طبق قانون کار، مرخصی استحقاقی مشمولان قانون کار26 روز در سال است که با احتساب چهار روز جمعه 30روز می‌شود. مرخصی کارگرانی که در مشاغل سخت و زیان‌آور اشتغال دارند، سالانه پنج هفته است، که در دو نوبت 6 ماه اول و 6 ماه دوم استفاده می‌شود.
برای‌ کار کمتر از یک سال مرخصی به نسبت مدت کار محاسبه می‌شود. به موجب ماده 66 قانون کار، کارگر نمی‌تواند در ســال بیشتر از 9 روز از مرخصی سالانه خود را ذخیره کند.
در صورت بازنشستگی، از کارافتادگی کلی، تعطیلی کارگاه یــا فوت کارگر مطالبات بابت مرخصی استفاده نشده به کارگر یا ورثه وی قابل‌پرداخت است اما در صورت اســتعفا و ترک کار کارگر، مطالبات بابت مرخصی‌های باقیمانده به وی تعلق نمی‌گیرد.
  مرخصی حج واجب و مرخصی ساعتی
هر کارگر حق دارد برای ادای فریضه حج در تمام مدت کار و فقط برای یک نوبت از یک ماه مرخصی استحقاقی استفاده کند و در صورتی که مرخصی طلب نداشته باشد از مرخصی بدون حقوق بهره‌مند شود.
مرخصی ساعتی همان مرخصی استحقاقی اســت که روزانه اخذ می‌شود و نحوه محاسبه مرخصی آن از مرخصی سالانه کسر می‌شود.
اما یکی از سؤالات متداول کارگران این است که نحوه ذخیره مرخصی کارگران و نحوه محاسبه آن چگونه است؟
وحید حاجی زاده، مشاور روابط کار دراین باره می‌گوید: اگر در پایان یک سال با کارگر تسویه حساب و سپس قطع همکاری صورت بگیرد، باید وجه کل ایام مرخصی استفاده نشده پرداخت شود. اما اگر قرارداد به سال بعد تمدید شود، اینجا 9 روز از مرخصی‌های سال قبل ذخیره و مابقی آن از بین خواهد رفت.
برای محاسبه مرخصی، در گذشته به این صورت بود که تنها حقوق روزانه در نظر گرفته می‌شد، به طور مثال اگر در زمان تسویه حساب پایان سال، 10 روز مرخصی استحقاقی باقی مانده بود همان 10 روز حقوق روزانه پرداخت می‌شد و تسویه حساب قطعی بود. اما با توجه به دادنامه ای که دیوان عدالت اداری صادر کرده، این نحوه محاسبه ذخیره مرخصی کاملا تغییر یافته و به این ترتیب باید کلیه آیتم‌ها ازجمله مزایای مستمر و رفاهی که به کارگر در زمان اشتغال پرداخت می‌شده، در محاسبه مرخصی لحاظ شود.
وی ادامه داد:‌در خصوص محاسبه ذخیره مرخصی باید کلیه آیتم‌ها باهم جمع و ضرب در تعداد روزهای باقی مانده (استفاده نشده) مرخصی استحقاقی شود. پس اگر در محاسبات مرخصی بن و مسکن حذف شود و تنها حقوق پایه در نظر گرفته شود، اشتباه است و به طوری که کارگر می‌تواند نسبت به این موضوع شکایت و مابه‌التفاوت را دریافت کند. بنابراین در حال حاضر نحوه محاسبه ذخیره مرخصی به همین شکل و غیر از این اشتباه است.