معماران در ایجاد شهرهای دوستدار کودک به مولفه‌هایی مانند ایمنی، راحتی، هوای پاک و نشاط بیش از هر مورد دیگری می‌اندیشند که تمام این مولفه‌ها نه‌تنها رفاه را برای این قشر به ارمغان می‌آورد، بلکه در ارتقای کیفیت زندگی تمام شهروندان نقش مهمی ایفا می‌کند. در واقع شهری که در طراحی خود زمینه را برای راحتی و سلامت کودکان فراهم بیاورد، از ویژگی‌هایی برخوردار است که به واسطه آن تمام شهروندان، از کودکان گرفته تا افراد پیر و ساکنان دارای معلولیت جسمی و ذهنی، حس ایمنی و رفاه را تجربه می‌کنند.

بدون شک، طراحی شهرهای دوستدار کودک مزایای بی‌شماری را برای شهرها به دنبال دارد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به رونق اقتصادی و ایجاد فضاهایی پرشورتر اشاره کرد؛ زمانی که در یک شهر زمینه برای راحتی و پرورش استعدادهای کودکان فراهم آید، آن‌گاه کودکان با محیط اطراف محل سکونت خود بیشتر آشنا می‌شوند که این امر می‌تواند زمینه را برای مشارکت هرچه بیشتر آن‌ها در برنامه‌ریزی‌های شهری در سال‌های آینده زندگی خود هموار کند. در نتیجه همین کودکان، که بزرگسالان و تصمیم‌گیرنده‌های آینده شهر به‌حساب می‌آیند، در طراحی شهرها بسیار موفق‌تر از مدیران قبل از خود عمل خواهند کرد و مزایای بی‌شماری را برای شهرها و سایر شهروندان به ارمغان خواهند آورد.

در ادامه به معرفی موفق‌ترین شهرهای جهان و تدابیر هریک در ایجاد شهرهای دوستدار کودک پرداخته می‌شود که در آن‌ها، تمام مردم کیفیت زندگی مطلوبی را تجربه می‌کنند.

 براشوف، تشکیل شورای شهر کودکان

شهردار براشوف به منظور تحقق مفهوم شهر دوستدار کودک به ایجاد شورای کودکان پرداخته است تا آن‌ها را به مشارکت در مدیریت شهر سوق دهد. اعضای شورای شهر نیز یک شورای اداری برای این منظور راه‌اندازی کرده‌اند که در آن 20 کودک بین 11 تا 17 سال مدیریت امور را به عهده دارند و از طریق برقراری ارتباط مستقیم با سایر کودکان شهر و جمع‌آوری ایده‌های آن‌ها، برنامه‌ریزان شهر را در تصمیم‌گیری‌های خود یاری می‌کنند.

مدیران براشوف مهم‌ترین هدف خود از ایجاد شهر دوستدار کودک و راه‌اندازی شورای کودکان را رسیدگی به بحث طرد اجتماعی معرفی کرده‌اند و نمایندگانی را، بدون انتخاب مستقیم، برای این هدف به کار گرفته‌اند. در واقع اعضای شورای کودکان، شهر را افرادی با سنین مختلف، متشکل از محله‌های متفاوت و با تجربه‌های مختلف در نظر گرفته‌اند که همین امر در اشتراک ایده‌های مختلف و اثربخش برای مدیریت بهتر شهری نقش مهمی ایفا کرده است. جالب است بدانید که بعضی از اعضای این شورا نیز از میان کودکان دارای معلولیت جسمی، کودکانی با وضعیت مالی ضعیف و حتی افرادی انتخاب شده‌اند که والدین آن‌ها در خارج از کشور زندگی می‌کنند، ضمن این‌که در برگزیدن این افراد بر تعادل جنسیتی نیز تمرکز شده است.

 ناتینگهام، افزایش سرمایه‌گذاری‌ها برای ارائه خدمات بهتر به کودکان

مدیران ناتینگهام همواره در تلاش هستند سرمایه‌های کلانی را صرف بهبود وضعیت کودکان در شهر کنند که شواهد حاکی از موفقیت آن‌ها و تبدیل شهر به یکی از بهترین نقاط دوستدار کودک جهان است. جالب است بدانید که بهبود وضعیت کودکان در ناتینگهام و قرار گرفتن شهر در لیست شهرهای دوستدار کودک جهان درست پس از هشدار آفستد (بخشی غیردولتی که وظیفه بررسی خدمات آموزشی و مهارتی شهرها را به کودکان به عهده دارد) مبنی بر نامناسب و ناکافی بودن ارائه خدمات ناتینگهام به کودکان اتفاق افتاد و تلاش بی‌وقفه مدیران را برای حل مشکل به دنبال داشت. به عنوان مثال، سال گذشته شش میلیون و 500 هزار پوند به بهبود ارائه خدمات به کودکان در شهر اختصاص داده شد و تصمیمی اتخاذ شد تا این بودجه برای چهار سال بعد به منظور ارتقای سطح آموزش کودکان مورد استفاده قرار گیرد.

 وست‌مینستر، اجرای طرح حمایت از کودکان و نوجوانان

شهردار وست‌مینستر به منظور حمایت از کودکان و نوجوانان شهر طرح جدیدی را برای بازه زمانی 2023 تا 2026 آغاز و چشم‌انداز خدمات کودکان و نحوه کار اعضای شورای شهر را برای دستیابی به نتایج بهتر تا سه سال آینده مشخص کرده است. شهردار با همکاری سایر اعضای شورای شهر به منظور تدوین این طرح، از مشارکت مستقیم خود کودکان و نوجوانان بهره گرفته و مدعی شده‌اند که تا پایان اجرای آن، به‌طور مداوم کارگاه‌های آموزشی را برای ساکنان بین 11 تا 25 سال تشکیل خواهند داد و در آن‌ها به موضوعاتی مانند برابری و تنوع خواهند پرداخت.

کودکان طی این دوره سه‌ساله، در برابر خشونت، مواجهه با رفتارهای نادرست، آسیب‌ها، بی‌توجهی از سوی والدین، سوء‌استفاده اجتماعی و تهدیدهای ناشی از فضاهای مجازی نیز حفظ می‌شوند، ضمن این‌که مهارت‌های زندگی برای داشتن سال‌های بهتری در آینده به آن‌ها آموزش داده می‌شود.

علاوه بر این، مدیران شهر در نظر دارند طی سه سال اجرای طرح خود بر مسائلی مانند شناخت نیازهای کودکان و حمایت از آن‌ها برای گذراندن بهترین سال‌های عمر خود تمرکز کنند، همچنین زمینه لازم برای ورود آماده‌تر آن‌ها به مدارس را فراهم کنند که به دنبال آن، بدون شک همین کودکان سال‌های موفق‌تری را در آینده تجربه خواهند کرد و این امر به سهم خود می‌تواند رشد شهر را از جنبه‌های مختلف به دنبال داشته باشد.

 پرتغال، راه‌اندازی قطارهای دوچرخه برای کودکان

مدیران شهرهای مختلف پرتغال به راه‌اندازی قطارهای دوچرخه‌ای برای کودکان پرداخته‌اند که با هدف افزایش رفاه آن‌ها، به‌ویژه هنگام تردد میان خانه تا مدرسه اجرا شده است. در این رویکرد، قطارهای دوچرخه در واقع به گروه‌هایی از دانش‌آموزان اشاره دارد که به رهبری یک بزرگسال و در ایمنی کامل از طریق دوچرخه‌های خود مسیر خانه تا مدرسه و برعکس را سپری می‌کنند. این قطارها، درست مانند قطارهای شهری، دارای مسیرهای مشخص مبدا و مقصد از پیش تعیین‌شده همچنین ایستگاه‌هایی برای توقف است که امکان پیوستن کودکان دیگر را در طول مسیر فراهم می‌آورد. تمام دانش‌آموزان می‌توانند در قطارهای مدرسه به‌طور رایگان شرکت کنند و تنها به همراه داشتن دوچرخه شخصی و یک کلاه ایمنی برای آن‌ها ضروری است.

 روسلاره، طراحی زمین بازی دیجیتال

مدیران روسلاره در بلژیک اوایل سال 2023 از پیوند فناوری با تدابیر دوستدار کودک در شهر خبر دادند و مدعی شدند که در نظر دارند با استفاده از یک فضای بازی مجازی در پلتفرمی به نام Roblox، با سامانه‌ای که امکان طراحی بازی را به کاربران می‌دهد، به ایجاد یک زمین بازی با مشارکت خود کودکان بپردازند. در واقع مدیران شهر ادعا کردند که از فناوری دیجیتال برای دموکراتیک کردن توسعه زمین بازی جدید بهره خواهند گرفت و در آن به اجرای تمام نیازها و خواسته‌های کودکان خواهند پرداخت. در این راستا، بودجه‌هایی خیالی در اختیار کودکان قرار می‌گیرد که می‌توانند از آن برای خرید وسایل بازی موجود در بازار مجازی و نصب آن در فضایی از زمین بازی، پارک آینده شهر را مطابق با میل خود طراحی کنند. در پایان، مدیران شهر تلاش خواهند کرد تا حد ممکن نیازهای کودکان را در ایجاد زمین بازی جدید برآورده کنند و از این طریق به تحقق رویاهای آن‌ها بپردازند.

پروژه زمین بازی جدید روسلاره قرار است در سال 2024 اجرا شود و مدیران امیدوار هستند که به دنبال این اقدام، استقلال کودکان را در شهر افزایش دهند که این کار به سهم خود در ایجاد شهر دوستدار کودک بسیار اثربخش خواهد بود.