سپهرغرب، گروه اقتصادی: قائم‌مقام مدیرعامل بورس کالای ایران با بیان اینکه به‌عنوان یکی از ارکان بازار سرمایه فقط ملزم به اجرای قوانینی است که از طرف سازمان بورس و شورای عالی بورس ابلاغ می‌شود، گفت: در حال حاضر کمتر از 50 درصد محصولات فولادی در بورس کالا عرضه می‌شود.

رضا محتشمی‌پور، در مورد بحث قیمت‌گذاری محصولات فولادی که در بورس کالا عرضه می‌شود و نامه وزیر صنعت در مورد نحوه قیمت‌گذاری محصولات فولادی گفت: در نامه‌ای که در پاسخ به معاون وزیر صنعت نوشتم، به صراحت گفتم چون بورس کالا به‌عنوان یکی از ارکان بازار سرمایه است، بنابراین فقط ملزم به اجرای قوانینی است که از سوی نهاد ناظر بالاتر یعنی سازمان بورس و یا شورای عالی بورس ابلاغ می‌شود.

وی گفت: وزیر صنعت اعتقاد دارد و به نمایندگان مجلس تعهد داده است که عرضه محصولات فولادی در یک عدد ثابت به قیمت کیلویی زیر 10 هزار تومان نگه دارد، درحالی‌که قیمت محصولات فولادی در بازار جهانی رو به افزایش است و درنتیجه در بازار داخلی هم قیمت‌ها بالا می‌رود؛ بنابراین نمی‌توان محصولاتی که در بورس کالا ارائه می‌شود را قیمت آن را دستوری و یا به‌صورت دفتری پایین نگه داریم. ممکن است کالایی خارج از بورس قابلیت قیمت‌گذاری دستوری داشته باشد، اما در بازار رقابتی بورس چنین چیزی امکان ندارد.

قائم‌مقام مدیرعامل بورس کالا افزود: البته دستورالعمل هیئت دولت که تصویب کرده بود، قیمت محصولات فولادی در بورس کالا به‌اندازه 80 درصد قیمت کشورهای آسیای میانه CIS باشد، چون شیوه‌نامه آن توسط نهاد ناظر یعنی سازمان بورس پذیرفته و ابلاغ شده بود، ما هم آن را اعمال می‌کردیم، اما اخیراً وزیر صنعت بدون هماهنگی با هیئت دولت ابلاغیه‌ای و دستورالعملی نوشته که قیمت محصولات فولادی به مأخذ 70 درصد قیمت CIS باشد. درحالی‌که ازنظر حقوقی چنین اختیاری برای وزیر صنعت وجود ندارد.

محتشمی‌پور همچنین گفت: در نامه بورس کالا در پاسخ به معاون وزیر صنعت گفتیم، بورس کالا یکی از ارکان بازار سرمایه است که تحت قوانین شورای عالی بورس فعالیت می‌کند و قبل از این هم سازمان بورس و شورای عالی بورس به ما ابلاغ کرده بود، اگر هر دستوری از سوی وزارت صمت آمد، باید بورس کالا طبق مقررات خود عمل کند و اگر بخواهد مقررات تغییر کند باید به تصویب شورای عالی بورس و یا سازمان بورس برسد.

وی افزود: وزیر صنعت معتقد است چون اعضای هیئت‌مدیره بورس کالا شامل فولاد مبارکه، ذوب‌آهن اصفهان، فولاد خوزستان، سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تأمین، سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی، بانک آینده و تأمین سرمایه تمدن است، بنابراین این اعضای هیئت‌مدیره به نفع صنعت خود مواردی را تصویب می‌کنند. ولی اکنون خود وزیر صنعت که به‌عنوان سهامدار عمده در همه شرکت‌های فولادی عضو هیئت‌مدیره بورس کالا است می‌خواهد اعمال نفوذ کرده و از طریق سهامداران عمده مدیرعامل بورس کالا را تغییر دهد.

قائم‌مقام مدیرعامل بورس کالا در مورد این‌که مدیرعامل بورس کالا تا کی در این سمت باقی است، گفت: مدیرعامل فعلی بورس کالا تا مجمع سال آینده وقت دارد و درواقع مجمع سالانه بورس کالا تصمیم می‌گیرد، چه کسی مدیرعامل باشد.

محتشمی‌پور همچنین در پاسخ به این پرسش که وقتی چند عضو هیئت‌مدیره بورس کالا از شرکت‌هایی باشند که محصولات آن‌ها در بورس کالا ارائه می‌شود، طبیعی است که به نفع خود تصمیم می‌گیرند، گفت: بورس کالا یک شرکت سهامی عام است و مقرراتی دارد که اجازه نمی‌دهد اعضای هیئت‌مدیره به نفع صنعت خود مصوباتی داشته باشند، چون همه مصوبات بورس کالا توسط ناظر بورس یعنی سازمان بورس که یک عضو ناظر به نام ابراهیمی در هیئت‌مدیره دارد، این اتفاق بیفتد؛ بنابراین محصولات مختلفی که در بورس کالا ارائه می‌‌شود، اعضای هیئت‌مدیره نمی‌توانند به نفع خود مصوباتی داشته باشند، چون مصوبات آن‌ها به تأیید مقام ناظر می‌رسد.

وی افزود: وزارت صنعت با توجه به اینکه سهامدار اصلی شرکت‌های فولادی است، می‌خواهد از طریق آن‌ها اعمال مدیریت کند.

به گفته قائم‌مقام مدیرعامل بورس کالا، در جلسات هیئت‌مدیره بورس کالا مدیر نظارت بر بازار بورس هم حضور دارد اگرچه عضو هیئت‌مدیره نیست، اما بر مصوبات نظارت می‌کند.

متحشمی‌پور در مورد اینکه سهم کدام کالاها در معاملات بورس زیاد است، گفت:‌ بین محصولات پتروشیمی، فولاد و فرآورده‌های نفتی هر کدام یک‌سوم حجم معاملات را تشکیل می‌دهند.

وی همچنین در مورد اینکه بورس کالا در آمریکا 120 ساله است، اما در کشور ما با سابقه کمتر از 20 سال چرا تقویت نمی‌شود، گفت: در کشور ما هم بورس کالا گرچه با تأخیر 100 ساله راه افتاده، اما این بازار تقویت می‌شود و قبلاً به‌دلیل اینکه حجم اقتصاد کوچک و یا عمدتاً دولتی بود، نیازی به بورس کالا نبود، اما اکنون بورس کالا راه‌اندازی شده و همه می‌خواهند تقویت شود و این بحث‌ها نیز می‌گذرد.

قائم‌مقام مدیرعامل بورس کالا در مورد اینکه بورس یک بازار شفاف و رقابتی است آیا می‌توان برای آن قیمت تعیین کرد، گفت: بر اساس ماده 18 قانون توسعه ابزارهای مالی کالاهایی که در بورس ارائه می‌شود، معاف از قیمت‌گذاری است و نمی‌توان برای آن قیمت‌گذاری انجام داد.

محتشمی‌پور درباره اینکه با دستور وزیر صنعت اتفاقی در معاملات بورس رخ داد، گفت: ‌اتفاق خاصی در روند معاملات روی نداد و دستور هیچ‌کس برای بورس کالا اجرایی نیست، مگر اینکه مصوبه شورای عالی بورس و یا سازمان بورس ابلاغ شود.

وی در پایان گفت:‌ در مورد شیوه‌نامه قبلی وزیر صنعت در مورد محصولات فلزی گفت وظایف وزارت صنعت برعهده دارد که همه محصولات فولادی در بورس کالا عرضه شود، در حال حاضر کمتر از 50 درصد محصولات فولادی در بورس کالا ارائه می‌شود و حتی محصولات اولیه مانند سنگ‌آهن و محصولات بعدی مانند لوله و پروفیل کمتر از 50 درصد در بورس کالا ارائه می‌شود.