پس از اعلام مخالفت وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با دو نرخی شدن بلیت پروازهای داخلی برای اتباع غیرایرانی و درخواست معاون گردشگری از رئیس سازمان هواپیمایی کشور برای توقف این دستور تا زمان بررسی ابعاد مختلف این موضوع در یک کارگروه، علیرضا عنایتی ـ دستیار وزیر و مدیرکل خلیج فارس وزارت امور خارجه نیز در نامه‌ای به حسن خوشخو ـ سرپرست معاونت هوانوردی و امور بین‌المللی سازمان هواپیمایی کشور ـ، مضرات قیمت تبعیض‌آمیز برای سفر هوایی شهروندان عراقی را متذکر شد.

در متن این نامه که در اختیار ایسنا قرار گرفته، آمده است: «دستورالعمل جدید برای دریافت هزینه سفر هوایی شهروندان خارجی (متضمن دریافت حداقل 100 دلار برای پروازهای داخل کشور)، هزینه جابه‌جایی شهروندان عراقی را که شمار آن‌ها در سال به بیش از دو میلیون نفر می‌رسد، بالا می‌برد. نظر به آن‌که بخش بزرگی از شهروندان عراقی عازم ایران، از قشر کم‌درآمد هستند، تحمیل هزینه اضافی، یقیناً آن‌ها را از سفر به ایران منصرف می‌کند.

در این بستر، کشورهایی نظیر ترکیه، تسهیلات ویژه‌ای برای جذب گردشگر عراقی در نظر گرفته‌اند که با دستورالعمل دریافت هزینه هوایی جدید، باعث افت رونق گردشگری کشورمان خواهد شد.»

ایران در یک دهه اخیر بیشترین شمار گردشگران ورودی را از کشورهای همسایه داشته که در بین آن‌ها عراق همواره صدرنشین بوده است. وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در تازه‌ترین آمار سفر گردشگران خارجی در سه ماه اول سال 1401، سفر عراقی‌ها به ایران را در صدر اعلام کرد. بنابر این آمار، بیش از 715 هزار نفر تبعه خارجی در سه ماه نخست سال 1401 به ایران سفر کرده‌اند.

سفر عراقی‌ها به ایران همزمان با نوسانات ارز، اوج گرفت. براساس مطالعات صورت گرفته عراقی‌ها بیشتر برای زیارت، درمان و گردش به ایران سفر می‌کنند و بیشتر هم به مشهد، قم و شهرهای شمالی می‌روند. معتمد عبدالحسن ـ مدیرعامل شرکت جهانگردی در نجف عراق ـ درباره گرایش بیشتر عراقی‌ها برای سفر به ایران، گفته است: قیمت‌ها در ایران ارزان و کشور امن است و مردم راحت می‌توانند زیارت کنند.

روند رو به رشد سفر عراقی‌ها به ایران پس از دو سال محدودیت کرونا، حالا شرکت‌های هواپیمایی را به این صرافت انداخته که بلیت‌های پروازهای داخلی را برای اتباع غیرایرانی ارزی و با قیمتی متفاوت محاسبه کند. مقصود اسعدی سامانی ـ دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی ـ گفته است: اتباع کشورهای همسایه با هدف گردشگری و انجام سفر زیارتی به ایران سفر می‌کنند و اخیرا بعد از پایان کرونا تردد اتباع خارجی در برخی مسیرهای داخلی افزایش یافته است و باعث شده که بلیت از دسترس اتباع ایرانی خارج شود، بر همین اساس مسافرت هوایی خارجی‌ها در مسیرهای داخلی «بیزنس کلاس» محاسبه می‌شود.

او همچنین گفته است: ایرلاین‌ها به‌عنوان بنگاه اقتصادی مکلف نیستند یارانه در اختیار اتباع خارجی بگذارند و دلیلی ندارد با نرخ دولتی بلیت را در اختیار خارجی‌ها قرار دهیم.

به گفته دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی، مسافران زیادی از کویت، عراق و روسیه در مسیرهای داخلی مسافرت هوایی دارند.

بنا بر اعلام این انجمن، بلیت پروازهای داخلی در مسیرهای کمتر از یک ساعت به قیمت 100 دلار و در مسیرهای بیشتر از یک ساعت 150 دلار برای اتباع غیرایرانی محاسبه می‌شود. این رویه از پنجم تیرماه سال 1401 جاری شده است.

آژانس‌های مسافرتی همچنین گفته‌اند: 50 درصد از ظرفیت هر پرواز در هر مسیر به اتباع غیرایرانی اختصاص داده شده است. علاوه بر این، امکان فروش بلیت از طریق آژانس مسافرتی به شهروندان خارجی وجود ندارد و برای خرید بلیت باید به دفاتر فروش و شرکت‌های هواپیمایی و یا سامانه فروش آن‌ها مراجعه کرد. بسیاری از فعالان صنعت سفر و گردشگری معتقدند این اقدام شرکت‌های هواپیمایی، رفتاری تبعیض‌آمیز و بیشتر در راستای تضعیف پول ملی کشور است.