هرچند روند توسعه استان کردستان به دلایل مختلف ازجمله وضعیت جغرافیایی و خسارات ناشی از جنگ تحمیلی دیرتر آغاز شد اما در حال حاضر و با تلاش دولت‌های مختلف به‌ویژه دولت سیزدهم این استان در عرصه‌های مختلف ازجمله زیرساخت‌های ارتباطی (راه و جاده) پیشرفت‌های قابل توجهی داشته است.

در دولت سیزدهم استان کردستان در زمینه برخورداری از راه‌های اصلی و فرعی، بزرگراه و حمل‌و‌نقل زمینی و هوایی با پیشرفت‌های خوبی مواجه شده و در برخی از حوزه‌ها نیز اقداماتی با شتاب هرچه بیشتر در حال انجام است.

برای آشنایی بیشتر با اقدامات انجام‌شده در بخش راه و مسکن کردستان به‌ویژه در طول یک سال گذشته، مصاحبه‌ای با جهانگیر الیاسی؛ مدیرکل راه و شهرسازی استان انجام دادیم، که مشروح آن در ذیل می‌آید.

مهم‌ترین اقدامات توسعه‌ای که در طول یک سال گذشته در استان انجام شده و به نتیجه رسیده، چیست؟

بهره‌برداری از پروژه مهم و توسعه‌ای راه آهن و الحاق استان کردستان به شبکه ریلی کشور و بهره‌برداری از دومین فرودگاه استان در شهر سقز و ساخت و بهره‌برداری حدود 27.6 کیلومتر راه اصلی و بزرگراه از مهم‌ترین پروژه‌هایی است که در سال گذشته انجام شده است.

از مجموع 27.6 کیلومتر راه احداث‌شده در سال گذشته، 19.4 باند دوم یا بزرگراه در مسیرهای بیجار - دیواندره، بیجار - همدان، سقز - بانه، گردنه صلوات‌آباد و کمربندی سریش‌آباد انجام شده که برای ساخت آن پنج هزار و700 میلیارد ریال هزینه شد.

همچنین8.2 کیلومتر راه اصلی نیز در مسیرهای بانه- سوته، اورامان- نوین و ورودی شهر مریوان در سال 1402 زیر بار ترافیک رفت که برای ساخت و بهره‌برداری از آن یک هزار و 640 میلیارد ریال هزینه شده است.

در بحث راه‌های اصلی، تعامل مناسب و تلاش شبانه‌روزی برای تأمین منابع مالی و از رکود خارج کردن پروژه‌های راهسازی استان از اقدامات انجام‌شده در سال گذشته بوده و برای سال جاری نیز هدف‌گذاری این اداره کل در این زمینه سرعت‌بخشی و تلاش حداکثری در بهره‌برداری و پیشرفت مناسب فیزیکی پروژه‌های مورد نظر و در حال اجرای استان است.

هم‌اکنون در حوزه راهسازی استان 21 کیلومتر بزرگراه و 15 کیلومتر راه اصلی در حال اجراست که امیدواریم با تأمین منابع مالی لازم در سریعترین زمان به بهره‌برداری برسد.

در حوزه مسکن با توجه به اجرای طرح نهضت ملی مسکن چه اقداماتی انجام شده است؟

با توجه به برنامه ابلاغی نهضت ملی مسکن حمایتی، 36 هزار و780 واحد برای استان کردستان در نظر گرفته شد و درمجموع و در هشت فاز ثبت‌نامی 204 هزار و 299 نفر از اهالی شهرهای این استان در طرح ثبت‌نام کرده که شهرستان سنندج با 72 هزار و 300 نفر بیشترین تعداد را به خود اختصاص داده است.

درمجموع از ثبت‌نامی‌ها و پس از بررسی‌های لازم 116 هزار و 752 نفر تأیید نهایی شده‌اند که از این تعداد تاکنون 25 هزار نفر در قالب پروژه‌های انبوه‌سازی و واگذاری زمین ساماندهی شدند.

در شهر سنندج برای حدود هفت هزار و 800 نفر از متقاضیان، زمین تأمین و برای بقیه متقاضیان تأیید نهایی شده در سامانه هم زمین در حال تهیه بوده و با شناسایی اراضی، برای تصویب و الحاق به محدوده به شورای عالی شهرسازی و معماری معرفی شده که در صورت انجام این امر اراضی الحاق شده در قالب گروهی به متقاضیان اختصاص داده می‌شود.

اجرای کامل برنامه ابلاغی در راستای تأمین مسکن ازجمله اولویت‌های هدف‌گذاری‌شده برای سال جاری است و با توجه به کمبود شدید زمین در تعدادی از شهرهای استان و با بهره‌مندی و به‌کارگیری همه ظرفیت‌ها، سعی می‌کنیم برنامه طرح تولید مسکن را در استان با جدیت به سرانجام برسانیم.

یکی از برنامه‌های طرح نهضت ملی مسکن، طرح جوانی جمعیت است در این زمینه وضعیت استان چگونه است؟

6 هزار و 458 خانوار دارای سه فرزند و بیشتر با مراجعه به سامانه و ثبت‌نام درخواست بهره‌مندی از قانون حمایت از خانواده و طرح جوانی جمعیت شدند که از این تعداد، سه هزار و 122 خانوار واجد شرایط تشخیص داده شد.

از میان بیش از سه هزار خانوار متقاضی دارای شرایط و تأیید شده تاکنون و در چند مرحله 470 خانوار ساماندهی شده و به‌صورت انفرادی و یا گروهی به آن‌ها زمین واگذار شده است.

در زمینه تسهیلات مسکن و نظارت بر ساخت و سازهای استان نیز توضیح دهید.

سال گذشته 31 هزار و 370 نفر متقاضی دریافت وام ودیعه مسکن در سامانه ثبت‌نام کردند که با بررسی‌های انجام‌شده 9 هزار و 650 نفر واجد شرایط تشخیص داده شد.

از میان متقاضیان تأییدشده 6 هزار و700 نفرجهت دریافت تسهیلات تعیین شعبه کرده‌اند.

همچنین در زمینه نظارت بر ساخت و سازهای سطح استان اقدامات خوبی انجام شده و سال گذشته 218 مورد بازرسی از ساخت و سازها و نظارت برای اجرای کامل مقررات ملی ساختمان انجام شد و در سال جدید نیز این مهم بیش از پیش مورد توجه خواهد بود.

در همین بازه زمانی دو هزار و 492 فقره پروانه نظام مهندسی صادر، تمدید و یا ارتقا یافته و 711 فقره پروانه حقوقی نیز صادر و سه مورد آزمون نظام مهندسی همزمان با سراسر کشور برگزار شده است.

این اداره کل با کار کارشناسی و مطالعاتی فراگیر نسبت به شناسایی کمبودهای محلات کم‌برخوردار در حاشیه شهرهای استان و یا نواحی منفصل و بافت‌های ناکارآمد اقدام کرده است.

همچنین با انعکاس موارد و مشکلات احصاشده به مدیران در وزارت راه و شهرسازی در راستای دریافت اعتبار و رفع و کاهش این کمبودها، اقدامات متنوعی انجام شده و یا در حال انجام است که ازجمله می‌توان به مشارکت در طرح کشوری و ملی بازآفرینی شهری، بهسازی معابر در محلات ناکارآمد، احداث مدرسه، احداث منبع آب، بهسازی معابر و اجرای شبکه فاضلاب، مرمت استحفاظی بناهای تاریخی، احداث پیاده‌راه و پارک اشاره کرد.

درخصوص پروژه بازآفرینی بیشتر توضح دهید.

سال گذشته 6 پروژه فعال بازآفرینی در شهرهای استان با اعتباری بیش از هزار میلیارد ریال در جریان بود که تعداد سه پروژه آن به بهره‌برداری رسیده و به دستگاه بهره‌بردار تحویل شده است.

یکی از کارهای دیگری که در این زمینه در سال گذشته با جدیت دنبال شد، حفاظت از اراضی و رفع تصرف از اراضی ملی بوده که اقدامات بسیار مناسبی انجام شد که ازجمله می‌توان به 67 مورد رفع تصرف به مساحت پنج هکتار و به ارزش ریالی بیش از هزار و 670 میلیارد ریال اشاره کرد.

دیگر اقدامات و فعالیت‌های انجام‌شده در سال گذشته چه بود؟

پیگیری مسائل حوزه شهرسازی ازجمله تصویب طرح‌های تفصیلی و ناحیه‌ای، جلسات کارگروه‌های تخصصی امور زیربنایی، کمیسیون ماده پنج و اطلاع‌رسانی مصوبات کمیسیون از دیگر اقدامات اولویت‌دار راه و شهرسازی است.

ساماندهی و تأمین اعتبار طرح‌های ناتمام شهری در کامیاران، مریوان، سقز و بانه و آغاز به‌کار طرح‌های جامع شهرهای سنندج، قروه و دهگلان و تصویب طرح جامع شهربانه در شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان، الحاق 130 هکتار زمین به محدوده شهر سنندج به‌منظور حل مشکل تعاونی بتاجا و تأمین زمین نهضت ملی مسکن، الحاق 249 هکتار در قروه، 63 هکتار در دهگلان، 400 هکتار در کامیاران، 336 هکتار در دیواندره و 226 هکتار دیگر در سنندج از دیگر اقدامات انجام شده است.

از دیگر اقدامات بسیار مهم و حائز اهمیت که در اواخر سال گذشته و پس از انجام کار مطالعاتی گسترده در کارگروه امور زیربنایی به تصویب رسید، ایجاد دو شهرک مسکونی جدید در اراضی دولتی در دو شهر سنندج و سقز است.

برای سال جاری چه برنامه‌هایی را در اولویت قرار می‌دهید؟

تلاش شبانه‌روزی در راستای تأمین و تخصیص زمین مناسب برای ایجاد تحرک و پیشبرد طرح بزرگ نهضت ملی مسکن، به ثمر رساندن و بهره‌برداری از پروژه‌های آغازشده در حوزه‎های مختلف راه، مسکن و بازآفرینی در سال‌های گذشته از مهم‌ترین اولویت‌های هدف‌گذاری‌شده برای سال 1403 است.