بحران فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل عمومی و شرایط نامناسب راه‌های مواصلاتی موضوع تازه‌ای برای شهرستان کبودراهنگ نیست و بارها شاهد نارضایتی برخی از شهروندان بوده‌ایم، این در حالی است که شهرستان کبودرآهنگ به‌خاطر دارا بودن جاذبه‌های طبیعی گردشگری مانند غار علیصدر، تالاب شیرین‌سو و غیره و دارا بودن تعداد بیشماری از روستاها هرساله پذیرای خیل عظیمی از مسافران و گردشگران در شهرستان بوده و وسیع‌ترین شبکه راه‌های استان را دارد که همین موضوع ضرورت ارتقای ایمنی راه‌های شهرستان و توجه به ناوگان عمومی را دوچندان می‌کند.
به دیگر سخن تصادفات جاده‌ای به‌دلیل ناایمن و یا غیراستاندارد بودن محورها و یا فرسودگی ناوگان در این شهرستان پذیرفتنی نیست و ایمن‌سازی این مسیرها و نیز نوسازی ناوگان باید به عنوان اولویت در دستور کار مدیران اجرایی و نیز نماینده مردم این شهرستان در مجلس شورای اسلامی قرار گیرد.
بنابراین با توجه به اهمیت موضوع برآن شدیم تا درخصوص تلاش‌های صورت‌گرفته با فتح‌الله توسلی؛ نماینده مردم شهرستان‌های کبودراهنگ و بهار و نیز مهدی پیری؛ معاون برنامه‌ریزی و عمرانی فرماندار کبودراهنگ گفت‌وگویی ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:
نماینده مردم کبودراهنگ و بهار در مجلس شورای اسلامی ضمن تأیید وجود نواقص عنوان‌شده گفت: بنده پیش از این سمت، با توجه به مأموریت‌هایی که در اروپا و سایر نقاط جهان برحسب فعالیت کاری داشتم، می‌توانم بگویم یکی از دلایل توسعه اروپا، وجود راه‌های مواصلاتی امن علاوه بر دیگر مؤلفه‌ها است.
فتح‌الله توسلی افزود: راه یک موضوع زیرساختی اساسی است چراکه علاوه بر تسهیل در دسترسی، در کاهش حوادث جاده‌ای و تصادفات، کاهش مصرف سوخت، افزایش رضایتمندی عمومی و ایجاد زیبایی بصری مؤثر است؛ بنابراین یکی از اولویتی‌های اصلی من در زمان انتخابات در دوره یازدهم و دوازدهم همین موضوع بود.
وی تأکید بر اینکه طبق همین اولوت‌بندی که در دستور کار قرار دادم در دوره یازدهم مجلس به‌عنوان نماینده شهرستان توانستم دو ماده (مجوز دولت برای پروژه‌های بسیار بزرگ) 23 برای راه‌های شریانی شهرستان از خانه ملت دریافت کنم، گرفتن این ماده یکی از سخت‌ترین کارها در کشور است چراکه در پی گرفتن این ماده برای اجرایی شدن، دولت مکلف به تأمین اعتبار آن می‌شود.
نماینده مردم کبودراهنگ و بهار با بیان اینکه یکی از این راه‌های شریانی که برای آن توانستم ماده 23 بگیرم راه همدان- بهار- گل تپه- علیصدر بود، ابراز کرد: این راه شریانی بسیار مهم بین همدان- زنجان و همدان- بیجار است و با توجه به سالانه قریب یک میلیون گردشگر از آن عبور می‌کنند، اهمیت بسیاری دارد؛ چون علاوه بر اینکه گردشگران برای بازدید غار علیصدر از این مسیر استفاده می‌کنند، این مسیر شریانی در ارتباط کردستان و شمال غرب کشور و ارتباط بخشی از استان‌های غربی از طریق همدان به تهران مؤثر است.
توسلی با بیان اینکه متأسفانه این مسیر شریانی یکی از محورهای نقاط حادثه‌خیز ما در شهرستان بود که خوشبختانه در پی تلاش‌های صورت‌گرفته، ماده 23 آن از مجلس دریافت و پس از طی کردن فراز و نشیب بسیار، پیمانکار انتخاب شد و کار را آغاز کرد گفت: این پروژه از دو سمت یعنی از میدان شهید سلیمانی در بهار به سمت همدان و به سمت گل‌تپه آغاز به کار کرده است.
وی با ابراز اینکه تاکنون برای این پروژه حدود150 میلیارد تومان هزینه شده که 60 میلیارد تومان آن طلب پیمانکار است اذعان کرد: با توجه به وضعیت منابع دولت طبیعتاً در این پروژه با مشکل جدی در تأمین منابع مواجهیم به طوری که بخشی از کار به کندی پیش رفت تا اینکه چند ماه اخیر مجدداً از طریق وزارت راه، سازمان برنامه و وزارت اقتصاد پیگیری کردیم که خوشبختانه منتج به آن شد که از محل اوراق اعتباراتی برای این پروژه تأمین شود تا شاهد جان گرفتن مجدد آن باشیم اما چون رقم خیلی زیاد نبود (حدود 40 میلیارد تومان) باز هم پیگیری‌ها ادامه دارد تا بتوانیم از منابع دیگری برای آن پروژه تأمین اعتبار لازم را داشته باشیم، به طوری که صبح روز سیزدهم آذرماه نشستی با آقای بازوند معاون وزیر راه و شهرسازی که مدیرعامل شرکت توسعه و زیرساخت نیز هست، داشتیم تا بتوانیم منابع دیگری برای پیشبرد این پروژه تأمین کنیم.
نماینده مردم کبودراهنگ و بهار در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه یکی دیگر از پروژه‌های اولویت‌دار ما راه ارتباطی ما با زنجان است که از دو بخش تشکیل شده، گفت: بخشی از خلعت‌آباد به سمت کبودراهنگ ‌جزو نقاط حادثه‌خیز شهرستان بود و متأسفانه سالانه ده‌ها کشته بر جای می‌گذاشت، بنا به اهمیت موضوع در سفر رئیس جمهور حل کردن مشکلات این محور مواصلاتی جزو خواسته‌ها و مطالبات مردم منطقه بود، با پیگیری‌‌هایی که داشتیم بالأخره باوجود دشواری‌‌های فراوان در مسیر و فشار‌ها، در سال 1401 توانستیم برای این پروژه ماده 23 را بگیریم.
توسلی با اشاره به اینکه برای انتخاب پیمانکار این پروژه نیز چندین‌بار مناقصه برگزار شد اما کسی در آن شرکت نکرد تا اینکه سال گذشته مجدد مناقصه‌ای برگزار و بالأخره پیمانکار انتخاب شد اذعان کرد: در این پروژه نیز بازهم با مشکل تأمین اعتبار مواجه شدیم زیرا دولت پولی نداشت؛ بنابراین با پیگیری که از سازمان برنامه داشتیم مجبور شدیم که از محل توازن حدود 10 میلیارد تومان بگیریم اما میزان تخصیص آن هفت یا هشت میلیارد تومان بود.
وی با بیان اینکه متأسفانه این پروژه نیز به‌کندی پیش می‌رود زیرا در این پروژه ما مشکلات عدیده‌ای همچون جابجایی تیر برق، حریم جاده چون از داخل چهار روستا عبور می‌کند، مباحث تملکی، تأمین خاک و آب و غیره مواجهیم تشریح کرد: به همین منظور چندی پیش در دفتر خود با مسئولان شرکت ساخت و دستگاه‌های خدمات‌رسان مثل آب، برق، گاز و مخابرات جلسه گذاشته و خواهان تسریع در همکاری‌ها شدم زیرا امروز در اجرای این پروژه جابه‌جایی تیرهای مخابراتی و لوله‌های گاز مانع بزرگی ایجاد کرده؛ بنابراین در این جلسه تصمیم گرفته شد که شرکت‌های خدمات‌رسان طی دو تا سه هفته موانع را از مسیر و پیش روی پیمانکار پروژه بردارند.
وی ادامه داد: در خصوص تأمین منابع نیز از سه سال پیش پیگیر موضوع امکان استفاده از ماده 56 شدیم که در آن امکان بهره‌مندی از کمک‌های بانکی فراهم است بنابراین در پی این پیگیری‌ها بالأخره قرار شد 250 میلیارد تومان از منابع بانکی از طریق مشارکت چهار بانک ملی، ملت، صادرات و سپه با ریاست سپه به پروژه تزریق شده و حتی امضای مدیرعامل و وزیر مربوطه را نیز دریافت کردیم اما در حین کار با دو مشکل فنی برخورد کردیم.
این مسئول افزود: نخستین مشکل نسبت مالکانه شرکت ساخت است چون تسهیلاتی که گرفته نسبت مالکانه بالایی دارد این در حالی است که بانک مرکزی عنوان می‌کند که نسبت مالکان باید زیر 15 درصد باشد بنابراین این موضوع در دست پیگیری است. مسئله دوم مشکل حقوقی اجرایی و اداری است، در واقع ماده 56 و تأمین منابع از این طریق از برنامه هفتم خارج شده، با این وجود چون این پیگیری‌ها و پروژه مربوطه به برنامه ششم بوده با مصطفی پورمحمدی، وزیر کشور صحبت کردیم که این مانع برای تأمین اعتبار را از پیش روی ما بردارد.
توسلی ادامه داد: البته پیگیری از محل‌های دیگر برای تأمین اعتبار همچنان ادامه دارد به نحوی که قرار شده از محل منابع مانده‌های مصرف‌نشده و سایر منابع، به این پروژه تزریق شود، بنابراین حدود 50 تا 60 میلیارد تومان در حال دریافت است، امیدواریم که تا 22 بهمن حداقل دو تا سه کیلومتر این پروژه را زیر بار ترافیکی ببریم.
وی با بیان اینکه از سمت گل‌تپه نیز قول‌هایی به ما داده شده مبنی بر اینکه اگر شرایط آب و هوایی و اقلیم اجازه دهد تا قبل از پایان سال بخشی از آن را زیر ترافیک خواهیم برد، اظهار کرد: این دو تا پروژه مهم و راهبردی ما تا کبودراهنگ-خلعت‌آباد بود که سال گذشته از 12 کیلومتر آن سه کیلومتر چهار بانده شده و رضایتمندی بسیار بالایی به همراه داشته و در کاهش تصادفات جرحی نیز بسیار مؤثر بوده است.
وی افزود: در ادامه این پروژه، پروژه مهم محور کبودراهنگ- قیدار- سلطانیه قرار دارد، حدود 15 سال معطل مانده و کاری روی آن انجام نشده بود اما از سال گذشته آن را فعال کرده‌ایم یعنی یکی از قطعات آن را که از سمت شیرین‌سو تا بشیک‌تپه امتداد پیدا می‌کند را با هزینه‌کرد بیش از 80 میلیارد تومان چهاربانده و آسفالت کرده‌ایم البته هنوز به بهره‌برداری نرسیده زیرا در مسیر آن پلی قرار دارد که باید این پل نیز آسفالت شود.
نماینده مردم کبودراهنگ و بهار در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه پیمانکار این پروژه نیز حدود 100 میلیارد تومان درمجموع طلب دارد که یک بخش یعنی 50 تا 60 میلیارد تومان آن مربوط به این پروژه است، عنوان کرد: خوشبختانه این پروژه به سرعت در حال پیگیری است به طوری که پل‌های آن ساخته و بیس‌های اولیه نیز ریخته شده، امیدواریم بتوانیم حداکثر اوایل سال آینده این قطعه را نیز زیر بار ترافیک ببریم.
توسلی با بیان اینکه یک قطعه کوچکی از قباق‌تپه تا شیرین‌سو نیز داریم که متأسفانه در این پروژه پیمانکار به تعهدات خود عمل نکرده اظهار کرد: قرار بود که بیس‌ریزی و آسفالت انجام شود اما به‌دلیل عدم عمل به تعهد ازسوی پیمانکار، موضوع خلع ید او را از طریق ماده 46 از سوی سازمان برنامه و بودجه پیگیری کردیم تا از طریق برگزاری مناقصه جدید و دریافت پیمانکار بار دیگر شاهد عملیات جدی‌تری در پروژه باشیم.
وی با ابراز اینکه برای جان بخشیدن به این پروژه نیز هفته گذشته حدود 75 میلیارد تومان اعتبار در قالب اوراق نقد از سازمان برنامه مصوب کردیم که از طریق سازمان برنامه به خزانه ابلاغ شد تا پرداخت شود؛ البته بخشی از آن نیز به استان زنجان اختصاص می‌یابد، ابراز کرد: راه کبودراهنگ به سوباشی یک محور مواصلاتی مهم دیگر است که بسیار حادثه‌خیز بوده و جزو راه‌های اصلی شهرستان به‌شمار می‌رود.
وی اذعان کرد: سوباشی یکی از روستاهای پرجمعیت شهرستان و در مسیر نزدیک‌تر به غار علیصدر قرار دارد و در حال حاضر گردشگران بیشتر مسیر کبودراهنگ به سوباشی را برای رسیدن به علیصدر انتخاب می‌کنند.
این مقام مسئول، ادامه داد: همین امر ترافیک مسیر را بالاتر برده؛ البته ترافیک ایجادشده در پی فعالیت‌های معدنی نیز بر افزایش تردد در این محور بی‌تأثیر نبوده بنابراین به‌دنبال آن هستیم که برای این پروژه نیز ماده 23 بگیریم.
توسلی با بیان اینکه طی چند سال اخیر با پیگیری‌هایی که داشتیم به اندازه 30 سال گذشته در عرصه رسیدگی به راه‌های روستایی کار شده، اذعان کرد: به‌عنوان مثال آسفالت راه صحرایی از سمت گل‌تپه به قروه کردستان نیز از دیگر پروژه‌های پیگیری شده است که خوشبختانه این مسیر 9 کیلومتری با همکاری شرکت ایمیدور در قالب اعتبارات مسئولیت اجتماعی با مبلغ حدود 25 میلیارد تومان آسفالت شد.
وی، خاطرنشان کرد: در خصوص فرسودگی ناوگان عمومی نیز باید بگویم کبودراهنگ در این بخش نیز محروم است به طوری که تعداد خودروهای عمومی بسیار کم است با این وجود اگر کسی پیگیر نوسازی باشد به هر طریق ممکن پیگیری لازم را خواهیم داشت.
در ادامه معاون برنامه‌ریزی و عمرانی فرمانداری کبودراهنگ نیز با بیان اینکه این شهرستان دارای 850 کیلومتر انواع راه که عمدتاً از نوع فرعی و روستایی است، گفت: حفظ و نگهداری این حجم از راه‌ها به اعتبارات ویژه نیاز دارد؛ بنابراین با عنایت به دستورالعمل‌های ابلاغی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی وقت از سال 1384 و وزارت راه و شهرسازی، کلیه اعتبارات احداث و‌ نگهداری راه‌های فرعی و روستایی، از محل اعتبارات استانی تأمین می‌شود.
مهدی پیری افزود: با توجه به محدودیت‌های اعتباری استانی، بهسازی این مقدار حوزه گسترده و وسیع راه‌های شهرستان امکان‌پذیر نیست اظهار کرد: طبق پیگیری‌های مسئولان استان و شهرستان، از محل اعتبارات ملی نسبت به عقد قرارداد با پیمانکار ذی‌صلاح به مقدار حدود 200 میلیارد تومان جهت بهسازی و احداث راه روستایی و همچنین اجرای لکه‌گیری و روکش جاده‌های فرعی و اصلی اقدام شده که حدود 30 کیلومتر اجرا شده و مابقی نیز با مساعد بودن شرایط جوی اقدام خواهد شد.
وی با اشار به اینکه کبودراهنگ به‌عنوان تولیدکننده شاخص محصولات کشاورزی به‌ویژه گندم نقش بسزایی در تأمین زنجیره غذایی استان و کشور دارد، بر این اساس 6 شرکت حمل‌و‌نقل کالا در شهرستان مجوز دریافت کرده و فعالیت دارند و یک شرکت نیز مراحل پایانی خود را برای دریافت مجوز سپری می‌کند خاطرنشان کرد: جابه‌جایی محصولات شرکت‌های صنعتی چون تولیدات فولاد راد و ویان، محصولات کشاورزی مثل گندم و محصولات معدنی نظیر پوکه از طریق ناوگان حمل‌و‌نقل کالای این شرکت‌ها انجام می‌گیرید.
معاون برنامه‌ریزی و عمرانی فرماندار شهرستان کبودراهنگ با بیان اینکه عمر ناوگان بالای حمل‌و‌نقل بار و مسافر تنها مختص این شهرستان نبوده و مشکل کشوری است تشریح کرد: در فراخوان‌های کلی از طریق روزنامه‌ها، فصای مجازی و انجمن‌های صنفی، از متقاضیان درخواست شده در سامانه‌های مرتبط نسبت به ثبت‌نام جهت طی روال اداری اقدام کنند.
مع‌الوصف با توجه به آنچه گفته شد؛ توسعه متوازن و لزوم توجه کافی به مناطق کمتر توسعه‌یافته و محروم در کشور، یکی از اولویت‌هایی است که تمامی دستگاه‌های اجرایی و نهاد‌های قانون‌گذاری کشور باید اهتمام ویژه‌ای به آن داشته باشند، نکته‌ای که گویی طی چند دهه اخیر در شهرستان کبودراهنگ نه‌تنها از دید مسئولان و مدیران دستگاه‌‌های مختلف دور مانده بلکه دراین مدت حتی نمایندگان این شهرستان در مجلس شورای اسلامی نیز بر آن تأکید نداشته‌اند البته بی‌انصافی است که تلاش‌های صورت‌گرفته طی یکی، دو دوره اخیر را نادیده گرفت اما این محرومیت تا حدی است که نماینده خود بر محروم بودن شهرستان حتی در بدیهی‌ترین زیرساخت‌ها یعنی دسترسی به حمل‌و‌نقل عمومی تأکید دارد؛ بنابراین انتظار می‌رود حداقل در گام‌های نخست توجه به این زیرساخت‌ها در دستور کار قرار گیرد.

طاهره ترابی مهوش