این مناسبت بین‌المللی فرصت‌ها و موانع در مسیر توسعه کوهستان را برجسته می‌کند و بر ایجاد اتحادهایی تمرکز می‌کند که تغییرات مثبتی را در زندگی مردم و محیط‌های سراسر جهان به ارمغان می‌آورد.
روز جهانی کوهستان همچنین آگاهی در مورد تهدیداتی که کوهستان‌ها با آن‌ها مواجه هستند را نیز افزایش می‌دهد. حفاظت از کوه‌ها یکی از عوامل اصلی توسعه پایدار است و بخشی از هدف 15 از اهداف توسعه پایدار (SDGs) محسوب می‌شود. به دلیل تغییرات آب و هوایی و بهره برداری بیش از حد، کوهستان‌ها با خطر مواجه هستند بنابراین حفاظت از کوه‌ها بسیار مهم است.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال 2003 میلادی 11 دسامبر را به‌عنوان روز جهانی کوهستان تعیین و شعار امسال این مناسبت را «زنان کوه‌ها را جابه‌جا می‌کنند» اعلام کرد.
همانطور که آب و هوای جهانی همچنان گرمتر می‌شود، مردمی که در کوهستان‌ها زندگی می‌کنند نیز در خطر بیشتری قرار می‌گیرند. افزایش دما به این معنی است که یخچال‌های کوهستانی با سرعت غیرقابل تصوری در حال ذوب شدن هستند که به نوبه خود بر منابع آب شیرین پایین دست برای تعداد زیادی از مردم تأثیر می‌گذارد.
این مشکل روی همه افراد تاثیر دارد و برای مراقبت از این گنجینه‌های طبیعی باید میزان مصرف کربن خود را کاهش دهیم.
در حالی که هفت درصد از مساحت زمین بالای 2500 متر است، تنها 140 میلیون نفر بالاتر از آن ارتفاع و تنها 20 تا 30 میلیون نفر بالای 3000 متر ارتفاع زندگی می‌کنند. حدود نیمی از ساکنان کوهستان‌ها در کوه‌های آند، آسیای مرکزی و آفریقا زندگی می‌کنند.
ارتفاعات بالای کوه‌ها در مقایسه با سطح دریا در عرض جغرافیایی مشابه، آب و هوای سردتری ایجاد می‌کنند. این آب و هوای سردتر به شدت بر اکوسیستم کوه‌ها تأثیر می‌گذارد و ارتفاعات مختلف، گیاهان و جانوران متفاوتی دارند. به‌دلیل اینکه در ارتفاعات، شرایط زمین و آب و هوا کمتر مطلوب است، از کوه‌ها کمتر برای کشاورزی استفاده می‌شود و بیشتر برای استخراج منابع مانند استخراج معدن و چوب‌برداری و فعالیت‌های تفریحی مانند کوهنوردی و اسکی استفاده می‌شود.