احمد نجاتیان روز چهارشنبه در نخستین کنگره بین‌المللی دانشجویی پرستاری و مامایی ابن سینا با محوریت صیانت از خانواده و جوانی جمعیت که به میزبانی دانشگاه علوم پزشکی همدان است، بیان کرد: وزارت بهداشت باید به درمان ناباروری، فرزندآوری سالم، رشد و بزرگ شدن فرزندان سالم و کاهش مرگ‌ومیر نوزادان و اطفال، کمک کند که این موارد به افزایش جمعیت کمک می‌کند.
وی تأکید کرد: برای تشویق جوانان به ازدواج و فرزندآوری، آرامش فکری لازم است؛ چراکه بخشی از فرزندآوری در حوزه سلامت محقق می‌شود، اما بخش زیادی از آن به بهبود وضعیت زندگی مردم برمی‌گردد.
رئیس کل سازمان نظام پرستاری کشور با بیان اینکه ایران با سرعت زیادی به سمت سالمندی جمعیت پیش می‌رود، گفت: برای جوانی جمعیت، مقابله با آثار سالمندی که در سال‌های آینده نظام سلامت و نظام‌های اقتصادی و اجتماعی کشور را درگیر می‌کند، ضروری است.
نجاتیان با بیان اینکه در این کنگره صاحب‌نظران حوزه مامایی از ایران و خارج از کشور حضور دارند، افزود: نظام سلامت باید با تشویق مردم به فرزندآوری برای افزایش جمعیت تلاش کند؛ هرچند تولد نوزاد سالم اولویت نظام سلامت است.
وی ادامه داد: به‌طور حتم نقش پرستاران و ماماها در بهداشت و سلامت مادر و نوزاد و بهبود آمار جمعیت، بسیار مؤثر است.
رئیس کل سازمان نظام پرستاری کشور گفت: نظام سلامت در حوزه مقابله با آثار سالمندی که نیازمند توجه است، تلاش کند.
نجاتیان تأکید کرد: باید تا چندسال آینده مراقبت‌ها و درمان‌های نظام سلامت سالمندان از بیمارستان به سمت منزل و خانواده پیش برود؛ بنابراین باید خانواده‌ها را آماده مراقبت از سالمندان کرد.
وی گفت: خاصیت سالمندان این است که نیاز به مراقبت طولانی‌مدت دارند؛ این خدمات از این به بعد باید در خانه و توسط اعضای خانواده ارائه شوند.
رئیس کل سازمان نظام پرستاری کشور ادامه داد: در کنار این‌ها باید برای مقابله با آثار سوء سالمندی در عرصه‌های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی کشور تحولاتی رخ دهد.
نجاتیان بیان کرد: مجموعه حوزه‌های مختلف کشور برای عبور از این بحران باید کمک کنند و در این راستا هر بخش باید تکلیف خود را به‌خوبی انجام بدهد.
وی درباره پدیده مهاجرت پرستاران نیز گفت: این موضوع امری جهانی است که بعد از شیوع کرونا، کشورها برای تقویت نظام سلامت به سمت جذب نیروهای پرستار رفتند.
رئیس کل سازمان نظام پرستاری ادامه داد: برای جذب پرستاران و تقویت نظام سلامت، مسابقه‌ای بین کشورها شکل گرفت که ایران دراین‌باره زیاد موفق عمل نکرد.
نجاتیان افزود: برای مقابله با پدیده سالمندی در آینده، به‌طور حتم باید به فکر جذب و نگهداشت نیروی انسانی بود و امروز کمبود پرستار یکی از دغدغه‌های اصلی جامعه است.
وی اضافه کرد: بخشی از اعتراضات پرستاران به‌علت کمبود نیرو بوده؛ چراکه آن‌ها را با پدیده نظام کار اجباری مواجه کرده است.
نجاتیان تأکید کرد: آماده کردن نظام سلامت برای آینده نیازمند جذب شمار زیادی از نیروی پرستار بوده که باعث کمک به ماندگاری نیروهای موجود در کشور برای ارائه خدمات است.
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی استان همدان نیز گفت: نرخ زادوولد در بیشتر کشورهای جهان (به‌جز کشورهای آفریقایی) رو به کاهش است و طبق آمارها جمعیت هر خانواده در کشورهای آفریقایی هفت نفر، اما در ایران 1.6 است.
بهروز کارخانه‌ای اضافه کرد: وضعیت موالید و زادوولد در کشورمان به‌گونه‌ای است که با این روند رشد جمعیت، در سال 1430 ایران به پیرترین کشور تبدیل می‌شود.
وی تأکید کرد: این آمارها و اعداد و ارقام نشان می‌دهد که باید کارهایی برای افزایش جمعیت کرد تا دست کم جمعیت موجود حفظ شود؛ در غیر این صورت نیازمند مراقبت اجتماعی، حقوق اجتماعی، تأمین اجتماعی و امنیت اجتماعی ناشی از کاهش رشد جمعیت خواهیم بود.
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی استان همدان یادآوری کرد: دهه 1360 به‌واسطه بالا بودن نرخ رشد جمعیت، شعار «ایست، 2 بچه کافی است» بیان شد؛ اکنون می‌گوییم کافی نیست، اگر رشد جمعیت 2.1 باشد، تازه می‌توان جمعیت موجود را حفظ کرد، درحالی که این رقم 1.8 است.
کارخانه‌ای خاطرنشان کرد: آمار موالید در سال 1350 سالانه 2.5 میلیون نفر بود که این آمار در 1399 به یک میلیون نفر کاهش یافته؛ همچنین طبق آمارها ایران 15 سال است که جمعیت خود را جایگزین نمی‌کند.
وی گفت: به دنبال تأکید رهبر معظم انقلاب بر مسئله فرزندآوری در سال 1399، نمایندگان مجلس شورای اسلامی در سال 1400 قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت را مصوب و 19 همت برای آن پیش‌بینی کردند.
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی استان همدان ادامه داد: آمار موالید در سال 1401 نسبت به سال قبل از آن 3.7 کاهش و در سال 1402 نسبت به سال قبل آن 1.6 کاهش یافت و این روند همچنان کاهش بوده است.
کارخانه‌ای افزود: براساس برنامه هفتم توسعه کشور باید نرخ باروری تا سال 1407 به 2.5 برسد که درصورت تحقق مفاد این برنامه جمعیت کشور تا سال 1430 به 105 میلیون نفر می‌رسد.
وی اضافه کرد: طبق برنامه هفتم توسعه کشور، رشد 25 درصدی الگوی همسرگزینی، رشد 25 درصدی افزایش مهارت شغلی، رشد 25 درصدی مراکز مشاوره، کاهش میانگین سن ازدواج، کاهش 30 درصدی سقط غیر قانونی، بهبود شرایط اشتغال، بهبود دسترسی به خدمات بهداشتی و مراقبت بهداشتی، تشویق به فرزندآوری و بهبود شرایط مسکن باید اتفاق بیفتد.
رئیس دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی همدان نیز گفت: 457 مقاله در قالب مقاله اصلی و کیفی به نخستین کنگره بین‌المللی دانشجویی پرستاری و مامایی ابن سینا با محوریت صیانت از خانواده و جوانی جمعیت رسید.
سیده‌زهرا معصومی‌ قاضی‌نوری با بیان اینکه 36 داور به‌صورت غیر حضوری و حضوری و 33 عضو هیئت علمی دانشکده وظیفه داوری را برعهده داشتند، اظهار کرد: از این تعداد مقاله ارسال‌شده، 258 مقاله برای داوری ارجاع شد.
وی ادامه داد: درنهایت 30 مقاله به‌صورت سخنرانی و 120 مقاله به‌صورت پوستر الکترونیکی پذیرفته شد.
رئیس دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی همدان اضافه کرد: 20 تیرماه تا 20 مردادماه آثار به دبیرخانه کنگره ارسال شد و با توجه به بالا بودن حجم مقالات ارسالی، این زمان تا 10 شهریورماه تمدید شد؛ سپس مقالات در فرایند داوری قرار گرفته و از نیمه مهرماه 1403 نتایج ارزیابی مقالات روی سایت کنگره قرار گرفت.
معصومی قاضی‌نوری بیان کرد: پنج پنل در جریان برگزاری این کنگره پیش‌بینی شده که مهم‌ترین آن‌ها پنل صیانت از خانواده و جوانی جمعیت، مدیریت سلامت روان، داخلی جراحی، سلامت جامعه، ناباوروی و کودکان است.
وی اظهار کرد: با توجه به محور ویژه همایش که صیانت از خانواده و جوانی جمعیت به‌عنوان سیاست کلان کشوری است، علوم پزشکی همدان برگزاری کنگره بین‌المللی را در راستای صیانت از خانواده، فرزندآوری و جوانی جمعیت آغاز کرد.
معصومی قاضی‌نوری اضافه کرد: همچنین با برگزاری این کنگره درصدد معرفی توانمندی‌های دانشگاه و اعضای هیئت علمی دانشکده پرستاری و مامایی به مجامع بین‌المللی هستیم؛ درعین‌حال دانشجویان کشورهای مختلف در جریان آخرین تحقیقات و پژوهش‌های صورت‌گرفته در زمینه‌های جمعیت و فرزندآوری و سایر مباحث مرتبط با رشته‌های پرستاری و مامایی قرار می‌گیرند.