فرودگاه‌ها از باارزش‌ترین زیرساخت‌های جوامع پیشرفته محسوب می‌شوند و به‌دلیل برخورداری از ظرفیت‌های مختلف، در رشد اقتصادی شهرها و استان‌ها و کمک به ایجاد توسعه پایدار، نقش مهمی را ایفا می‌کنند.
ارزش و اهمیت فرودگاه‌ها در دنیای امروز به‌حدی است که برخی کارشناسان فرودگاه‌ها را لوکوموتیو اقتصادی هر استان توصیف کرده و وجود فرودگاه‌های پُررونق و کارآمد را عامل رشد اقتصادی و توسعه‌ پایدار می‌دانند.
بنابراین با توجه به اینکه فرودگاه یکی از زیرساخت‌های مهم اقتصادی و مواصلاتی در جهت گسترش صنعت گردشگری است، پرداختن به موضوع رونق‌بخشی به فرودگاه همدان با برقراری پرواز و ایجاد مسیرهای پروازی به اقصی نقاط دنیا، ازجمله موضوعاتی است که کارشناسان همواره بر آن تأکید دارند.
فرودگاه همدان در سطح بین‌الملل با کد شناسایی OIHH تعیین‌شده توسط سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری شناخته می‌شود و درعین‌حال یکی از قدیمی‌ترین فرودگاه‌های ایران با قدمتی حدود هشت دهه است، اما هنوز در برقراری پروازها لنگ می‌زند و نه‌تنها شاهد برقراری پروازهای بین‌المللی از این فرودگاه به‌صورت مستمر نیستیم، بلکه از برقراری پروازهای داخلی نیز خبری نیست.
این درحالی است که طی چند دهه اخیر بارها و بارها نسخه‌های ناکارآمد بسیاری برای این زیرساخت حمل‌ونقلی پیچیده شده، اما مسئله این است که هیچ‌یک نتوانسته‌اند علاج درد فرودگاه همدان باشند.
البته اخیراً هم‌زمان با راه‌اندازی پروازهای حج تمتع و نیز سفر به عتبات عالیات (نجف) در ایام اربعین که تنها محدود به چند سفر بود، برخی از مسئولان استانی و مدیران شهری در پیگیری برای برقراری این سفرها، وعده‌هایی همچون خرید هواپیما داده شد و درعین‌حال عنوان کردند که از طریق رایزنی با سرمایه‌گذار بخش‌ خصوصی، دو فروند هواپیما برای این فرودگاه خریداری خواهد شد؛ اما با وجود وعده‌های داده‌شده، گویی بازهم خبری از رونق فرودگاه در همدان نیست. بنابراین با توجه به اهمیت موضوع، بر آن شدیم تا دراین‌باره گفت‌وگویی را با علی‌اصغر جهانگیری‌معز، مدیر فرودگاه بین‌المللی شهدای همدان در خصوص آخرین وضعیت پروازها و نیز نتیجه وعده‌ها، ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:
مدیر فرودگاه بین‌المللی شهدای همدان با بیان اینکه درخصوص وضعیت فعلی فرودگاه همدان واقعاً نمی‌دانم چه بگویم، گفت: البته همچنان پیگیر برای برقراری پرواز در فرودگاه همدان از سوی همه مقامات استانی هستیم و کار درحال انجام است.
علی‌اصغر جهانگیری‌معز ادامه داد: مسئله این است که ما در فرودگاه همدان طی مقاطعی مسافر داشته و در مقاطعی مسافر کافی نداریم.
وی با تأکید بر اینکه البته برقراری پرواز برای مقاصدی همچون عتبات و مشهد مقدس بنا به داشتن مسافر نسبت به سایر مقاصد قابلیت پیگیری بیشتری دارد، اذعان کرد: متأسفانه در سال‌های گذشته همیشه پروازهای فرودگاه همدان مقطعی بوده است و دلیل مقطعی بودن تکلیفی بودن این پروازها است.
جهانگیری‌معز با تأکید بر اینکه تکلیفی بودن نیز به‌دلیل آن بوده که مجموعه استان این سال‌ها به بهانه‌های مختلف پیگیر برقراری پروازها بوده است، عنوان کرد: تنها راهکار پیش رو برای رونق دائمی فرودگاه همدان همچون فرودگاه‌های مشابه، استقرار شرکت‌های هواپیمایی است که امروز در اغلب استان‌ها به نتیجه رسیده؛ مثل شرکت یزد ایر در استان یزد و غیره.
این مقام مسئول با تأکید بر اینکه ایرلاین‌ها یقیناً بنا به عملکرد تجاری خود و نوع فعالیتشان می‌توانند در سود و زیان دوام و مقاومت بیشتری داشته باشند، خاطرنشان کرد: درحال حاضر مقامات استانی در همدان نیز به این نتیجه رسیده و پیگیر برقراری و استقرار چنین شرکتی در استان هستند.
مدیر فرودگاه بین‌المللی شهدای همدان با تأکید بر اینکه شرکت‌های مذکور امروز در استان‌های مازنداران، خوزستان، آذربایجان و غیره نسبت به برقراری استخوان‌دار پروازها اقدام کرده‌اند، تشریح کرد: آنچه مسلم است اینکه امروز در همدان دو برنامه بلندمدت و کوتاه‌مدت برای فرودگاه از سوی مقامات مسئول دنبال می‌شود؛ نخست برقراری پروازهای مقطعی بنا به مناسبت‌های مختلف و دیگر شکل‌گیری شرکت‌های ایرلاین بومی و خرید هواپیما.
مع‌الوصف؛ با توجه به آنچه گفته شد، فرودگاه‌های غیر فعال و زیان‌ده، آمار قابل‌ توجهی از فرودگاه‌های کشور را تشکیل می‌دهند. به‌طوری که از میان بیش از 60 فرودگاه موجود در کشور، 54 فرودگاه متعلق به شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران هستند که به گفته کارشناسان و به اعتراف مسئولان، در این میان برخی فرودگاه‌ها هفته‌ای یک یا دو پرواز دارند و برخی حتی در حالت نیمه‌تعطیل به‌سر می‌برند، درواقع تعداد فرودگاه‌های درآمدزای کشور به کمتر از تعداد انگشتان یک دست می‌رسد.
حال آنکه به زعم کارشناسان تنها راهکار برای توسعه و رونق فرودگاه‌های نیمه‌فعال ضرورت خودگردان شدن آن‌ها و حرکتشان به سمت تجاری شدن از طریق ایجاد شرکت‌های ایرلاین بومی است. زیرا یکی از مشکلاتی که باعث شده تعداد زیادی از فرودگاه‌های کشور و به‌ویژه فرودگاه همدان فعال نباشند، به مسئله ناوگان بازمی‌گردد؛ به‌طوری که درحال‌ حاضر ناوگان هوایی ما در کشور، ناوگان ویژه این فرودگاه‌ها نیست و بیشتر آن‌ها برای پروازهای متوسط و دوربرد مناسب است. درحالی که اگر در این فرودگاه‌ها ناوگان مناسب زیر 50 نفر داشته باشیم، این ناوگان می‌تواند ارتباط بین فرودگاه‌های کوچک و فرودگاه اصلی منطقه را برقرار کند که این مسئله باعث رونق فرودگاه‌های کوچک خواهد شد.
از سوی دیگر میزان مسافر یا به‌اصطلاح «لود فاکتور» نیز برای شرکت هواپیمایی اهمیت زیادی دارد که فرکانس پرواز را تعیین می‌کند و باید توجه کرد که با فرکانس‌ پرواز پایین، پرواز انجام نخواهد شد و زمانی انجام خواهد شد که حداقل دو پرواز در یک روز، برای یک مقصد مشخص وجود داشته باشد؛ بنابراین اگر ناوگان کوچک برای فرودگاه‌های کوچک داشته باشیم، ارتباط فرودگاه‌ها به‌صورت منطقه‌ای برقرار شده و از طریق فرودگاه‌های بزرگ، امکان دسترسی به همه مناطق کشور فراهم می‌شود، پس فعال شدن این فرودگاه‌ها دور از انتظار نیست.
درواقع برای توسعه فرودگاه‌های غیر فعال باید روی شبکه پروازی کشور کار شود که در کنار آن، نیاز به ناوگان مناسب داریم. امید می‌رود این زیرساخت‌ها و موانع به همت بخش خصوصی و با همکاری دولتی‌ها در همدان، فراهم و رفع شوند.َ

طاهره ترابی مهوش