تأکید بر حضور دانش‌بنیان‌ها در صنعت خودرو موضوع تازه‌ای نیست و هرچند گام‌هایی در این زمینه برداشته شده اما هنوز زمان زیادی تا حضور پررنگ این شرکت‌ها در صنعت خودرو باقی است، با این وجود به‌نظر می‌رسد با ورود دانش‌بنیان‌ها و حمایت نهادهای تسهیلگر و بالادستی، می‌توان دریچه‌های جدیدی در صنعت خودرو ایجاد کرد.
به طوری که رهبر انقلاب از سال‌ها قبل بر این امر تأکید داشتند که نمونه آن را در دیدار با جمعی از نخبگان در 27 آبان 1400 می‌توان یافت، در این دیدار ایشان با تأکید بر ضرورت ارتقای دانش و حرکت به سمت هوش مصنوعی، بر دانش‌بنیان نبودن صنایع بزرگ اشاره و اعلام کردند که باید با استفاده از شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان، صنایع بزرگ مانند خودروسازی دانش‌بنیان شوند.
از طرفی در شرایطی که صنعت خودرو با تحریم روبه‌رو است و واردات برخی از قطعات با دشواری انجام می‌شود، می‌توان با همکاری مجموعه‌های دانش‌بنیان نسبت به تولید قطعات خاص اقدام کرد، مثل قطعات وارادتی همچون تسمه‌تایم و غلتک‌های هرزگرد که در تمام موتورهای درون‌سوز، تایمینگ سوپاپ‌ها یا همان زمان‌بندی باز و بسته‌شدن سوپاپ‌ها وجود دارد و از اهمیت زیادی برخوردار است چراکه تسمه‌تایم وظیفه دارد با انتقال قدرت از میل‌لنگ به میل‌سوپاپ، به انجام‌شدن این زمان‌بندی کمک کند، به طوری که امروزه در بیشتر خودروها از تسمه‌تایم استفاده می‌شود که پاره شدن آن، خسارت‌های زیادی به همراه دارد و باعث زمین‌گیر شدن خودرو می‌شود.
بر این اساس طی سال‌های اخیر مجموعه‌های دانش‌بنیان در بخش‌های مختلف پیشرفت خوبی داشتند و به‌واسطه حضور آن‌ها در تولیدات صنعتی برخی از مشکلات حوزه تولید قطعات خودرو همچون موارد عنوان‌شده برطرف شده. به طوری که با حضور مجموعه‌های فناور، صنعت خودرو تقویت و این امکان برای شرکت‌های خودروسازی فراهم شده تا تیراژ خود را بالا ببرند و خودرویی به علت تحریم و نقص قطعه، در پارکینگ شرکت‌های خودروساز باقی نماند، یکی از این شرکت‌های فناور شرکت «دانش صنعت فهیم» است که در ذیل پارک علم و فناوری همدان سال‌ها است در این زمینه تلاش خود را به‌کار گرفته است.
بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع برآن شدیم تا درخصوص فعالیت این شرکت فناور با مدیرعامل جوان این مجموعه گفت‌وگویی ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:
مجید لاله‌چینی با اشاره به اینکه کارشناسی ارشد مکانیک دارد و متولد سال 1365 است، گفت: این شرکت در عرصه طراحی و ساخت قطعات خودرو ازجمله بلبرینگ، متعلقات تسمه‌تایم انواع خودرو، بلبرینگ کف گرد و سر کمک پژو که شامل انواع تسمه سفت‌کن‌ها، هرزگردهای خودرو و واترپمپ خودروهای سواری می‌شود، کار خود را از سال 1395 آغاز کرده و تاکنون فعال است.
وی با اشاره به اینکه از مؤسسات فناور در پارک علم و فناوری استان همدان هستیم و مجوز فناوری در حوزه ساخت ماشین‌آلات و تجهیزات پیشرفته را نیز داریم، تشریح کرد: جزو نخستین شرکت‌هایی به‌شمار می‌رویم که تأییدیه فناوری را از معاونت فناوری ریاست جمهوری در زمینه تسمه‌سفت‌کن‌ها دریافت کرده‌ایم.
این فناور با اشاره به اینکه تولید در عرصه نیاز جامعه، مهم‌ترین رمز موفقیت ماست، تشریح کرد: نیاز حوزه کاری خود در عرصه تولید را با شرکت‌‌های بزرگ ایران خودرو و سایپا هماهنگ می‌کنیم.
لاله‌چینی با ابراز اینکه درواقع این شرکت به‌صورت تخصصی روی بومی‌سازی قطعات و داخلی‌سازی قطعاتی که قبلاً در خودروها بومی‌سازی نشده بودند، فعالیت می‌کند، ابراز کرد: خوشبختانه یکی از موفقیت‌هایی که کسب کردیم این است که در عرصه صرفه‌جویی ارزی و جلوگیری از ارزبری با لطف خدا، سال گذشته به‌عنوان یکی از پنج شرکت پیشرو استان در جلوگیری از خروج ارز شناخته شده‌ایم.
وی با اشاره به میزان اشتغال‌زایی این شرکت به‌عنوان یک شرکت فناور، عنوان کرد: در حال حاضر به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم 42 نفر روی پروژه‌های ما فعالیت دارند.
این فناور جوان همدانی در پاسخ به اینکه سالانه چه تعداد از این قطعات را تولید می‌کنید، آیا صادرات هم دارید؟ ابراز کرد: اکنون فروش ما فقط در داخل کشور است، اما در حال بازاریابی برای صادرات به عراق هستیم، جالب‌تر اینکه سال گذشته حدود 200 هزار عدد از این قطعات توسط این شرکت بنا به نیاز بازار و مشتریان تولید شده است.
لاله‌چینی در واکنش به این پرسش که مزیت محصولات شما نسبت به محصولات وارداتی چیست؟ خاطرنشان کرد: نخستین و بهترین مزیت تولیدات ما این است که نسبت به تولیدکنندگان خارجی بسیار در دسترس‌تر هستیم، در عین حال نسبت به واردات قطعات از خارج و مسائل مالی مرتبط با تحریم یقیناً مراودات مالی با ما بسیار ساده‌تر بوده و از نظر کیفیت و قیمت، یقیناً محصولات ما یک سر و گردن بالاتر از محصولات وارداتی هستند به طوری که جزو قطعات شاخص بازار در عرصه تخصصی محسوب می‌شوند.
وی در واکنش به اینکه آیا از نهاد مرتبط با حوزه فناوری همچون معاونت علمی ریاست جمهوری و یا پارک علم و فناوری حمایتی دریافت کرده‌اید؟ گفت: طی این سال‌ها ما تنها از سوی پارک استان حمایت شده‌ایم و تسهیلاتی از ریاست جمهوری دریافت نکرده‌ایم.
مدیرعامل شرکت فناور «دانش صنعت فهیم» همدان ادامه داد: با این وجود با توجه به شرایط اقتصادی حاکم بر جامعه، قطعاً برای تأمین سرمایه در گردش و توسعه تولیدات به تأمین مالی از طریق اعطای تسهیلات کم‌بهره نیاز داریم که متأسفانه این امر با دشواری همراه است.

لاله‌‎چینی ضمن اشاره به فعالیت‌های توسعه‌ای پیش‌بینی‌شده برای این شرکت اذعان کرد: برنامه‌‌ای برای توسعه تولیدات شرکت در زمینه تجهیزات الکترونیکی و قطعات خودرو داریم که واحد تحقیق و توسعه ما در حال پیشبرد آن‌ها است.
وی در واکنش به این موضوع که در بین صحبت‌ها اشاره کردید که به‌عنوان یک شرکت فناور فعالیت می‌کنید. آیا برای تبدیل شدن به شرکت دانش‌بنیان اقدامی انجام داده‌اید؟ اظهار کرد: با توجه به ضرورتی که در این زمینه وجود دارد، ما تمام تلاش خود را کرده‌ایم و تیمی تشکیل داده‌ایم که در سال آینده پیگیر تبدیل شدن ما به یک به شرکت دانش‌بنیان باشند.
وی اذعان کرد: تبدیل شدن به شرکت دانش‌بنیان با توجه به قوانین فعلی چندان ساده نیست، اما با توجه به ظرفیت و توانمندی‌های فنی که در شرکت ایجاد شده، مطمئناً امکان تبدیل شدن به شرکت دانش‌بنیان را داریم.
مع‌الوصف با توجه به آنچه گفته شد؛ امروزه وقتی به کشورهای توسعه‌یافته جهان نگاه می‌کنیم، نقطه عطف پیشرفت در این کشورها را در ارتباط مداوم دانشگاه و صنعت می‌بینیم. نقش‌آفرینی دانشگاه در ر استای رسالت واقعی خود جهت حل مشکل به‌خصوص در عرصه صنعت، راهبردی جدی و اصولی در مسیر نیل به صنعتی پویا و اقتصادی است.
بر این اساس چنانکه پیشتر هم عنوان شد در ایران نیز چند سالی است که دانشگاه‌ها با همراهی پارک‌های علم و فناوری با خلق شرکت‌های دانش‌بنیان و یا تربیت نیروهای توانمند علمی در قامت فناور، جهت تأسیس این نوع شرکت‌ها اقدام به ایفای نقش خود در این مسیر کرده‌اند اما شکستن کلیشه ارتباط صنعت و دانشگاه و تحقق بخشیدن به این امر، قطعاً با موانعی همراه است که یکی از موانع، توان اقتصادی محدود شرکت‌های دانش‌بنیان در تداوم روند تولید انبوه و تأمین قطعات است. در این خصوص نیز می‌بایست تسهیلاتی ویژه برای همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان در نظر گرفته شود تا این شرکت‌ها انگیزه بیشتری برای ورود به صنعت خودرو و نقش‌آفرینی در این عرصه داشته باشند و بتوان هرچه بیشتر از ظرفیت شرکت‌های این‌چنینی در مسیر خودکفایی صنعتی به‌ویژه در صنایع بزرگ بهره برد.

طاهره ترابی مهوش