سپهرغرب، گروه خانواده: چندبار برای شما اتفاق افتاده است که تصمیم گرفته‌اید لاغر شوید و پرانرژی رژیم غذایی‌تان را شروع می‌کنید، اما در طول مسیر انگیزه‌تان را از دست می‌دهید؟ یا چندبار خواستید درس بخوانید و مدام امروز و فردا کرده‌اید؟ چرا وقتی قصد انجام کاری را داریم و به‌طورجدی تصمیم به انجام آن می‌گیریم، در عمل سست می‌شویم و انگیزه نداریم؟ چه اتفاقی می‌افتد و راهکارهای قطعی برای تقویت انگیزه چیست؟

بارها برایتان پیش ‌آمده روزهایی حوصله انجام هیچ کاری را ندارید؛ دوست دارید خانه را نظافت کنید، درس بخوانید، رژیم بگیرید و... اما وقتی به انجام آن فکر می‌کنید، هیچ انگیزه‌ای برای آن کار ندارید. اما چرا بعضی آدم‌ها انگیزه بالایی دارند و کارهای سخت را با شور و اشتیاق انجام می‌دهند و بعضی‌ها از ساده‌ترین کارها فرار می‌کنند؟

مثلاً شما می‌بینید که یک نفر برای درس خواندن آن‌قدر انگیزه دارد که با وجود بچه کوچک، اشتغال و خانه‌داری، درس می‌خواند و در این مسیر موفق است و یا یک ورزشکار ساعت پنج صبح بلند می‌شود و هرروز به کوه می‌رود، اما چطور ممکن است که آدمی هرروز صبح زود بلند شود و در هر شرایطی به دانشگاه یا کوه برود؟

عواملی باعث ایجاد این انگیزه می‌شود که ویدا فلاح روانشناس و مدرس مهارت‌های زندگی و محسن محمدی‌نیا مشاور خانواده به این سؤال‌ها پاسخ می‌دهند و به بررسی ریشه‌های موضوع می‌پردازند که انگیزه آدم‌ها از کجا نشأت می‌گیرد و چه ایده‌هایی برای ایجاد انگیزه در افراد وجود دارد؟

محمدی‌نیا می‌گوید: برای ایجاد انگیزه خوب است که افراد فعالیت‌های خود را با لحظات و پاداش‌های خوبی همراه کنند؛ مثلاً اگر شما می‌خواهید مطالعه داشته باشید، سعی کنید آن مطالعه را همراه با لذت انجام دهید. ما باید بین فعالیت‌ها و محرک‌ها پیوند برقرار کنیم، لذا اگر فعالیتی آزاردهنده باشد، فرد از آن اجتناب می‌کند و انگیزه‌اش را از دست می‌دهد؛ اما اگر خوشایند باشد، انگیزه پیدا می‌کند.

این مشاور خانواده یکی دیگر از عوامل رشد انگیزه در افراد را طرز رفتار دیگران می‌داند و می‌گوید: در روانشناسی یک روشی وجود دارد به نام شیپینگ، یعنی شکل‌دهی رفتار؛ شکل‌دهی رفتار به این معناست که شما عمل یک فرد را با رفتار خوشایند پیوند دهید، مثلاً اگر کسی در حال کار کردن است و شما با جملاتی مثل خسته نباشی، ماشاالله، کارتان عالی است و...به او انرژی مثبت دهید، این جملات باعث ایجاد انگیزه در وی می‌شود.

     چگونه می‌توانیم انگیزه‌مان را بالا ببریم؟

شما هرکاری را به دلایل خاصی انجام می‌دهید که مجموعه دلایل شما جمع می‌شوند و نتیجه‌اش می‌شود همان انرژی تا با آن کاری انجام دهید. رویکردهای مختلفی راجع به انگیزه وجود دارد، اینکه چرا پسری برای رفتن به فوتبال خیلی انگیزه دارد اما برای خواندن درس عربی هیچ انگیزه‌ای ندارد؟ چرا یک زن برای آشپزی کردن انگیزه دارد اما برای پیاده‌روی و ورزش انگیزه ندارد؟

دکتر ویدا فلاح فرمولی را برای ایجاد انگیزه توضیح می‌دهد که این فرمول حاصل‌ ضرب دو واژه‌ ساده است: احساس توانایی در انجام عمل × ارزش کار؛ این فرمول می‌گوید که انگیزه شما به توانایی‌تان در ارزش کاری که می‌خواهید انجام دهید بستگی دارد. درواقع اگر هرکدام از این دو طرف ضرب صفر باشد، یعنی مثلاً آن کار برای شما ارزش نداشته باشد اما در انجام آن کار احساس توانایی کنید، بازهم حاصل ‌ضربش می‌شود صفر! یعنی انگیزه شما برای انجام آن کار صفر است و برعکس آن‌هم وجود دارد، یعنی اگر ارزش کاری برای شما 10 باشد و توانایی‌تان صفر باشد، انگیزه‌تان صفر است. حال اگر شما بتوانید هرکدام از این دو طرف ضرب را طوری اجرا کنید که نمره بالایی بگیرید، حاصل ‌ضرب می‌شود عملی که انگیزه شما را بالا ببرد؛ مثلاً شما در مطالعه کردن انگیزه‌تان 35 است، یعنی تصمیم می‌گیرید که درس بخوانید اما توانایی درس خواندن را در خود نمی‌بینید و احساس می‌کنید هرچقدر بخوانید چیزی متوجه نمی‌شوید؛ همچنین ارزش درس خواندن را هم پایین می‌دانید و می‌گویید: حالا خواندن و نخواندن من چه سودی دارد؟! در این وضعیت شما اگر بروید و با کسی که او را از همه جهت قبول دارید صحبت کنید و آن فرد ارزش کار را برای شما توضیح دهد و ارزش و توانایی‌هایتان را بالا ببرد، اینجا انگیزه شما بالا می‌رود و حاصل ‌ضرب می‌شود 81 و یا حتی 100، لذا شما با انجام این فرمول به‌راحتی می‌توانید در خود تغییر ایجاد کنید و انگیزه را در خود بالا ببرید.

یادتان باشد زندگی کوتاه است؛ امروز را دریابید و کاری را که می‌خواهید انجام دهید و همیشه موفقیت‌ها را به شکست‌هایتان و شکست‌ها را به سعی و تلاش خود نسبت دهید تا انگیزه‌تان بالا رود.