خردادماه سال گذشته بود که احسان صباغی؛ رئیس سازمان عمران و بازآفرینی فضاهای شهری شهرداری همدان در گفت‌وگوی اختصاصی با سپهرغرب از پیگیری پروژه بازار پرندگان همدان و عملیاتی شدن بازار تجاری ماکیان و پرندگان زینتی در همدان خبر داد و گفت: این پروژه با مشارکت سازمان سرمایه‌گذاری، مدیریت شهرداری منطقه سه و سازمان مشاغل و فرآورده‌های کشاورزی شهرداری همدان و همچنین سازمان عمران و بازآفرینی شهرداری در زمینی به مساحت 13 هزار مترمربع واقع در شهرک صنعتی الوند روبه‌روی باغ بهشت همدان اجرا خواهد شد.
این در حالی است که اگر به سابقه این پروژه و مطرح بودن اجرای آن از سوی مدیریت شهری بپردازیم می‌توان از آن به‌عنوان یکی از پیرپروژه‌های رهاشده در صندوقچه شهرداری همدان یاد کرد، چراکه برای نخستین‌بار سال 84 مطرح شد و مهرماه سال 95 بود که پیام رفتاری؛ مدیرعامل وقت سازمان میادین میوه و تره‌بار شهرداری همدان از اجرای پروژه بازار پرندگان در همدان خبر داد و گفت: شهرداری منتظر پاسخ استعلام محیط‌زیست همدان بود که وصول شده است.
اما گویی این فرآیند همچنان در گیرودار دلایل نامعلوم در حد حرف باقی مانده؛ به‌طوری‌ که حالا پس از گذشت 13 سال از وعده احداث بازارچه پرندگان، هنوز هم وقتی از خیابان باباطاهر بگذرید، درست درب ورودی بازارچه زیرگذر باباطاهر و نرسیده به درب اصلی پاساژ استقلال، همچنان شاهد سبدهای پلاستیکی و گونی‌هایی خواهید بود که از مرغ، اردک و جوجه گرفته تا گاهی خرگوش و همستر در آن‌ها نگهداری شده و به فروش می‌رسند؛ البته بگذریم از بازارچه موقتی که در خیابان فرات و در پی انتقال پرنده‌فروشان انتهای پیاده‌راه اکباتان، طی سه سال گذشته ایجاد شده و یا بیش از 30 واحد پرنده‌فروشی که همچنان در جای جای بازار همدان مستقر هستند.
جالب‌تر اینکه طی این سال‌ها بارها به لزوم توجه به این پروژه حساس به لحاظ سلامت و مباحث زیست‌محیطی در روزنامه سپهرغرب پرداخته‌ایم، اما گویی دستگاه‌های مرتبط هنوز به اهمیت پیشگیری پی نبرده و با وجود حساسیت موضوع به‌لحاظ جلوگیری از شیوع بیماری و زیبایی از دست رفته بصری شهری در این مرکز موقت، همچنان آن را در اولویت کاری خود قرار نداده‌اند این در حالی است که اگر امروز سری به بازار موقت پرندگان همدان بزنید از نزدیک عمق فاجعه را خواهید دید، قرار بود این بازار در دل محله قدیمی همدان به‌صورت موقت دایر شود اما گویی در همدان کافی است یک سازه موقت ایجاد کرد و دیگر به دائمی بودن آن شکی نیست.
بر این اساس بار دیگر با توجه به حساسیت موضوع برآن شدیم تا در خصوص آخرین وضعیت و پیشرفت‌های حاصل‌شده در این مجموعه با معراج عاشورلو؛ رئیس سازمان ساماندهی مشاغل شهری و فرآورده‌های کشاورزی شهرداری همدان و نیز احسان صباغی؛ رئیس سازمان عمران و بازآفرینی فضاهای شهری شهرداری همدان گفت‌وگویی ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:
رئیس سازمان ساماندهی مشاغل شهری و فرآورده‌های کشاورزی شهرداری همدان با اشاره به اینکه ساخت پروژه بازار پرندگان با توجه به تغییراتی که در کاربری زمین ایجاد شد (از صنعتی به تجاری در کمیسیون ماده 5 تغییر یافت) به سازمان عمران واگذار شده گفت: درواقع یک قرارداد سه‌طرفه بین سازمان عمران، سازمان سرمایه‌گذاری شهرداری و سازمان‌دهی مشاغل منعقد کردیم تا ساخت این بازار را بر عهده بگیرند.
معراج عاشورلو با بیان اینکه متأسفانه تاکنون کار خاصی انجام نشده و فقط مراحل تسطیح و تا حدودی نیز خاک‌برداری صورت گرفته، تشریح کرد: کار اجرایی به‌دلیل تغییرات در نوع کاربری زمین و همچنین عدم استقبال سرمایه‌گذاران به تعویق افتاده است.
وی با تأکید بر اینکه ما از سرمایه‌گذاران دعوت و فراخوانی نیز منتشر کردیم، اما به‌دلیل برخی ایرادات در روند کار، پروژه هنوز آغاز نشده افزود: یقیناً با رفع این مشکلات، کار شروع خواهد شد.
رئیس سازمان ساماندهی مشاغل شهری و فرآورده‌های کشاورزی شهرداری همدان درواکنش به این پرسش که میزان سرمایه‌گذاری در این پروژه مشخص است؟ آیا سرمایه‌گذاری سال جاری رشد داشته؟ تشریح کرد: با توجه به تغییرات قیمتی که در بازار وجود دارد و افزایش شدید تورم، قیمت مصالح ساختمانی به‌طور قابل توجهی افزایش یافته؛ بنابراین، نیاز به یک برآورد جدید برای هزینه‌ها داریم که هنوز انجام نشده است.
عاشورلو درواکنش به این مسئله که آیا در قرارداد سه‌طرفه مهلت زمانی خاصی برای تحویل این بازار در نظر گرفته شده؟ عنوان کرد: مدت زمان پیش‌بینی شده برای تکمیل پروژه 18 ماه بود؛ البته اگر تغییرات در کاربری زمین و مشکلات جذب سرمایه‌گذار پیش نمی‌آمد، پروژه باید در این مدت تکمیل می‌شد اما متأسفانه کار هنوز شروع نشده است.
در ادامه رئیس سازمان عمران و بازآفرینی فضاهای شهری شهرداری همدان نیز درواکنش به سؤالی درخصوص میزان پیشرفت پروژه بازار پرندگان، گفت: ما در ابتدای سال، پروژه باغ پرندگان زینتی و ماکیان را با مشارکت مدیریت منطقه 3 شهرداری در مساحتی حدود 13 هزار متر مربع آغاز کردیم.
احسان صباغی با بیان اینکه کار تجهیز کارگاه و محصورسازی آن و گودبرداری تا عمق سه متر نیز انجام شده تشریح کرد: علاوه بر این مشاور انتخاب شده و نقشه‌های اجرایی آن نیز در حال تهیه است.
وی با ابراز اینکه این نقشه‌ها شامل فازهای مختلفی مانند ابنیه، سازه، معماری، تأسیسات مکانیکی و برقی است، عنوان کرد: خوشبختانه تاکنون گزارش‌های مشاوره ارائه شده و در حال حاضر در مرحله جذب سرمایه‌گذار هستیم.
وی با تأکید بر اینکه خوشبختانه تاکنون چند سرمایه‌گذار نیز در زمینه اجرای پروژه اعلام آمادگی کرده‌اند، خاطرنشان کرد: امید است به‌زودی با نهایی شدن مقدمات کار به مرحله عقد قرارداد با سرمایه‌گذاران رسیده و عملیات اجرایی با قدرت بیشتری ادامه پیدا کند.
این مسئول در واکنش به اینکه این بازار شامل چه غرفه‌هایی است؟ تشریح کرد: این بازار در دو بخش پرندگان زینتی و بخش ماکیان، به‌صورت مجزا طراحی شده؛ همچنین شامل امکاناتی مانند دامپزشکی، قرنطینه، سردخانه، سیستم‌های تهویه مناسب (گرمایشی و سرمایشی) و سیستم‌های هوا‌ساز است تا از آلودگی‌های میکروبی و محیطی جلوگیری شود.
صباغی، ادامه داد: هدف این است که خدمات مناسبی در یک فضای بهداشتی و با در نظر گرفتن پارکینگ و فضای مناسب به مصرف‌کنندگان ارائه شود.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا میزان سرمایه‌گذاری این پروژه مشخص است؟ آیا در مقایسه با سال گذشته، با توجه به تورم موجود در بازار، میزان سرمایه‌گذاری باید افزایش یابد؟ اذعان کرد: گرچه بنا به تورم، میزان سرمایه مورد نیاز افزایش یافته اما نباید این نکته را نیز از یاد برد که قیمت املاک نیز همراه با بالا رفتن هزینه ساخت افزایش یافته، اما درصد مشارکت در این زمینه تغییر نکرده است.
وی در واکنش به این پرسش که مجوزهای محیط زیستی یکی از ارکان اصلی این پروژه است. آیا این مجوزها دریافت شده؟ افزود: بنا به حساسیتی که این مسئله داشت این طرح از ابتدا با مجوزهای لازم آغاز و کلنگ‌زنی آن نیز با حضور مقامات مربوطه انجام شده است.
رئیس سازمان عمران و بازآفرینی فضاهای شهری شهرداری همدان در واکنش به موضوع مطرح‌شده در کمیسیون ماده پنج به‌عنوان تغییر کاربری از صنعتی به تجاری برای این پروژه نیز گفت: با توجه به تخصصی بودن این موضوع اطلاعات دقیقی ندارم که بتوانم اطلاع‌رسانی کنم اما چیزی که در جریان آن هستم این است که کار در حال انجام بوده و روند مناسبی دارد.
صباغی درباره مهلت زمانی در نظر گرفته‌شده برای اجرای این پروژه نیز ابراز کرد: چون هنوز سرمایه‌گذاران قطعی نشده‌اند، برنامه زمان‌بندی مصوب و دقیقی برای آن تعیین نشده است.
مع‌الوصف با توجه به آنچه گفته شد؛ سال گذشته به‌نظر می‌رسید پس از سال‌ها تعلل، بالأخره پرندگان زینتی و ماکیان خانگی همدان از در به دری خارج شده و بعد از دو دهه اختلاف نظر بر سر انتخاب زمین، این بار در شهرک صنعتی الوند خانه‌دار شده و سود سرشاری را عاید شهر کنند اما زهی خیال باطل!
گویا پرندگان این شهر نیز همچون اهالی‌اش قرار نیست در تأمین سرپناه آرامش را تجربه کنند و همچنان باوجود مشخص شدن زمین، منتظر سرمایه‌گذاری خواهند بود که بر سرشان منت گذاشته و پای کار بیاید، نتیجه این رویکرد یقیناً پابرجا بودن بازار موقت پرنده‌فروشی و تثیبت این بازار در دل یکی از مناطق شلوغ شهر خواهد بود.

طاهره ترابی مهوش