سپهرغرب، گروه کار و دانش: یک کارشناس حوزه علم و فناوری گفت: طبق آمار بانک جهانی در سال 2020، رتبه کشور ما از نظر شاخص ارتباط دانشگاه و صنعت در جهان 117 است و این در حالی است که کشور امارات متحده عربی رتبه 24، عربستان رتبه 35، پاکستان رتبه 46 و ترکیه رتبه 70 را دارند!

مصطفی امینی درباره مسئله "ارتباط صنعت و دانشگاه" و موانع تحقق آن اظهار کرد: اقتصاد کشور در سال‌های اخیر درگیر یک جنگ تمام‌عیار اقتصادی از جنس تحریم شده که مشکلات بسیاری را با خود به همراه داشته است که یکی از این مشکلات که می‌توان به با دید فرصت نیز به آن نگاه کرد، مرتبط با نیازهای فناورانه صنایع کشور است که قابلیت پیگیری و حل شدن در دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان را دارد اما بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که دانشگاه‌های کشور آمادگی زیرساختی و نظام‌مند برای فرصت پیش‌آمده را ندارند.

وی با نامناسب ارزیابی کردن وضعیت کشور در شاخص ارتباط صنعت و دانشگاه تصریح کرد: بر اساس گزارش «تنوع‌بخشی به منابع آموزش عالی» وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سال 1397، سهم درآمدهای پژوهشی دانشگاه‌ها از کل درآمدهای عمومی و اختصاصی کشور نزدیک به یک درصد است که این شاخص یک دهم میانگین جهانی است و در مقایسه با میانگین درآمدهای پژوهشی دانشگاه‌های معتبر جهان مثل ام‌آی‌تی و استنفورد به یک سی‌ام تا یک چلهم نیز می‌رسد؛ نه تنها وضعیت کشور ما در شاخص ارتباط صنعت و دانشگاه در سطح دنیا نامناسب است بلکه وضعیت ارتباط با صنعت دانشگاه‌های ایران در مقایسه با کشورهای منطقه نیز پایین‌تر است.

امینی با اشاره به جایگاه ایران در شاخص ارتباط دانشگاه و صنعت متذکر شد: طبق آمار بانک جهانی در سال 2020، رتبه کشور ما از نظر شاخص ارتباط دانشگاه و صنعت در جهان 117 است و این در حالی است که کشور امارات متحده عربی رتبه 24، عربستان رتبه 35، پاکستان رتبه 46 و ترکیه رتبه 70 را دارند! البته شاخص‌های یاد شده به معنی قصور بزرگ از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیست چرا که این وزارتخانه و دانشگاه‌ها با ایجاد زیرساخت‌هایی مثل پارک‌های علم و فناوری، مراکز رشد، شتاب‌دهنده‌ها، توانسته‌اند بخشی از مشکلات داخلی را حل کنند و حال سؤال اینجاست که آیا زیرساخت‌های موجود برای حل مسائل کشور به‌ویژه در شرایط تحریمی فعلی نیز کافی هستند؟!

این کارشناس حوزه علم و فناوری با اشاره به ادبیات متفاوت دانشگاه و صنعت خاطرنشان کرد: بررسی چالش‌های موجود بین دانشگاه و صنعت نشان می‌دهد که دانشگاه‌ها و صنایع ادبیات متفاوتی دارند و این امر باعث می‌شود تا ساختارهای ایجاد شده فعلی برای حل مسائل داخلی کافی نباشند؛ دانشگاه‌ها ادبیات پژوهشی دارند و انتشار مقاله در آن‌ها اولویت دارد در حالی‌که برای صنایع، خدمات و محصول اولویت دارد که یک دید بازاری و مشتری‌محور است؛ تضاد توانمندی‌ها و تقاضاهای بین دانشگاه و صنعت باعث شده است تا تجربیات ناخوشایندی از یکدیگر داشته باشند.

وی ادامه داد: صنایع در سال‌های اخیر برای حل مسائل خود سعی کرده‌اند محصولات فناورانه خود را از خارج از کشور وارد کنند اما امروزه تحریم‌های گسترده بین‌المللی باعث شده‌ تا توجه شرکت‌های صنعتی به سوی دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان جلب شود؛ علی‌رغم انگیزه بالای برخی صنایع برای ارتباط با دانشگاه‌ها، چالش‌ ناهمسانی ادبیات بین دانشگاه و صنعت همچنان وجود دارد و لازم است تا ساختار جدیدی بوجود آید تا ادبیات دانشگاه و صنعت را به هم نزدیک کند.

امینی با بیان اینکه بررسی تجربیات دنیا نشان می‌دهد که چالش‌های فعلی کشور در دانشگاه‌های دنیا تجربه و حل شده‌اند، بیان کرد: برای حل چالش‌های ارتباط با صنعت، سعی شده است در کنار ساختارهای قبلی دانشگاه‌ها مثل اداره ارتباط با صنعت، پارک‌های علم و فناوری، مراکز رشد و شتاب‌دهنده‌ها از ساختار جدید با ماهیت بخش خصوصی نیز که انگیزه و تخصص کافی برای حل این چالش‌ها را دارد استفاده شود؛ این ساختار که بروکر یا کارگزار شناخته می‌شود، اقتصاد خود را در حق‌الزحمه حاصل از بهم‌رسانی بین تقاضاهای صنعت و توانمندی دانشگاه تعریف کرده است.

این کارشناس حوزه علم و فناوری تاکید کرد: از طریق بروکرها، یک عنصر چابک و با انگیزه با هدف افزایش ارتباط بین صنعت و دانشگاه شکل گرفته که در صورت موفقیت می‌تواند چالش‌های بین صنعت و دانشگاه از جمله یکسان‌سازی ادبیات بین دانشگاه و صنعت را در طول پروژه‌های مشترک پیگیری کند؛ سابقه استفاده از کارگزارهای فناوری و نوآوری در دنیا به زمان‌های دور برنمی‌گردد بلکه بیشتر این ساختارها از دو دهه پیش شکل گرفته‌اند و بنابراین لازم است در کشور ما نیز برای حل چالش‌های موجود بین دانشگاه و صنعت از کارگزارهای بخش خصوصی که تخصص لازم را در زمینه تبادل فناوری داشته باشند استفاده شود تا چالش‌های موجود بین این دو نهاد حل شود.