است، می‌گوید: ما به‌عنوان فعال در حوزه صنایع دستی نیازمند مکانی دائمی برای فروش و در معرض دید قرار دادن هنرمان هستیم.

وی با بیان اینکه چندین سال است که بحث راه‌اندازی بازارچه دائمی صنایع دستی مطرح است اما تاکنون به نتیجه نرسیده است، افزود: در تهران بازارچه پروانه‌ای مخصوص صنایع دستی وجود دارد که جمعه‌ها از صبح تا شب همه هنرمندان این عرصه می‌توانند محصولات خود را به معرض فروش بگذارند که اتفاقاً فروش بسیار خوبی هم دارند.

این هنرمند صنعتگر کردستانی اضافه کرد: در بازارچه تهران هنرمندان سایر استان‌ها هم می‌توانند شرکت کنند اما متأسفانه هزینه بردار است و من هنرمند به تنهایی نمی‌توانم و باید مسئولان و متولیان کمک کنند یا اینکه در استان خودمان مکانی دائمی در اختیارمان قرار دهند تا هم مردم دسترسی بیشتری به صنایع دستی استان داشته باشند؛ ضمن اینکه ما نیاز به حضور در سایر استان‌ها و یا پایتخت نداشته باشیم.

رضانژاد یادآور شد: یک هنرمند برای دیده شدن و گسترش فعالیت هنری‌اش نیازمند ایجاد کارگاهی هرچند کوچک است که در این زمینه نیز به تسهیلات نیاز داریم اما آن هم آنقدر زمان می‌برد گاهی مجبوریم قید دریافت تسهیلات را هم بزنیم که از مسئولان انتظار داریم حداقل فرآیند دریافت تسهیلات را برایمان آسان کنند.

بانک‌ها چوبِ لای چرخ تسهیلات صنایع دستی

جمال‌الدین پرویزی ساکن شهرستان سنندج نیز یکی دیگر از صنعتگران پیشکسوت صنایع دستی در استان کردستان است که چندین سال است در کارچوب، معرق و معرق مشبک فعالیت دارد و در حال حاضر علاوه بر خود، پسر و برادرزاده اش هم در این عرصه فعال هستند.

وی معتقد است: کار با چوب استان کردستان در کشور حرف اول را می‌زند و جوانان زیادی به این هنر علاقه داشته اند و پیشرفت بسیارخوبی هم دارند اما در مجموع توسعه صنایع دستی در رشته‌های مختلف نیازمند حمایت است.

این هنرمند صنعتگر یادآور شد: مسئولان مربوطه تا حدودی اقدامات لازم را برای توسعه هنر صنایع دستی در استان انجام داده‌اند اما مشکل اصلی ما عدم همکاری بانک‌ها در پرداخت تسهیلات است و مانع‌تراشی‌هایی است که در این زمینه انجام می‌دهند.

وی اضافه کرد: بنده خودم از دو سال پیش برای دریافت تسهیلات یک میلیارد و 500 میلیون ریالی اقدام کرده اما تاکنون به نتیجه نرسیده ام و متأسفانه همین عدم همکاری بانک‌ها به معضلی برای دریافت تسهیلات کم بهره برای صنعتگران و رونق و گسترش صنایع دستی تبدیل شده است.

فعالیت بیش از 12 هزار صنعتگر دارای مجوز در کردستان

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کردستان نیز اظهار کرد: صنایع‌دستی استان کردستان مجموعه‌ای متنوع و ارزشمند از تولیدات هنرمندان خوش‌ذوق است که با بهره‌گیری از مواد اولیه بومی تولید و عرضه می‌شوند.

منصور مهرزاد افزود: در حال حاضر بیش از ١٢ هزار نفر صنعتگر فعال دارای مجوز اعتبار دار، در ٤٥ رشته صنایع‌دستی و افراد بسیار دیگری نیز به‌صورت سنتی و خودجوش در جای‌جای استان در حوزه صنایع‌دستی مشغول به فعالیت هستند.

وی با بیان اینکه تاکنون ١٧٧ اثر صنایع‌دستی کردستان مهر اصالت ملی و ١٠ اثر مهر اصالت جهانی دریافت کرده‌ است، ادامه داد: در حال حاضر ٢٧ مرکز مجتمع کارگاهی آموزشی،٤٣ کارگاه آموزشی و ٤٨ تعاونی و اتحادیه صنایع‌دستی در سطح استان به‌طور رسمی فعالیت دارند.

حمایت از صنعتگران در اولویت است

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کردستان در ادامه اظهار کرد: این مجموعه حمایت از صنعتگران استان و تسهیل امور مربوطه و و تلاش برای رفع موانع و مشکلات آنان را در اولویت کاری خود قرار داده و با تمام توان از این قشر پشتیبانی و حمایت خواهد کرد.

مهرزاد افزود: ارائه تسهیلات کم‌بهره بانکی، ارائه آموزش‌های رایگان ‏برای ‏شاغلان و علاقه‌مندان به صنایع‌دستی، برپایی نمایشگاه‌های متعدد در داخل و خارج استان و خارج از کشور و ارائه بیمه تأمین اجتماعی ازجمله اقدامات و حمایت‌های ما از صنعتگران است.

وی ابراز امیدواری کرد با معرفی ظرفیت‌ها، حمایت‌ها و برنامه‌ریزی‌های لازم، گامی مثبت برای پاسخ به مطالبات و نیازهای هنرمندان در این حوزه برداشته شود.

امید می‌رود مسئولان با حمایت بیشتر از هنرمندان و صنعتگران کردستانی زمینه را برای رشد و توسعه هرچه بیشتر صنایع دستی این استان فراهم کرده و با راه‌اندازی بازارچه دائمی، دسترسی اقشار مختلف مردم استان به صنایع دستی استان آسان کنند.