شرکت‌های مسافرتی و گردشگری، دست‌اندرکاران حمل‌ونقل، مسئولان امکانات و خدمات سکونتی، رستوران‌داران، جوامع محلی مراکز گردشگری، صاحبان خانه‌های ارزشمند تاریخی، صاحبان مراکز تفریحی، تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان صنایع‌ دستی، متولیان حوزه سلامت و غیره، همه و همه اعضای زنجیره گردشگری هستند که هرکدام به فراخور ظرفیت‌ها و حوزه فعالیت، در رونق یا رکود این حوزه مؤثر هستند.
همان‌طور که گفتیم، افراد زیادی به‌صورت مستقیم و غیر مستقیم بر حوزه گردشگری اثر می‌گذارند؛ از آن دست‌فروشی که برای امرار معاش اندک مواد غذایی می‌فروشد تا مدیران استان و سرمایه‌گذاران این حوزه، همه دانه‌های یک تسبیح هستند که برای در کنار هم بودن آن‌ها در استانی مانند همدان، نیاز است سندی تحت عنوان طرح جامع گردشگری تدوین شود. به‌نحوی که هریک از فعالان این حوزه در سند مذکور تعریف شده، استاندارد خاص داشته و حوزه اثرگذاری آن‌ها مشخص باشد و درعین‌حال سامانه ارزیابی آن نیز با شفافیت کامل، شکل بگیرد.
طرح جامع گردشگری برای دوره‌های 10 تا 20 ساله تدوین شده و باید هم‌راستا با برنامه‌های ملی توسعه طراحی شود و با پایش گرایش‌ها و روندهای جهانی و تکیه بر مزیت‌های رقابتی مقصدهای گردشگری، ضمن ارزیابی عملکرد صنعت گردشگری در چارچوب آمار و اقتصاد کلان، بر موارد متعددی متمرکز شود. اولویت‌بخشی به سفر و گردشگری در سطوح دولتی، طراحی سازوکارهایی برای ایجاد وحدت و هماهنگی‌های افقی و عمودی در جهت تحقق اهداف بلندمدت گردشگری، فراهم کردن بستری برای افزایش بازدیدکنندگان بین‌المللی و ترغیب بازدیدکنندگان داخلی، شناسایی رقبای استان در این حوزه، بهره‌گیری از فرصت‌های همکاری و مشارکت در جهت رشد اقتصادی، توسعه محصول و متنوع‌سازی اقتصاد گردشگری، استانداردسازی خدمات و تجارب بازدیدکننده در جهت کسب رضایت و تشویق به بازدید مجدد، شناسایی فرصت‌های سرمایه‌گذاری و ایجاد محیط برای جذب سرمایه‌گذاری پایدار داخلی و خارجی و افزایش درآمدهای سفر و گردشگری، ازجمله مواردی هستند که باید در نگارش برنامه جامع گردشگری، به آن‌ها توجه شود.
مع‌الاسف طرح جامع گردشگری همدان مانند چشم‌انداز و سند راهبردی، از آن‌دست واژ‌ه‌ها و ترکیباتی است که برخلاف شیک و مجلسی بودنش، آنقدر بدون پشتوانه از آن استفاده شده که دیگر اهمیت خود را از دست داده‌؛ به‌نحوی که در سال 93 مدیرکل وقت میراث فرهنگی خبر از تدوین طرح جامع گردشگری داد و گفت: طرح جامع گردشگری همدان با هدف جذب 25 درصد از گردشگران خارجی کشور تا پایان برنامه ششم توسعه، تدوین شده است. حال شاهد هستیم که برنامه ششم تمام و پرونده برنامه هفتم باز شده است، اما ما نه اثری از طرح جامع در استان همدان دیدیم و نه جذب 25 درصد از گردشگران خارجی! هما‌ن‌طور که متولیان فعلی میراث فرهنگی و گردشگری استان خبر از تدوین چنین طرحی داده‌اند؛ البته فرقی نمی‌کند طرح جامع قبلاً تدوین شده باشد و یا اکنون درحال تدوین باشد، آنچه مهم است این بوده که استان همدان نیازمند تدوین چنین طرحی است تا بتواند همه نقش‌آفرینان این عرصه را هم‌سو کرده و ضمن کاهش آسیب‌های آن، بیشترین منفعت را نصیب مردم استان کند.
در این میان باید به نکته‌ای توجه کنیم و آن این است که تدوین یک سند برای تحقق اهدافش انجام می‌شود؛ شاید برای برخی از مسئولان چنین سندی زینت گزارش‌ کارشان باشد! اما هدف علمی آن ایجاد تحول در راستای رونق در حوزه گردشگری استان است و این امر محقق نمی‌شود، مگر با توجه به حداقل سه مورد اساسی؛ نخست اینکه باید این سند به معنی واقعی کلمه پژوهش‌محور تدوین شود، یعنی با داشتن اطلاعات دقیق و واقعی از حوزه گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی استان، به ارائه برنامه جامع و مانعی اقدام شود، دوم اینکه باید منابع مالی آن مشخص باشد، نه مثل سند فرهنگی و سند قرآنی استان که به‌دلیل نبود پشتوانه مالی، ابتر ماند‌ه‌اند (بگذریم که خود این اسناد نیز نقص کم ندارند) سومین موردی که باید به آن توجه شود نظام ارزیابی عملکرد اجزای مختلف این سند است که درصورت نبود یا ضعف چنین سامانه‌ای، بود و نبود آن چندان تفاوت نخواهد داشت!