«250میلیون دندان پوسیده دردهان ایرانیها وجود دارد.» این رارئیس کل سازمان نظامپزشکی ایران، میگوید و بر بهداشت نامناسب دندانهای مردم کشورمان تأکید دارد. اما چرا با وجود این حجم از فرهنگسازی و تبلیغات درخصوص رسیدگی به دندانها، با چنین عددی روبهرو هستیم؟

موضوعی که دکتر مازیار میر، متخصص لیزر دندان، به آن پاسخ میدهد و علت بخش قابلتوجهی از این اتفاق را ناشی از دوران کرونا میداند.
*شما وضعیت سلامت دندانهای ایرانیها را چطور توصیف میکنید؟
از نظر علمی، برای بررسی وضعیت سلامت دندانها، شاخصی بهعنوانBMFT وجود دارد که هرکدام از حروف به ترتیب مخفف دندانهای پوسیده، دندانهای کاملاً از بین رفته، دندانهای پرشده و دندانهای درمانشده است که این درمانشدهها در بیشتر مواقع یا بهصورت موقت هستند و یا نیاز به تکرار درمان دارند. بررسی این شاخص در ایرانیها نشان میدهدکه تعداد هرکدام از دندانهای پوسیده، از بینرفته، پرشده و درمانشده، عدد بسیار بالایی است.
* چرا به این درجه رسیدیم؟
بخش زیادی از علت این مسئله به دوران کرونا برمیگردد؛ اتفاقی که در بسیاری از مراجعهکنندهها وجود داشت و تصمیمشان این بود که فقط درد دندانشان را بهصورت اورژانسی تسکین دهند!
* آن تسکین موقت، امروز دردسرساز شده؛ درست است؟
دقیقاً همینطور است. این موضوعی بود که در همه طیفهای سنی هم صدق میکرد؛ یعنی از بچه هفت- هشت ساله تا سالمندان، فقط بهدنبال درمان همان قسمت دردسرساز بودند که دردشان کم شود. اما ضعف این ماجرا آن است که بعد از از بین رفتن درد و بعد از فروکشکردن دوره کرونا، دیگر سراغ درمان دائمی آن دندان نرفتند و حالا بعد از دو الی سه سال، دوباره با دندانهای آبسهکرده و دردناک به ما مراجعه میکنند.
*دندانهایی که جزو همین آمار بالای پوسیدگی محسوبمیشود؟
واقعیت این است که در سه سال اخیر، مراجعان اطفالی که درمان شدهاند اما نیاز به درمان دائمی دارند، 6 برابر شده. کودکانی که بین 6 تا 12 سال سن دارند و اتفاقاً در مهمترین بازه سنی مراقبتهای دندانی بهسرمیبرند، اما قریببهاتفاق آنها دارای دندانهای پوسیده، ازبینرفته، پرشده و نیازمند به درمان مجدد هستند.
*یعنی از نظر شما، بیشترین آسیب دندانی، به این گروه سنی اختصاص دارد؟
متأسفانه در دوران کرونا، ما بیشترین آسیب را به همین گروه سنی کودکونوجوان زدیم و البته که باید انتظار سونامی دندانهای پوسیده را در دو الی سه سال آینده داشته باشیم. همین امروز من با کودک هشتسالهای مواجه هستم که چهار دندان پوسیده دارد، سه دندان پرشده، دو دندان کشیدهشده و سه دندان درمانشده!
*چرا یک کودک در هشتسالگی و اینقدر زود، باید با چنین آسیبهایی مواجه باشد؟
عامل اصلی این اتفاق، مراجعهنکردن به دندانپزشک در سه- چهار سالگی است. درواقع قریببهاتفاق والدین این تصور را دارند که خرابشدن دندانهای شیری، موضوع نگرانکنندهای نیست؛ درحالیکه تصور بسیار اشتباهی است.
*یعنی آسیب به دندانهای شیری هم میتواند دردسرساز باشد؟
البته که میتواند؛ چراکه پوسیدگی دندانهای شیری میتواند به دندانهای دائمی منتقل شود. برای همین است که بسیاری از مقالات علمی بر نبوسیدن کودکان تأکید دارند، چراکه ممکن است باکتریهای افراد بزرگسال، به دهان و دندان کودک منتقل و باعث خرابی و آسیب به دندانهایش شود.
*شما بیشترین اهمیت مراقبت را در کدام گروه سنی میدانید؟
واقعیت این است که در مواجهه با اتفاقات دندانی، ما با سه طبقه گروه سنی مواجهیم. گروه سنی 6 تا 12 سال که اگر دندانهای کودک در این سن سالم باشد، تا آخر عمر سالم خواهد ماند؛ یعنی اگر تا 12 سالگی، دندان پوسیدهای نداشته باشد، خیلی بعید است که در سنین بالاتر با این مشکل مواجه شود. هدفی که طبیعتا نیاز به رسیدگی از طرف والدین دارد. گروه دوم بازه 12 تا 25 سال است که خودشان از اهمیت این موضوع آگاه هستند و به نسبت قابل قبولی، از دندانهایشان مراقبت میکنند. اما دوباره در بازه 25 تا 45 سال، این مراقبت ممکن است بهدلیل مشغلههای اجتماعی کاهش پیدا کند و سن بالای 45 سال که شاخص بیدندانی است که چه تعداد دندان ندارند.
*بهطورکلی، بهترین راههای مراقبت و پیشگیری از آسیبهای دندانی را چه میدانید؟
استفاده مداوم از نخ دندان، مسواک و دهانشویه، همیشه از مهمترین و پرتکرارترین توصیهها بوده، اما یکی دیگر از توصیههای شخصی من به مراجعهکنندگانم استفاده از روغنهای بدون قند مثل روغن نارگیل، در زمان پیش از غذاست. مالش این روغن پیش از غذا به دندان باعث لیز شدن دندان میشود و در نتیجه غذایی روی لثهها و در بین دندانها باقی نمیماند که باعث پوسیدگی دندان گردد.
*نرگس خانعلیزاده
شناسه خبر 91635