سپهرغرب، گروه - پیام زمانی :

مردم استان همدان با دارا بودن بیشتر زبان‌ها، لهجه‌ها و گویش‌ها که در 10 شهرستان زندگی می‌کنند، هیچگاه از انجام دادن برنامه‌های قرآنی عقب نکشیده و در این مسیر استوار و ثابت‌قدم بوده‌اند و در شکل‌گیری جریان‌های انقلاب اسلامی نیز با تأسی به همین موضوع و با توکل و توسل به خداوند متعال و کتاب آسمانی قرآن، توانستند در کنار شخصیت‌هایی چون شهید محراب سیداسدالله مدنی، از پیشگامان پیروزی انقلاب باشند.

بهره گیری از فرامین الهی در آیات این کتاب مبین می‌تواند مسیر انسان را برای رسیدن به هدف‌های بلند و اساسی، هموار کرده و انسان را در زمره افراد صالح و با تقوا قرار دهد و اگر کسی بتواند برنامه زندگی خود را براساس دستورات قرآن تنظیم کند، قطعاً عاقبت‌به‌خیر خواهد شد. در کنار آن هستند افرادی که علاوه‌بر رشد و تعالی فردی در زمینه قرآن، به‌دنبال رشد و تعالی جمعی نیز هستند و با راه‌اندازی جلسات قرآن یا محافل قرآنی، دیگران را نیز در ثواب این امر خیر سهیم می‌کنند که وجود این افراد مایه مباهات و برکت برای سایر مردم در روستا و شهر‌ها است.

در ایام ماه مبارک رمضان و ماه نزول آیات وحی، به سراغ یکی از چهره‌های شاخص قرآنی استان که به همراه خانواده به دنبال ترویج معارف قرآنی هستند، رفته و از نزدیک در جریان فعالیت‌های ایشان قرار گرفتیم که در ادامه نتیجه مصاحبه با ایشان را می‌خوانید:

* لطفاً در ابتدا خودتان را برای مخاطبان ما معرفی کنید.

قاسم جهان‌آرا هستم، از فعالان حوزه قرآن شهر همدان، از اعضای هیئت مؤسس بنیاد قرآن استان همدان، دبیر جامعه قرآنی عصر استان، عضو کمیته مصلحین دادگستری همدان که چندسالی نیز به‌عنوان بازرس اتحادیه تشکل‌های قرآنی کشور فعالیت داشته‌ام.

* در سال‌های اخیر مهم‌ترین فعالیت جامعه قرآنی عصر استان همدان در چه زمینه‌ای بوده است؟

راه‌اندازی جلسات خانگی قرآن کریم و توسعه آن در سطح روستاها، شهرها و شهرستان‌های استان مهم‌ترین برنامه و فعالیت این مجموعه قرآنی است که به‌صورت ویژه در دستور کار قرار دارد. همان‌طور که از گذشته برگزاری جلسات روضه خانگی متداول بود، قرار ما بر این شد که جلسات خانگی قرآن را راه‌اندازی کرده و به دنبال حمایت از این جلسات باشیم.

* با توجه به اینکه راه‌اندازی جلسات خانگی قرآن کریم به‌صورت مردمی و خودجوش است، آیا در این زمینه موانعی داشته‌اید؟

به لطف خداوند متعال و با اهتمام مردم عزیز که همواره در انجام کار‌های خیر به‌ویژه برنامه‌های قرآنی بانی خیر هستند، هرساله شاهد افزایش این جلسات هستیم؛ اما می‌طلبد سایر سازمان‌های متولی برنامه‌های قرآنی نیز در این زمینه پای کار باشند و در گسترش و حمایت این جلسات، مجموعه‌های متولی را یاری دهند.

*آیا الگوی موفقی در زمینه جلسات خانگی قرآن در شهر همدان داریم؟

راه‌اندازی جلسات خانگی قرآن در این شهر مربوط به یک یا چندسال اخیر نیست و 70 سال قبل مرحوم محمدرحیم مسکین به فکر راه‌اندازی این جلسات افتاده و در همان سال‌های اولیه فعالیت خود 14 جلسه قرآن را به نیت 14 معصوم (ع) در این شهر راه‌اندازی می‌کند و به تربیت متربیان قرآنی می‌پردازد؛ تا جایی که از 150 نفر از متربیان این جلسات در جنگ هشت‌ساله دفاع مقدس به شهادت می‌رسند و بعد از رحلت استاد مسکین نیز شاگردان ایشان راه استاد خود را ادامه داده و با جدیت پای کار آموزش قرآن به کودکان، نوجوانان و جوانان هستند.

* لطفاً نحوه تأسیس و فعالیت بنیاد قرآن در همدان را توضیح دهید.

بعد از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی ایران راه‌اندازی جلسات قرآن را شروع کردیم و آغاز آن از ادارات و نهاد‌های دولتی بود که برای هرکدام از آن‌ها یک مربی و مدرس قرآن را در زمینه روخوانی، روان خوانی، تجوید و غیره آموزش می‌دادیم. روز‌های پنجشنبه را در مرکز استان برای ارتباط با این افراد اختصاص داده بودیم و مرور مطالب و یادآوری مباحث مورد نیاز در این جلسات رقم می‌خورد؛ مثلاً در مورد نحوه آموزش قرآن، تبادل نظری بین مربیان و مدرسان کلاس‌ها انجام می‌شد. در همین ایام بود که براساس فتوای مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) قرار بر این شد که جلسات روز‌های پنجشنبه از ساعات اداری به ساعات غیر اداری انتقال پیدا کند و بعد از آن بود که به فکر راه‌اندازی یک مجموعه به‌نام بنیاد قرآن به همراه سایر همسنگران و دوستان قرآنی خود افتادیم و تمامی ادارات و نهاد‌های دولتی که قبلاً فعالیت داشتند را زیرمجموعه این بنیاد فعال کردیم و از ظرفیت این ادارات به‌عنوان هیئت مؤسس، هیئت‌مدیره و شورای اجرایی استفاده شد. این بنیاد در سال 1372 به‌صورت رسمی ثبت شد و اقدام به دریافت مجوز فعالیت کرد و تمامی برنامه‌های قرآنی در این بنیاد متمرکز شد؛ تا جایی که با سایر سازمان‌هایی که در زمینه قرآنی مرتبط بودند از قبیل سازمان تبلیغات اسلامی، اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، اداره اوقاف و امور خیریه، سپاه و بسیج و غیره نیز برنامه‌هایی را به‌صورت مشترک برگزار کردیم.

* اعضای هیئت‌امنای این بنیاد شامل چه افرادی است؟

براساس تصمیم‌گیری اعضای هیئت مؤسس این بنیاد، ریاست هیئت‌امنای بنیاد برعهده نماینده محترم ولی فقیه در استان همدان بوده و قائم‌مقامی هیئت‌امنا را استاندار محترم برعهده دارد که در کنار آن‌ها از سایر افراد و چهره‌های شاخص قرآنی که دارای نخبگی و استعداد قرآنی هستند نیز با رأی سایر اعضای محترم، استفاده می‌شود.

* یکی از فعالیت‌های شاخص بنیاد قرآن استان همدان را بیان کنید.

از زمانی که مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) فرمان تربیت 10 میلیون حافظ قرآن را صادر کردند و فرمودند که جامعه اسلامی نیاز به پرورش حافظان قرآن دارد، این بنیاد نیز موضوع فوق را به‌صورت ویژه در دستور کار خود قرار داد و براساس برش استانی که انجام شد، در همدان نیز تربیت 227 هزار حافظ قرآن کریم مد نظر قرار گرفت و از سوی سازمان اوقاف و امور خیریه استان همدان، این بنیاد مأمور به انجام این مهم شد و برای هرسال تربیت هشت هزار حافظ قرآن کریم را در برنامه خود داشتیم؛ همین موضوع باعث شد که بیش از 750 مربی حفظ قرآن کریم در همدان آموزش داده شوند و این مربیان نیز در ادامه فعالیت خود با متربیان قرآنی کار حفظ را آغاز کرده و آموزش‌های لازم را به این افراد ارائه می‌دادند. البته ناگفته نماند که سایر مؤسسات و نهاد‌ها نیز در این زمینه مشغول به فعالیت بودند که از آن‌ها می‌توان به جامعه‌القرآن کریم اشاره کرد.

* فعالیت شورای قرآنی در این استان و برنامه‌های آن به چه شکلی است؟

فعالیت شورای قرآنی استان همدان از زمان مرحوم آیت‌الله موسوی همدانی که به‌عنوان نماینده ولی فقیه در استان و امام‌جمعه شهر همدان حضور داشتند، آغاز شد و این امام‌جمعه فقید بر برگزاری منظم جلسات شورا به‌صورت حداقل در ماه یک‌بار تاکید داشتند و تمامی دستگاه‌های متولی در زمینه قرآن موظف بودند که در این جلسات حضور داشته باشند و همچنین گزارش فعالیت‌های قرآنی خود را در جلسات این شورا ارائه دهند. فعالیت این شورا در زمان سایر نمایندگان ولی فقیه در استان نیز از قبیل حجت‌الاسلام‌والمسلمین غیاث‌الدین طه‌محمدی، ادامه داشت و هم‌اکنون هم با حضور حجت‌الاسلام‌والمسلمین حبیب‌الله شعبانی‌موثقی به جهت پیگیری‌های ایشان، شاهد پیشرفت بسیار خوبی در زمینه فعالیت‌های قرآنی استان هستیم و حتی دفتری نیز برای این شورا در محل دفتر محترم نماینده ولی فقیه در استان راه‌اندازی شد و سند چشم‌انداز فعالیت‌های قرآنی هم که یکی از بهترین‌های کشور است، در دبیرخانه این شورا به‌عنوان یک چشم‌انداز تهیه و تدوین و به دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز ارسال شد؛ به لطف خداوند برنامه‌های قرآنی استان براساس این سند درحال اجرا است.

* فعالیت‌های قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه در سال‌های اخیر به چه شکلی بوده است؟

سازمان اوقاف و امور خیریه از سال‌های قبل به‌عنوان یکی از شاخه‌های اصلی فعالیت‌های قرآنی در کشور شناخته می‌شد و شاهد فعالیت‌های بسیار خوبی از این سازمان در سطح استان و به‌مراتب در کشور بودیم، تا جایی که مدیران و مسئولان این سازمان نیز همواره دغدغه اجرای برنامه‌های قرآنی را داشتند؛ اما متأسفانه در چندسال اخیر فعالیت‌های این سازمان صرفاً به سمت اجرای مسابقات قرآنی سوق پیدا کرده است و دیگر همچون قبل رغبتی برای اجرای برنامه‌های شاخص قرآنی ندارد که این موضوع بسی جای نگرانی و گلایه دارد.

یکی از کار‌های اثرگذاری که این سازمان اهتمام ویژه‌ای به انجام آن داشت، مسئله تربیت حافظان قرآن کریم بود که مردم نیز برای این موضوع پای کار بودند و شاهد آن بودیم که یک خانواده سه یا چهار نفره، همگی به سمت حفظ قرآن سوق پیدا کرده بودند که حتی این موضوع نیز بسیار کم‌رنگ‌تر از گذشته شده است.

* به نظر شما اولویت‌های قرآنی این استان در سال جدید در چه زمینه‌هایی است؟

اولویت‌های قرآنی استان همدان در چند زمینه است که ازجمله آن‌ها می‌توان به ایجاد تعامل و همکاری بین مؤسسات قرآنی و نهاد‌های متولی مباحث قرآنی اشاره کرد؛ نیاز است ظرفیت‌های موجود هر مجموعه شناسایی شده و سایرین نیز از این ظرفیت‌ها در راستای برنامه‌های قرآنی خود استفاده کنند. یکی دیگر از اولویت‌های ما در این استان اختصاص بودجه برای اجرای فعالیت‌های قرآنی است؛ چراکه اگر امروز برای این موضوعات هزینه نکنیم، قطعاً در آینده برای مقابله با شبیخون فرهنگی دشمن بیشتر هزینه پرداخت خواهیم کرد. در کنار آن نیاز است که برای مربیان و مدرسان قرآن نیز برنامه‌های تشویقی در برنامه داشته باشیم، همان‌طور که گفته شد، در برنامه طرح ملی تربیت حافظ قرآن کریم در این استان بیش از 750 مربی حافظ قرآن کریم آموزش دیدند و به‌کارگیری شدند که باید برای این عزیزان نیز سیاست‌های تشویقی درنظر گرفته شود که به‌طور مثال می‌توان به برگزاری اردوهای زیارتی و سیاحتی و ارائه خدمات اجتماعی و غیره اشاره کرد و اما مهم‌ترین اولویت نیز این است که باید در سال جدید بیشتر به دنبال اجرای برنامه‌های کیفی باشیم؛ چراکه متأسفانه در سال‌های اخیر شاهد ارائه آمار‌های غیر واقعی زیادی در حوزه برنامه‌های قرآنی بوده‌ایم که نیاز به تأمل و با واقعیت‌های موجود، تفاوت بسیار زیادی دارد.

* چه پیشنهاد‌ی برای ترویج فعالیت‌های قرآنی در کشور دارید؟

به نظر بنده مهم‌ترین برنامه‌ای که می‌شود در راستای ترویج فعالیت‌های قرآنی انجام داد، مهیا کردن زمینه حضور مؤسسات قرآنی در مدارس است؛ با توجه به اینکه مدرسه از دورانی بوده که همه افراد آن را سپری می‌کنند و از طرفی کودکان و نوجوانان ما تشنه یادگیری مباحث قرآنی هستند، باید از این طریق اقدام به جذب مخاطب کرد که قشر اصلی نیز دانش‌آموزان هستند و حتی می‌شود با این روش استعدادیابی قرآنی نیز انجام داد.

همان‌طور که گفته شد، برای ترویج فعالیت‌های قرآنی باید به دنبال استفاده از ظرفیت مردم باشیم و بدانیم که هرجا به مردم اعتماد کردیم و آن‌ها نیز پای کار آمدند، اتفاقات خوبی رقم خورد؛ تأکید مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) در قالب شعار امسال نیز بر استفاده از مشارکت و توان مردم است. مؤسسات قرآنی همواره با ارائه برنامه‌های منسجم و منظم در راستای تربیت متربیان قرآنی فعالیت داشته و توانسته‌اند در این زمینه نقش‌آفرین و اثرگذار باشند. متأسفانه در سال‌های اخیر دستگاه‌های متولی برنامه‌های قرآنی حمایت‌های خود را از این مؤسسات مردم‌نهاد کاهش داده‌اند که در برخی موارد مؤسسات مذکور با چالش‌های فراوانی مواجه شده‌اند؛ با توجه به اینکه دشمن در تهاجم فرهنگی و جنگ نرم به دنبال آسیب زدن به جوانان و نوجوانان است، باید از طریق ایجاد راهکار‌های مؤثر برای این قشر، به برنامه‌های قرآنی اقدام کرده و ایشان را بیشتر با این کتاب آسمانی مأنوس کنیم؛ چراکه دوران کودکی و نوجوانی بهترین زمان یادگیری و دوران طلایی برای رقم زدن آینده آنان است.

پیام زمانی