نوسازی ناوگان حمل و نقل برون شهری به‌ویژه در بخش مسافربری از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و در این زمینه ناوگان حمل و نقل عمومی کشور با عقب ماندگی‌هایی روبه‌رو بود. اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم، برای تأمین ناوگان مورد نیاز به ویژه در ایام خاص مانند سفرهای اربعین حسینی چاره اندیشی شد.

برای نخستین بار هیأت وزیران در جلسه 20 اردیبهشت‌ماه، 1402 به پیشنهاد وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت، راه و شهرسازی و وزارت کشور با استناد به اصل 138 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و در اجرای بند (ص) تبصره (7) قانون بودجه سال گذشته کل کشور و بند (ت) ماده (30) قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور مصوب 1395، سه اقدام واردات 2 هزار اتوبوس زیر پنج سال، راه اندازی سامانه آر.پی.اف برای تسریع، تسهیل، شفاف سازی و مستندسازی ثبت سفارش اتوبوس‌ها و تعیین و ابلاغ منابع ارزی مورد نیاز آئین‌نامه واردات اتوبوس از سوی بانک مرکزی تصویب شد.

در جلسات واردات اتوبوس در سال گذشته به منظور توسعه حمل و نقل عمومی مسافر، تنظیم بازار و ارائه خدمات بهینه به زائرین اربعین حسینی به وزارت صنعت، معدن و تجارت اجازه داده می‌شود با تأیید و تشخیص سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای نسبت به ثبت سفارش واردات 2 هزار دستگاه اتوبوس برون شهری با عمر کمتر از پنج سال و تأیید تأمین قطعات وجود شبکه خدمات پس از فروش و معاینه فنی توسط وزارت صنعت معدن و تجارت بر اساس استاندارد کارخانه سازنده در زمان ساخت خودرو اقدام کند.

در بند دوم این مصوبه آمده است که وزارت راه و شهرسازی (سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای) مجاز است به منظور ایجاد انگیزه و تسریع در فرآیند واردات از محل منابع داخلی خود در قالب وجوه اداره شده موضوع بند (ت) ماده (30) قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور 1395 یارانه سود و تسهیلات بانکی را پرداخت کند.

سرانجام در بند سوم مشخص شد که سود بازرگانی هر گونه واردات اتوبوس که با تأیید وزارت کشور جهت جابجایی مسافرین اربعین حسینی استفاده می‌شود مشمول 50 درصد تخفیف است و دستورالعمل نحوه اجرای این بند توسط وزارت کشور و با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت تهیه و ابلاغ می‌شود.

این مصوبه پیگیری شد تا اینکه در تیرماه 1402، معاون حمل و نقل سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای در بیان اقدامات و برنامه‌های این معاونت از اضافه شدن 2 هزار دستگاه اتوبوس به ناوگان حمل و نقل عمومی کشور خبر داد و گفت: با تلاش‌های وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای، مجوز واردات 2 هزار دستگاه اتوبوس از سوی هیأت دولت ابلاغ شده است.

همچنین، در آخرین روز تیرماه نشست هم‌اندیشی با هدف اتخاذ تدابیر و تمهیدات لازم برای تسریع در تأمین 2000 دستگاه ناوگان مسافربری وارداتی به‌منظور جابجایی زائران همایش جهانی اربعین حسینی برگزار شد و در این نشست پیشنهاد شد؛ سامانه" آر. پی. اف" که در خصوص واردات کامیون‌های حداکثر سه سال ساخت که پیش از این در سازمان راهداری حمل و نقل مورد استفاده قرار گرفته است، در مورد فرآیند واردات 2000 دستگاه اتوبوس با عمر کمتر از پنج سال با هدف تسریع، تسهیل، شفاف سازی و مستندسازی تمام فعالیت‌ها مورد استفاده قرار گیرد.

مجموع پیگیری‌ها و تلاش‌ها در وزارت راه و شهرسازی و ذیل آن سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای منتج به مصوبه هیأت وزیران در جلسه 25 مردادماه، 1402 شد که طبق آن به پیشنهاد وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت، راه و شهرسازی، کشور، امور اقتصادی و دارایی و سازمان برنامه و بودجه و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی و بند (ص) تبصره (7) قانون بودجه سال 1402 آئین نامه ثبت سفارش واردات انواع کشنده، کامیون، اتوبوس، مینی‌بوس و ون را تصویب کرد و منابع ارزی مورد نیاز این آئین نامه، از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایرانی تعیین و ابلاغ می‌شود.

**تخصیص 4 هزار میلیارد با سود 9 درصدی برای واردات اتوبوس به تعاونی‌های مسافری

برای تسهیل فرآیند واردات اتوبوس، سید کمال هادیان فر معاون حمل و نقل وزیر راه و شهرسازی، گفت: شرکت‌ها و تعاونی‌های مسافربری در نظر داشته باشند با برنامه‌ریزی و همکاری، مشکلات و موانع برطرف می‌شود. با تدابیر وزیر راه و شهرسازی و تصمیمات اتخاذ شده در ستاد اربعین برای واردات ناوگان حمل‌ونقل عمومی اتوبوس برون‌شهری مبلغ 600 میلیون یورو و همچنین 4 هزار میلیارد تومان برای ارائه تسهیلات با سود 9 درصد از محل منابع داخلی سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای به شرکت‌ها و تعاونی‌های حمل‌ونقل مسافر برون شهری برای واردات ناوگان مورد نیاز در نظر گرفته شده است.

معاون حمل‌ونقل وزیر راه و شهرسازی در ادامه بیان داشت: در فاز اول؛ مبلغ 150 میلیون یورو برای واردات اتوبوس با عمر کمتر از 5 سال و (قیمت هر دستگاه تا 220 هزار دلار) در نظر گرفته شده است و متقاضیان واجد شرایط می‌توانند تا صبح روز شنبه (8 اردیبهشت)، تعداد ناوگانی که امکان واردات دارند را به معاونت حمل‌ونقل سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای اعلام کنند.

وی خاطرنشان کرد: این یک فرصت استثنایی است که در اختیار بخش حمل‌ونقل عمومی برون شهری قرار گرفته که برای بهره‌مندی این بخش از فرصت پیش رو موانع از سوی وزیر راه و شهرسازی برطرف شده است و سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای نهایت همکاری را به عمل می‌آورد.

**9000 اتوبوس برای جابجایی زائران اربعین نیاز است

همچنین طی روزهای اخیر، داریوش امانی رئیس سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای با اشاره به اینکه 9000 اتوبوس برای جابجایی زائران اربعین نیاز است، گفت: جهت حمل‌ونقل زائران عزیز اربعین حسینی در پیک (اوج) سفرهای بازگشت، 9 هزار دستگاه اتوبوس نیاز است که با استفاده از ظرفیت داخلی شرکت‌ها، سازمان‌های نظامی و… بتوانیم بهتر از سال‌های گذشته به زائران اربعین ارائه خدمت کنیم.

بنا بود دو هزار دستگاه اتوبوس پیش‌از اربعین سال گذشته وارد کشور شود که این روند محقق نشد و با توجه به شرایط موجود واردات این دو هزار دستگاه اتوبوس در محاق به سر می‌برد و با توجه به اعلام مسؤولان سازمان راهداری به نظر می‌رسد کمبود ناوگان حمل و نقل اتوبوس در بازه زمانی اربعین از ظرفیت داخل کشور جبران خواهد شد تا زائران حسینی مانند سال گذشته با کمبود اتوبوس در این بازه زمانی حائز اهمیت مواجه نشوند.

منبع: خبرگزاری مهر