صابر جباری فاروجی پنجشنبه 28 مهرماه در همایش فرزندآوری و جوانی جمعیت که در محل مرکز همایش‌های دانشگاه علوم پزشکی ابن‌سینا همدان با حضور مسئولان کشوری و استانی مرتبط برگزار شد، با بیان اینکه موضوع جمعیت حائز اهمیت است و درخصوص آن غفلت 30 ساله رخ داده، گفت: در این موضوع چهار محور تأثیرگذار است که عبارت‌اند از سیاست، معیشت و اقتصاد، سلامت و فرهنگ و تربیت.
جباری فاروجی با اشاره به اینکه تغییر سبک زندگی تأثیر زیادی در جهان به دنبال داشته است، اظهار کرد: این تغییر همه محور‌ها را تحت تأثیر قرار داده است. تنها راه برون‌رفت از شرایط کنونی جمعیت، فرهنگ‌سازی عمومی و فرهنگ‌سازی در نظام بهداشتی بوده که در این میان فرهنگ‌سازی در نظام بهداشتی دارای اهمیت ویژه‌ای است.
وی در ادامه به هشدار رهبری در سال 91 اشاره کرد و افزود: رهبری به اشتباه ادامه روند برنامه تنظیم خانواده پرداختند که باید در انتهای دهه 70 متوقف می‌شد، اما ادامه پیدا کرد؛ برنامه تنظیم خانواده در ایران به قبل از انقلاب برمی‌گردد که با پیروزی انقلاب موقتاً متوقف و دوباره اواخر دهه 60 آغاز می‌شود و تا 30 سال ادامه می‌یابد که یک غفلت بوده است.
این مقام مسئول تأکید کرد: درحال حاضر نرخ رشد جمعیت 0.6 بوده که بسیار نرخ پایینی است؛ البته تنظیم خانواده در جهان تابع یک سیاست آمریکایی- صهیونیستی بوده که کاهش جمعیت در جهان را دنبال می‌کند و در هیچ جای دنیا تنظیم خانواده در جهت رشد جمعیت نبوده و همواره برای تهدید جمعیت استفاده شده است.
رئیس اداره جوانی جمعیت وزارت بهداشت از سرعت رشد پیری در ایران خبر داد و گفت: ایران برخلاف بسیاری از کشورها که با شیب ملایمی به سمت پیری جمعیت می‌روند، با شیب تندی در حال پیری جمعیت است؛ به‌طوری که در بدترین سناریوی سازمان‌های جهانی پیش‌بینی شده بود کشور ما سال 1420 به جایگاه سال 1400 برسد، اما آمار نشان می‌دهد این کاهش 20 سال زودتر اتفاق افتاده است.
جباری فاروجی تأکید کرد: درحال حاضر بیشتر جمعیتی که در سطح جامعه مشاهده می‌شود، جوانان هستند و جای خالی کودکان حس می‌شود که این روند برای هر جامعه‌ای آسیب‌زا است.
وی در توضیح سیاست‌های پشت پرده پروژه تنظیم خانواده اظهار کرد: با توجه به اینکه پیش‌بینی می‌شد در سال 2075 اکثر جمعیت جهان از بین مسلمان‌ها خواهد بود، این پروژه به‌وجود آمد و آسیب بسیاری را برای کشورهایی مثل آفریقا به دنبال داشت؛ البته کشور ما نیز مستثنا نبوده که بخشی از این سیاست به‌صورت عامدانه بوده است.
جباری فاروجی تصریح کرد: بعد گذر از دوران جنگ، خرابی‌هایی به‌وجود آمد که نیاز به بازسازی داشت و اعتبار آن از صندوق‌های بین‌المللی پول با وام 140 میلیون دلاری تأمین شد. این اعتبار مشروط به اجرای گام به گام تنظیم خانواده بود که متأسفانه در کشور به‌خوبی اجرا شد و ایران برای کنترل جمعیت جایزه بین‌المللی نیز دریافت کرد.
این مقام مسئول با بیان اینکه نرخ رشد کشورهای همسایه نیز از کشور ما تبعیت می‌کند، گفت: اما ما غفلت‌هایی را در این خصوص داشته‌ایم؛ به‌طوری که پوتین تهدید جمعیت روسیه را بعد از سخنرانی سال 90 رهبری جدی گرفت و توانست کشورش را نجات دهد، اما به این موضوع در کشور ما آن‌طور که باید، توجه نشد و عنوان تنها کشوری که سقوط رشد جمعیت دارد را، به خود اختصاص داده‌ایم.
جباری فاروجی با اشاره به اینکه در کشور با یک جنگ ترکیبی مواجه هستیم، افزود: همه ما ابعاد اقتصادی، روانی و امنیتی این جنگ را درک می‌کنیم، اما جنگ جمعیتی را متوجه نمی‌شویم؛ زیرا تأثیر آن را به‌زودی متوجه نخواهیم شد.
وی ابراز کرد: الگوی مردمی بخش قابل توجهی در جوانی جمعیت است که باید به آن اهمیت داد و همان‌طور که آمار نشان می‌دهد، میزان زادوولد درحال حاضر در استان‌های برخوردار کشور نیز زیاد بوده که به‌دلیل باورهای همگانی و دگرگونی سبک زندگی، ایجاد شده است.
این مقام مسئول افزایش سن ازداج، سن بارداری پس از ازدواج و اعتقاد به بی‌فرزندی، تک‌فرزندی یا دو فرزندی را دیگر مشکلات این حوزه خواند و افزود: افزایش سقط‌های عمدی در نظام خانواده، شهرنشینی، فرهنگ غلط عدم ازدواج زنان سرپرست خانوار، عقیم‌سازی زنان و مردان، تمایل به عمل سزارین با وجود عوارض آن، عدم تکریم مادران باردار بیش از دو فرزند، القای پُرخطری بارداری کمتر از 18 و بیشتر از 35 سال که منشأ علمی ندارد و غیره، از دیگر مشکلات به‌وجودآمده سال‌های اخیر است.
وی شمار زوجین بدون فرزند در کشور را 13.5 درصد، دارای یک فرزند را 20 درصد و دو فرزند را 25 درصد برشمرد و ابراز کرد: ضعف در فرهنگ‌سازی افزایش جمعیت به‌گونه‌ای است که برای مثال در اینترنت تصویری از خانواده‌های چندفرزندی اصیل ایرانی نخواهید یافت و در مقابل تصاویر متنوعی از خانواده‌های پُرجمعیت اروپایی در دسترس است.
رئیس اداره جوانی جمعیت وزارت بهداشت از اصلاح قوانین در حوزه جمعیت خبر داد و گفت: در این راستا اختصاص خوابگاه‌های متأهلی، توجه ویژه به مادران باردار مانند تعلق گرفتن مرخصی زایمان و تخصیص سبد بهداشتی به مادران و کودکان، ازجمله موارد مذکور است تا به نجات کشور از این بحران منجر شود.
   دوگانگی‌های زنان و دختران گذشته
وی افزود: زنان را گرفتار دوگانگی بین تحصیل و ازدواج، کار و فرزندآوری یا همسرداری کرده‌ایم؛ به‌طوری که فرد اگر دانشجوی دکتری یا رزیدنت بوده، با بارداری از تحصیل منع شده! البته امروز برای تسهیل این امر دولت قانون‌گذاری‌های حمایت‌کننده‌ای داشته است.
   بحث جمعیت یک ابرتهدید است
معاون بهداشتی دانشگاه و رئیس مرکز بهداشت استان همدان نیز با بیان اینکه بحث جمعیت یک ابرتهدید محسوب می‌شود، گفت: جمعیت جوان یک مؤلفه مهم در همه ابعاد برای هر کشور بوده و مهم‌ترین مؤلفه در جمعیت، میزان باروری یک کشور است.
فاطمه ترکمان‌اسدی با اشاره به اینکه در سه دهه قبل روند به‌سرعت نزولی را شاهد بوده‌ایم، افزود: این کاهش مشکل امروز جامعه است؛ اگرچه دنیا درحال حرکت به سالمندی بوده، اما شتاب دیگر کشورها شبیه ما نیست.
وی اذعان کرد: اگر با همین روند پیش برویم، سال 1403 در همدان از هر چهار نفر، یک نفر سالمند خواهد بود؛ در قاره اروپا همه کشورهای هم‌جوار، هم‌زمان درحال پیر شدن هستند، درحالی که این مهم درخصوص کشور ما صادق نیست که بحران امنیتی ایجاد خواهد کرد.
ترکمان‌اسدی تأکید کرد: کشورهای دیگر درحالی روند پیری را دارند که توسعه‌یافته هستند، اما ما در مسیر توسعه‌یافتگی قرار داریم که معنای آن این است که سالمندان نه خود شرایط نگهداری از خویش را دارند و نه در جامعه بستری برای نگهداری سالمندان مهیا شده است.
وی ادامه داد: برای همراهی جامعه در این حوزه، نیاز به تبیین است تا این پنجره جمعیتی ایجاد نشود؛ ما از سناریوی کرونا اطلاعی نداشته‌ایم که بیش از دو سال است همه ابعاد زندگی مردم را تحت تأثیر قرار داده، به‌واقع چیزی که از آن اطلاع نداشتیم، این میزان گرفتاری به‌وجود آورده؛ حال این موضوع که یک ابرتهدید است، اگر در آن مداخله جدی نکنیم، اتفاقات تلخی برای همه مردم رقم خواهد خورد.
   زیر پوشش قرار گرفتن خدمات ناباروری
در ادامه این همایش رئیس بیمارستان فاطمیه نیز با بیان اینکه واحد‌های زایمان‌ تک‌نفره در بیمارستان فاطمیه همدان افتتاح شده، گفت: مادران از زمان پذیرش با حضور در این واحد‌ها، از هنگام زایمان تا ریکاوری در این سوئیت‌های تک‌نفره حضور دارند که استقبال خوبی از آن‌ها شده است.
شمیم پیله‌وری با اشاره به مشاوره‌های دوران بارداری، افزود: این موارد کمک می‌کند تا مادران با آرامش و بدون اضطراب این مرحله از زندگی خود را طی کنند؛ این تفاوت شرایط به مادران باردار کمک شایانی خواهد کرد.
وی گفت: افزایش سن در مادران باردار عوارضی را دربردارد، همچنین درمان ناباروری افراد در سن بالاتر، سخت‌تر است که بارداری در سن کمتر، این موضوعات را به حداقل می‌رساند.
پیله‌وری شاغل بودن مادران باردار را دیگر مسائل در این حوزه خواند و افزود: شاغل بودن با بارداری منافاتی ندارد و افرادی که با روش‌های کمک‌باروری نیز باردار شده‌اند، می‌توانند در کنار بارداری، به شغل خود ادامه دهند.
رئیس بیمارستان فاطمیه در پایان تأکید کرد: زیر پوشش قرار گرفتن خدمات ناباروری از دیگر موضوعاتی است که به تسهیل در این حوزه منجر شده و به زوجین کمک می‌کند تا بدون دغدغه به دنبال درمان باشند.

شهره کرمی