سلنیوم یک ماده معدنی کمیاب است، به این معنی که بدن فقط به مقدار بسیار کمی به آن نیاز دارد. سلنیوم به طور طبیعی در بسیاری از خوراکی‌ها وجود دارد و به عنوان مکمل غذایی نیز موجود است. اکثر سلنیومی که از رژیم غذایی دریافت می‌کنیم در بافت عضلانی ذخیره می‌شود، با این حال تیروئید بالاترین غلظت سلنیوم را دارد. سلنیوم یک جزء مهم از آنزیم‌ها و پروتئین‌ها - معروف به سلنوپروتئین‌ها - است که نقش مهمی در تولید مثل، متابولیسم هورمون تیروئید و سنتز DNA دارند. سلنوپروتئین‌ها همچنین به‌عنوان آنتی‌اکسیدان‌های قوی عمل می‌کنند که به محافظت در برابر ذرات آسیب‌رسان در بدن به نام رادیکال‌های آزاد کمک می‌کنند.

 فواید ضد پیری سلنیوم

پیری بیولوژیکی فرآیند پیچیده‌ای است که شامل آسیب مولکولی، عدم تعادل متابولیک، تغییرات سیستم ایمنی و افزایش حساسیت به عوامل استرس زای محیطی و بیماری است. بر اساس نتایج یک مطالعه در سال 2018، سلنیوم می‌تواند با پیری مبارزه کند و از مشکلات سلامتی مرتبط با افزایش سن، مانند بروز تومورها، ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی و اختلالات عصبی-روانی پیشگیری کند. برخی از محققان همچنین بر این باورند که سلنیوم می‌تواند التهاب مزمن را که ارتباط نزدیکی با افزایش سن دارد، کاهش دهد.

بر اساس نتایج برخی مطالعات سلنوپروتئین‌ ها، عامل اولیه بسیاری از فواید سلامتی ناشی سلنیوم است. کارشناسان همچنین بر این باورند که سلنیوم با تحریک آنزیم‌های آنتی اکسیدانی وابسته به سلنیوم گلوتاتیون پراکسیداز (GPx) و تیوردوکسین ردوکتاز (TDR) از پوست در برابر استرس اکسیداتیو فرابنفش (UV) محافظت می‌کند.

علاوه بر این، یک مطالعه جدید در سال 2020 نشان داد که افزایش مصرف سلنیوم در رژیم غذایی با طول تلومرهای بلندتر مرتبط است. این مطالعه نشان داد که هر 20 میکروگرم افزایش سلنیوم غذایی با 0.42 درصد طول تلومر بیشتر در شرکت کنندگان بالای 45 سال مرتبط است. تلومرها «کلاهک‌های محافظ» هستند که در انتهای کروموزوم‌های ما قرار دارند و بر سرعت پیری سلول‌ها تأثیر می‌گذارند. برخی از کارشناسان طول تلومر را به عنوان یک نشانگر زیستی برای پیری در نظر می‌گیرند. محققان همچنین معتقدند که سطوح بالاتر سلنیوم با افزایش طول عمر مرتبط است. مرگ و میر ناشی از همه علل در افراد مسنی که سطح سلنیوم پایینی دارند به طور قابل توجهی بیشتر از افراد مسنی است که سطح سلنیوم آنها بالا است. به عنوان مثال، به نظر می‌رسد که افراد 100 ساله اغلب سطوح سیستمیک سلنیوم و آهن بالاتری دارند در حالی که این افراد سطح مس کمتری نسبت به سایر افراد مسن دارند.

 سایر مزایای سلامتی

سلنیوم همچنین ممکن است نقش مهمی در محافظت در برابر برخی بیماری‌های مرتبط با افزایش سن داشته باشد.

 بیماری قلبی

نتایج یک متاآنالیز نشان داد، افرادی که سطح سلنیوم کمتری دارند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب قرار دارند. در مقابل، بررسی کارآزمایی‌های که فقط از مکمل‌های سلنیوم برای پیشگیری اولیه از بیماری‌های قلبی استفاده می‌کردند، هیچ اثر آماری معنی‌داری از سلنیوم بر روی حوادث قلبی عروقی کشنده و غیرکشنده نشان نداد.

 سرطان

تصور می‌شود که سلنیوم به دلیل توانایی در محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب DNA و جهش ممکن است در پیشگیری از ابتلا به سرطان نقش داشته باشد. با این حال، شواهد پیرامون این موضوع متناقض است.

 بیماری تیرویید

سلنیوم نقش مهمی در عملکرد تیروئید دارد. برخی از مطالعات نشان می‌دهد که داشتن سطوح مطلوب سلنیوم می‌تواند از ابتلا به بیماری تیروئید محافظت کند و سلامت کلی را حفظ کند.

 زوال شناختی

از آنجایی که سطح سلنیوم در سرم خون با افزایش سن کاهش می‌یابد، کمبود سلنیوم می‌تواند با کاهش عملکرد مغزی مرتبط با سن مرتبط باشد. 

با این حال، تحقیقات بیشتری برای تعیین اینکه آیا مکمل سلنیوم می‌تواند به درمان یا پیشگیری از کاهش شناختی مرتبط با افزایش سن در افراد مسن کمک کند، مورد نیاز است.