به‌تازگی معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی در پاسخ به گزارش یکی از رسانه‌ها، با رد ادعادی کاهش و تغییر سقف تسهیلات مسکن از 800 به 650 میلیون تومان، تأکید کرد که هیئت عالی بانک مرکزی، درباره سقف تسهیلات، تصمیم‌گیرنده است و در این زمینه با توجه به توان تسهیلات‌دهی بانک‌ها و توان بازپرداخت متقاضیان تصمیم‌گیری خواهد کرد.
در پاسخ این معاونت آمده است: براساس بند 2 از هجدهمین جلسه شورای عالی مسکن مورخ ششم تیر 1403 که به ریاست سرپرست ریاست جمهوری برگزار شد، مقرر شد با توجه به تورم عمومی، بانک مرکزی نسبت به افزایش سقف تسهیلات بانکی به 800 میلیون تومان اقدام کند که لازمه عملیاتی شدن آن تصویب در هیات عالی بانک مرکزی (شورای پول و اعتبار سابق) و ابلاغ توسط بانک مرکزی است.
بنابراین هیئت‌عالی بانک مرکزی با توجه به توان تسهیلات‌دهی بانک‌ها و توان بازپرداخت متقاضیان در این خصوص تصمیم‌ خواهد گرفت. بر این اساس ادعای تغییر سقف تسهیلات از 800 به 650 میلیون تومان صحیح نیست.
در این زمینه، نائب رئیس اول اتحادیه صنف مشاوران املاک تهران گفت: زمانی که در سال‌های گذشته تسهیلات مسکن به 550 میلیون تومان افزایش یافت، رقم قابل توجهی بود و بازار مسکن از آن استقبال کرد.
داود بیگی‌نژاد، بیان‌ کرد: چنانچه این وام به 650 میلیون تومان افزایش یابد، مطابق با قیمت‌های فعلی متوسط 80 تا 90 میلیون تومانی هر متر مربع خانه در تهران، کمتر از هشت متر مربع را پوشش می‌دهد.
وی تأکید کرد: همچنین، اینکه این تسهیلات با چه قیمت تمام شده‌ای به دست مردم می‌رسد نیز بسیار مهم است. باید دید روشی که بانک‌ها در پیش گرفته‌اند، ضامن‌ها، قیمت برگه‌های تسه و... به چه صورت خواهد بود؟
وی با بیان اینکه باید منابع پرداختی این تسهیلات در دولت مشخص شود، تصریح‌کرد: در حالی که بانک‌ها باید طبق قانون جهش تولید مسکن 20 درصد از تسهیلات خود را به بخش مسکن اختصاص دهند، اما خروجی تسهیلات آن‌ها چنین چیزی را نشان نمی‌دهد.
*وام 650 میلیونی مسکن و انتظاراتی که برآورده نمی‌شود
همچنین کارشناس حوزه مسکن معتقد است: پرداخت وام 650 میلیونی مسکن، با توجه به اینکه اردیبهشت ماه امسال پیشنهاد افزایش این تسهیلات به 800 میلیون تومان مطرح شده بود و از سوی بانک مرکزی با پذیرش مواجه نشد، یک عقبگرد محسوب می‌شود.
فرشید ایلاتی، اظهار کرد: در عمل با شرایط تورمی کشور، شاید بتوان گفت مبلغ 800 میلیون تومانی تسهیلات یاد شده، قدرتی معادل همان وام 550 میلیون تومانی سال گذشته داشت و بر این اساس نمی‌توانست در پوشش هزینه‌های ساخت مسکن خیلی مؤثر بیفتد. حال اگر رقم این تسهیلات به 650 میلیون تومان تغییر کند، انتظار زیادی در رفع مشکلات نمی‌توان داشت.
وی بیان‌ کرد: سقف تعهدات 20 درصدی که به‌منظور پرداخت تسهیلات مسکن برای بانک‌ها در نظر گرفته شده، تعهدی سنگین است و شاهد همکاری خوبی به‌ویژه از سوی بانک‌های خصوصی نبوده‌ایم.
وی ادامه‌داد: اکنون و مطابق اعلام مسئولان وزارت راه و شهرسازی، حدود 850 هزار واحد مسکونی در مراحل مختلف ساخت قرار دارد که نزدیک به 450 هزار واحد از آن‌ها هنوز تسهیلات مسکن دریافت نکرده‌اند.
این کارشناس مسکن گفت: پیشنهاد می‌شود برای اینکه تعداد واحدهای تکمیل شده بیشتری داشته باشیم، تعداد وام کمتری با مبالغ بیشتر از 650 میلیون تومان به متقاضیان داده شود.
ایلاتی تصریح‌کرد: به‌ طور قطع اگر همین طرح‌های مسکن مهر، نهضت ملی مسکن و غیره نبود، فقر مستاجران از این ارقامی که اعلام می‌شود بالاتر می‌شد. باید این طرح‌ها به سرانجام برسد تا نرخ فقر مسکن کاهش یابد.
وی ادامه‌داد: در صورتی که هدف‌گذاری سالیانه یک میلیون واحد مسکونی محقق شود، به‌طور قطع طی پنج سال آینده به توفیقات خوبی در این حوزه دست خواهیم یافت.
به گزارش ایرنا، گزارش سیاستی سوم وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با موضوع رفع فقر مسکن در کشور، نشان می‌دهد در حد فاصل سال‌های 1395 تا 1401، تعداد خانوارهای مستأجر درگیر فقر در کشور رشدی 48 درصدی داشته است.
در ایران، تاکنون سیاست‌های متعددی برای تأمین مسکن برای خانوارهای درگیر فقر اجرا شده است. این سیاست‌ها طیف متنوعی را از پروژه‌های پرهزینه‌ای چون طرح مسکن مهر یا احداث شهرهای جدید تا طرح‌هایی چون تعیین سقف اجاره‌بها و اعطای وام ودیعه مسکن در سال‌های اخیر در برمی‌گیرند. با این‌حال نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد که هیچ یک از این طرح‌ها نتوانسته‌اند مشکل فقر مسکن در کشور را رفع کنند.