تابلوی‌های حریم راه را از جا درمی‌آورند، تانکرهای آب کهنه، پوسترها و بنرها را می‌برند، هرچه در فضای روستا پیدا می‌شود را اسقاط می‌کنند، هر وسیله‌ای را تبدیل به آهن‌پاره می‌کُنند، سیم‌های برق، لوله و غیره را از هر جایی که بتوانند برمی‌دارند و همه را به حاشیه جاده ینگجه (انصارالامام) می‌بَرند، بی‌صدا دور و اطراف شهر می‌چرخند و هر چیزی که می‌بینند توجهشان جلب می‌شود! ضایعاتی‌ها عامل عمده‌ای برای ناامنی‌ها، مزاحمت‌ها، از بین رفتن اموال عمومی و محیط زیست هستند.
افرادی که در حوزه مراکز ضایعات فعالیت دارند به چند دسته تقسیم می‌شوند؛ عده‌ای که معروف به زباله‌گرد و از اقشار ضعیف جامعه هستند که با تفکیک و جمع‌آوری زباله و فروش آن‌ها به مراکز ضایعاتی، ارتزاق می‌کنند.
عده‌ای دیگر با خرید ضایعات و وسایل اسقاطی از مردم، آن‌ را به فروش می‌رسانند و ارتزاق می‌کنند که همین افراد، در جاده منتهی به روستای انصارالاامام همدان، تبدیل به معضل بزرگی در شهرستان همدان شده‌اند؛ به گونه‌ای که به‌دلیل فراهم بودن این مأمن وسیع، هیچ پارکی در سطح این شهرستان از دست این افراد در امان نیست، چه بسیار وسایل مجهزی که شهرداری در پارک‌ها به‌منظور تجهیز مبلمان شهری نصب کرده اما مورد تعرض سارقان و معتادان قرار گرفته و به این محل منتقل می‌شود.
جالب این است که برخلاف تصور عموم، از فروش ضایعات به‌ویژه در زمینه آهن‌قراضه و آهن‌پاره، سودهای کلانی به‌دست می‌آید. تابه حال دقت کرده‌اید که در طول هفته حداقل چند خبر سرقت از سیم‌های برق منتشر می‌شود؟ حال آنکه یکی از مراکز خریدار این سیم‌های برق، ضایعاتی‌ها هستند. از این رو، در صورتی که این مشاغل ساماندهی نشوند، اموال مردم، اموال عمومی، محیط زیست و طبیعت این روستا همچنان در معرض سرقت و خسارت قرار دارد چراکه این واحدها کار بازیافت ضایعاتی همچون نان خشک، آهن‌آلات و پلاستیک را انجام می‌دهند که البته این کار بازیافت به معنای واقعی نیست بلکه فقط کار جداسازی، خرید و فروش ضایعات را بر عهده دارند.
بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع برآن شدیم تا دراین‌باره گفت‌وگویی را با حمید رمضانی؛ دهیار روستای انصارالامام و یکی از کارشناسان محیط زیست که نام وی در نزد ما محفوظ است ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:
یک فعال محیط زیستی با بیان اینکه کارگاه‌های جمع‌آوری و بازیافت ضایعات از چند سال گذشته به‌طور غیر قانونی و بدون دریافت مجوزهای لازم در مسیر روستای انصارالامام، در نقطه‌ای که هم در حریم شهر همدان و هم در حریم شهر مریانج قرار دارد فعالیت خود را آغاز کرده‌اند گفت: دردناک‌تر اینکه در بدو امر فعالیت این واحدها محدود به یک کوچه شد اما طی این سال‌ها تعداد آن‌ها به سرعت در حال افزایش هستند به نحوی که به‌صورت قارچ‌گونه هر روز شاهد سربرآوردن یک واحد ضایعاتی هستیم.
وی ادامه داد: شمار زیادی از واحدهای جمع‌آوری و بازیافت، اقدام به تفکیک ضایعات شامل پلاستیک، کاغذ، فلز و شیشه و دپوی آن‌ها در بیرون کارگاه و در حریم راه می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه این اقدام نه‌تنها چشم‌اندازی نامناسب و آلودگی بصری ایجاد کرده بلکه باعث افزایش بروز سوانح جاده‌ای می‌شود تشریح کرد: مسئله مهم‌تر اینکه پلاستیک‌های موجود در ضایعات با وزش باد در محیط اطراف پراکنده شده و آلودگی را در سطح وسیعی از منطقه گسترش می‌دهد.
این کارشناس حوزه حفاظت از محیط زیست با بیان اینکه طبق پایش‌های صورت‌گرفته از 250 واحد ضایعاتی، بین 16 تا 17 واحد اقدام به شست‌وشو و آسیاب کردن ضایعات پلاستیکی و تولید گرانول می‌کنند گفت: این مهم در آلودگی آب منطقه به‌دلیل داشتن پساب، تأثیرگذار بوده است.
وی تأکید کرد: متأسفانه گاهی شاهد آن هستیم که پسماندهای بیمارستانی خطرناک نیز وارد ضایعاتی‌ها شده و در همین محل آسیاب و بعد با مواد سنگین شسته می‌شوند.
این کارشناس محیط زیست با اشاره به اینکه با تخلیه فاضلاب در محیط، زمینه آلودگی شدید آب و خاک فراهم شده و تجمع جانوران و حشرات موذی را در پی خواهد داشت تأکید کرد: با توجه به قرار گرفتن این منطقه در حریم دو شهر همدان و مریانج، هرگونه ساخت و ساز غیرمجاز در این حریم تخلف به‌شمار می‌رود و می‌بایست با متخلفان طبق مقررات رفتار شود اما اینگونه که پیداست متأسفانه شهرداری مربوطه تأثیرگذاری و پیگیری لازم را در این زمینه نداشته است.
وی با اشاره به اینکه عدم نظارت بهداشتی بر فعالیت کارکنان این واحدها، منجر به انتقال آلودگی و بیماری به‌صورت زنجیره‌وار می‌شود، تشریح کرد: به‌دلیل آنکه این واحدها به‌صورت غیرمجاز فعالیت می‌کنند، به لحاظ بهداشت محیط و بهداشت کار نظارتی بر آن‌ها اعمال نمی‌شود.
دهیار روستای انصارالامام نیز با بیان اینکه تمام این زمین‌ها که اکنون به ضایعاتی تبدیل شده‌اند، روزی باغ‌های انگور بودند؛ بنابراین در دوره‌های قبل و اخیراً اعضای شورای روستا با تعدادی از اهالی، بارها از وضعیت موجود روستا و مشکلات به‌وجود آمده ناشی از پسماند و زباله‌هایی که منجر به 300 واحد ضایعاتی شده، گلایه داشته و معترضانه به فرمانداری همدان و شهرداری مراجعه کرده‌اند اما تاکنون برای این معضل چاره‌ای اندیشیده نشده، گفت: از آلودگی و انتشار گازهای خطرناک این واحدها که برای جداسازی فلزات از ضایعاتی که می‌سوزانند بگذریم، بی‌توجهی مسئولان نسبت به تخریب و از بین رفتن زمین‌های کشاورزی این منطقه، داستان دیگری است که متأسفانه به آن توجه نمی‌شود.
حمید رمضانی با بیان اینکه در حال حاضر چند چاه آب کشاورزی در این منطقه بنا به فعالیت واحدهای آسیاب پلاستیک در این منطقه آلوده شده‌اند ابراز کرد: موضوع آلودگی این واحدهای زباله را سال‌هاست که پیگیری کرده‌ایم، نامه نوشتیم، ملاقات حضوری رفتیم اما به جواب قانع‌کننده‌ای نرسیده‌ایم. مکاتباتی هم با شهرداری مریانج، فرمانداری همدان و محیط‌زیست انجام شده، جالب است همه این ادارات مشکل آلودگی این واحدها را تأیید می‌کنند اما قدمی برنمی‌دارند.
وی با تأکید بر اینکه شیرابه‌های زباله این کارگاه‌ها موجب از بین رفتن محصولات کشاورزی اهالی شده؛ کشاورزان انصارالامام که روزی محصولاتشان زبانزد بود حالا با مشکلات اقتصادی زیادی مواجه‌اند به طوری که سیب‌زمینی این منطقه را دیگر کسی نمی‌خرد گفت: علاوه بر اینکه تعدادی از واحدها اقدام به حفر چاه غیر مجاز کرده بودند که با پیگیری‌های لازم توانسیم هفت تا هشت فقره چاه را پر کنیم اما پس از مدتی بازهم این اتفاق می‌افتد.
وی با اعتراض به عملکرد برخی ارگان‌های ناظر بر حفر چاه غیرمجاز در استان افزود: هرساله در فصل پاییز برخی ادارات تمام زور خود را در پرکردن چاه‌های کشاورزان می‌گذارند به بهانه اینکه غیر مجازاند اما برای چاه‌هایی با عمق آن‌چنانی این کارگاه‌ها نظارتی وجود دارد.
این دهیار با اشاره به آسیب‌های اجتماعی همچون سرقت اموال عمومی، فروش مواد مخدر و بی‌اخلاقی‌ها در پی حضور ضایعاتی‌ها در منطقه گفت: وجود بی‌شمار سگ و موش، این روزها به امری جدایی‌ناپذیر از زندگی روستایی ما بدل شده است.
مع‌الوصف چنانکه گفته شد این روزها بسیاری از گاراژها مسیر روستای انصارالامام به مراکز دپو، خرید و فروش و جداسازی ضایعات تبدیل شده‌اند که مدیریت آن‌ها نیز عمدتاً به دست افرادی است که آسایش و آرمش اهالی روستا برایشان محلی از اعراب ندارد و تنها به دنبال کسب منفعت بیشتر هستند.
درواقع افراد سودجو به قصد کسب ارزش افزوده ناشی از فروش آهن‌قراضه، به‌صورت غیرمجاز و به دور از چشم دستگاه‌های نظارتی به داخل اراضی کشاورزی این روستا رخنه کرده‌اند تا آسایش را از شهروندان سلب کنند.
سوزاندن ضایعات و خردن کردن پلاستیک هم یکی دیگر از تخلفات این واحدها است که به قصد خالص کردن ضایعات و کسب سود بیشتر اما به قیمت آلوده‌ کردن آب و خاک هوای روستا و بیمار کردن شهروندان، انجام می‌شود.
طبق قوانین محیط زیستی و حفاظت از حریم شهرها، مراکز خرید و فروش ضایعات جایی در بین مناطق مسکونی ندارند اما این روزها با اهالی روستای انصارالامام همسایه شده‌اند و نمی‌گذارند اهالی نفس راحتی بکشند. حال سؤال این است که شهرداری همدان و مریانج، دستگاه قضا و به طور خاص دادستان محترم به‌عنوان مدعی‌العموم که برای جابه‌جایی یک آجر در مناطق مسکونی به‌درستی با گروه‌هایی همچون پلیس ساختمان و نیروی انتظامی ورود می‌کنند، چرا و چگونه اجازه افزایش ساخت و ساز گاراژهای ضایعاتی را آن‌هم به‌صورت قارچ‌گونه و بی‌مجوز می‌دهند؟ چطور ممکن است آلودگی آب و خاک و هوای یک شهر را نادیده بگیرند؟

طاهره ترابی مهوش