حقوق شهروندی مجموعه حق‌هایی است که هر کدام از شهروندان از آن برخوردارند و باید توسط دیگر شهروندان و حاکمیت رعایت شود، حقوق شهروندی در ایران همچون بسیاری از کشورها پذیرفته شده است که بارزترین و مهم‌ترین نمود آن قانون اساسی است که در اصول 32، 34، 35، 37، 38 و 39 به آن اشاره شده است.

یکی از موضوعات قابل توجه حقوق شهروندی، موضوع سروصدا است؛ سروصدا به‌ویژه در واحدهای آپارتمانی زمینه‌ساز سلب آرامش همسایگان و ساکنان سایر واحدهای مسکونی است، از همین رو قوانین و تدابیری درباره آن اندیشیده شده است.

به‌طور کلی بر اساس قوانین آپارتمان‌نشینی هرگونه جار و جنجال و هیاهوی غیرمتعارف که منجر به سلب آسایش همسایگان شود، جرم تلقی خواهد شد و مواردی همچون صدای بلند موسیقی، آوازخوانی، سروصدای حاصل از مهمانی‌های شبانه و نگهداری حیوان مشمول این جرم می‌شود.

به موجب ماده 618 قانون مجازات اسلامی، هرکس با هیاهو و جنجال یا حرکات غیرمتعارف موجب اخلال نظم و آسایش و آرامش عمومی شود به حبس از سه ماه تا یک سال و تا 74 ضربه شلاق محکوم خواهد شد.

بر اساس ماده 618 قانون مجازات اسلامی افرادی که در زمان استراحت دیگران، به‌ویژه در ساعات شب، اقدام به هلهله و آوازخوانی‌های غیرمتعارف می‌کنند، مشمول جرم سروصدا می‌شوند؛ چه منشأ این صدا انسان باشد یا ابزارهای پر سروصدا یا حیوانات باشند.

بر اساس قانون آپارتمان‌نشینی ایجاد سروصداهای نامتعارف در ساعات 13 تا 16 بعدازظهر و بازه ساعت 21 تا 9 صبح روز بعد ممنوع اعلام شده، این سروصدا می‌تواند شامل شنیدن صدای تلویزیون، رادیو یا پخش موسیقی در شرایطی باشد که در خارج از واحد مربوطه نیز به گوش برسد.

بازی کردن بچه‌ها در بخش‌های مشترک ساختمان باید با کسب اجازه و تأیید هیئت مدیره انجام شود، این کار باید در ساعات تعیین شده و در محل‌های مقرر و مجاز صورت گیرد تا سروصدای آن مخل آسایش دیگران نشود، برگزاری هرگونه مراسم ازجمله جشن، سوگواری باید با کسب اجازه از مدیریت ساختمان و پس از اطلاع‌رسانی با سایر ساکنان انجام شود و بازه زمانی انجام این مراسم نیز از ساعت 15:00 تا 22:00 تعریف شده است.

طبق ماده 59 قانون تملک آپارتمان‌ها در مهمانی‌های شب‌های غیرتعطیل پس از ساعت 22:00 و در شب‌های تعطیل بعد از ساعت 24:00 رعایت سکوت کامل برای ساکنان الزامی است، بر اساس ماده 59 قانون تملک آپارتمان‌ها سروصدا در ساعاتی از شبانه‌روز مجاز نیست، طبق این قانون در مهمانی‌های شب‌های غیرتعطیل بعد از ساعت 22:00 و در شب‌های تعطیل بعد از ساعت 24:00 رعایت سکوت کامل آپارتمان برای ساکنان آن الزامی است، بنابراین سروصداهای معمول مهمانی‌های شبانه در طی ایام هفته حداکثر تا ساعت 24 مجاز است.

در ایام تعطیل و آخر هفته هرگونه مراسم مهمانی از جمله بدرقه یا خداحافظی از مهمانان باید در داخل واحد آپارتمان انجام شود و انجام آن در راه پله‌ها یا راهروی عمومی ممنوع است، همچنین صاحب‌خانه باید از مهمانان خود درخواست کند تا حین عبور از راه پله و محل‌های مشترک، آرامش دیگران را مختل نکنند.

*اسناد لازم برای محکوم کردن همسایه به جرم سروصدا

برای شکایت، مجازات و محکوم کردن فردی که قوانین آپارتمان‌نشینی و سروصدا را رعایت نمی‌کند، باید مدارکی محکمه‌پسند در اختیار دادگاه قرار داد، توصیه می‌شود تا در صورت مواجه با چنین مواردی با پلیس 110 تماس گرفته شود تا با مراجعه پلیس به محل و صورت‌جلسه جرم سروصدا توسط پلیس 110 این مدارک در دسترس شما قرار گیرد، با استناد به این مدارک می‌توانید پیگیری‌های لازم را در مراجعه قضائی انجام دهید.

تهیه استشهادی از همسایه‌ها، به‌عنوان اعضای عمومی مجمع ساختمان، مدرک دیگری است که می‌توان به دادگاه ارائه کرد، گرفتن فیلم یا صوت از همسایه مزاحم نیز سند دیگری است که برای شکایت و پیگیری مراحل دیگر آن می‌توان به دادگاه عرضه کرد.

در شرایطی که سروصدای ایجاد شده قابل چشم‌پوشی باشد، می‌توان ابتدا به همسایه تذکر داد و با او صحبت کرد، اگر راهکار ذکر شده مثمرثمر نبود، می‌توان با تنظیم یک اظهارنامه از او درخواست کرد تا به سروصدای خود پایان دهد.

در شرایطی که همسایه مزاحم هنوز هم به ایجاد جار وجنجال و هیاهوی خود ادامه دهد، می‌توان علیه او در دادگاه شکایت کرد، برای شکایت از همسایه مزاحم می‌توان ضمن مراجعه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیکی قضائی، شکوائیه با مضمون سلب آسایش و مزاحمت تنظیم کرد و از قانون تقاضای مجازات او را درخواست کرد.