شهر مدینه در حال بهره‌گیری از اقدامات نوین و تلفیق فرهنگ و نوآوری نه‌تنها برای حل چالش‌های شهری که در راستای ترویج میراث فرهنگی و تاریخی خود و خلق تجربیات یکسان برای شهروندان و بازدیدکنندگان است بلکه گامی مهم در مسیر هوشمند شدن آن محسوب می‌شود. این شهر در درجه اول به‌عنوان یک شهر مقدس شناخته می‌شود اما مسئولان آن به‌دنبال تلفیق بلندپروازی‌های خود برای تبدیل شدن به یک شهر هوشمند با هویت کلیدی آن هستند.

تمرکز عمده مدینه بر حل چالش‌های شهر و بهبود کیفیت زندگی شهروندان قرار دارد که همین امر باعث می‌شود تناقضی میان مدینه به‌عنوان یک شهر مقدس یا یک شهر هوشمند وجود نداشته باشد. راهبرد شهر هوشمند مدینه نیز به‌عنوان یک توانمندی برای رفع نیازهای شهر و ساکنان آن، در کنار ایجاد تجربیات مثبت برای شهروندان و بازدیدکنندگان شناخته می‌شود که هدف آن همه‌جانبه‌تر شدن و معرفی ابزارهای بیشتر برای خدمت به شهروندان، بهبود زندگی شهری، ایجاد مشاغل جدید و فراهم آوردن فرصت‌های اقتصادی است. این موارد در اصل نیروهای محرکه پروژه‌هایی هستند که مدینه تاکنون انجام داده است و هر یک در کنار تأثیرگذاری، به شکل‌گیری یا بهبود بقیه موارد نیز کمک کرده است.

چالش‌های مدینه در مسیر هوشمندی

مدینه چالش‌های خود را به دو بخش تجاری و عملیاتی تقسیم می‌کند و برای مقابله با هر یک اهدافی تعیین کرده است. از نظر چالش‌های تجاری، هدف مدینه کاهش نرخ بیکاری در شهر از طریق پروژه‌هایی است که بخشی از آن را بهبود مهارت‌های دیجیتال نیروی کار تشکیل می‌دهد. در بخش عملیاتی نیز به‌دنبال ترویج ذهنیتی باز در شهر به‌منظور جهت‌دهی تلاش‌های همگانی به روشی صحیح برای دستیابی به عنصر هوشمندی است.

موقعیت مدینه به‌عنوان یک شهر مقدس از دیگر چالش‌های آن برای هوشمند شدن محسوب می‌شود چراکه این ویژگی باعث شکل‌گیری عمده فعالیت‌های ساکنان و بازدیدکنندگان آن در اطراف مسجد مقدس شهر، وجود جریان دائمی جمعیت در داخل و اطراف مسجد و ازدحام در مرکز شهر شده است که نیاز به مدیریت دارد. مقابله با این چالش به‌واسطه راه‌اندازی یک آزمایشگاه نوآوری با مشارکت دانشگاه‌ها، کارشناسان و استارت آپ‌هایی از سراسر جهان انجام گرفته است که به حل دیگر چالش‌های شهری مدینه نیز اختصاص خواهد یافت.

راهکارهای فناورانه مدینه برای غلبه بر چالش‌ها

مدینه در راستای دستیابی به هدف هوشمندسازی خود از فناوری‌هایی هم‌چون FIWARE بهره برده است که برای ایجاد پلت‌فرم شهر هوشمند مورد استفاده قرار می‌گیرد. با استفاده از این پلت‌فرم، مدینه شهری سیستماتیک شناخته می‌شود که در آن نقاط مختلف خدماتی، عملیاتی و شهری به یکدیگر متصل می‌شود. تجزیه‌وتحلیل داده‌های جمع‌آوری شده از این طریق در نحوه کار با انواع راه‌حل‌های مورد نیاز شهر هوشمند بسیار مهم است.

به این ترتیب مدینه قادر است مسائل و چالش‌های خود را بهتر تعریف کند و دریابد که مشکل از کجا نشئت می‌گیرد تا توانایی حل آن را در منبع اصلی به‌دست آورد. از سوی دیگر اداره‌های شهر مدینه توانسته‌اند بیشتر و راحت‌تر با یکدیگر همکاری داشته باشند که این امر به‌معنای حرکت دسته‌جمعی به سمت اهداف اولیه تبدیل شدن به شهر هوشمند است.

راهکار دیگر مدینه برای هوشمند شدن ایجاد روشنایی هوشمند است. این شهر از سیستم روشنایی خیابان‌های متصل به‌عنوان ابزاری بهره برده که قادر به جمع‌آوری داده‌ها در مورد شهر و نظارت بر عابران پیاده، جریان ترافیک و کیفیت هوا است. چراغ‌های خیابان و تمام نظارت‌های مرتبط به پلت‌فرم شهر هوشمند بازخوردی فراهم می‌آورد تا دیدی جامع‌تر از شهر و نحوه عملکرد آن فراهم آید.

مدینه همچنین در نظر دارد از زیرساخت‌های مشابه برای تبلیغ پیام‌ها و اطلاعات به شهروندان از طریق سیستم دیجیتال استفاده کند و در حال توسعه یک شبیه‌ساز برای مدل‌سازی جمعیت مسجد است تا بتواند با نظارت بر آن، راهکاری ایجاد کند که بر بهبود وضعیت حرکت و ازدحام جمعیت در داخل و اطراف آن تأثیر گذارد.

این شهر همچنین به‌دنبال ساخت یک دوقلوی دیجیتالی کامل با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای است تا از یک مدل سه‌بعدی دیجیتالی برای برنامه‌ریزی شهری، مدیریت ترافیک، مدیریت جمعیت و تجزیه‌وتحلیل شهری در سراسر شهر و نه فقط در مرکز و مسجد مقدس، بهره ببرد.

بهره‌گیری از نوآوری در راستای حفاظت و ترویج تاریخ و فرهنگ شهر

مدینه پروژه شهر هوشمند خود را بر مبنای ترویج فرهنگ و تاریخ خود قرار داده و به‌دنبال استفاده از ترکیب واقعیت افزوده و فناوری دوقلوی دیجیتال است تا تاریخ خود را به شیوه‌ای پویاتر و مدرن‌تر به تصویر بکشد. فناوری برای میراث و فرهنگ مدینه توانمندی بزرگی محسوب می‌شود که چگونگی توسعه هویت شهر را به نمایش می‌گذارد.