روان‌شناسی زرد به‌طور عامیانه به رویکردها و مشاوره‌هایی اشاره دارد که معمولاً بدون پایه‌های علمی قوی و با ادعاهایی بیش‌ازحد آمیخته با تبلیغات جذاب ارائه می‌شوند و اغلب به پیشنهاد راه حل‌های سریع برای مشکلات مهم و دشوار ختم می‌شود و متأسفانه در بسیاری از موارد مورد توجد آدم‌های عادی قرار می‌گیرد.

مشاور و کارشناس تربیتی درباره تفاوت روان‌شناسی علمی با روان‌شناسی زرد گفت: یک روان‌شناس علمی با توجه به مراحل آکادمیک و گارگاهی که پشت سر می‌گذارد، در یک محیط کاملاً حرفه‌ای و در یک فرایند اصولی رشد می‌کند؛ اما روان‌شناسی زرد هیچگونه تأییدیه‌ای از سوی مرجع و نهاد علمی ندارد و سنگ بنای فعالیت آن‌ها بر پایه خواندن چند کتاب مختلف، استفاده از تجربه‌های فردی خود یا افراد دیگر و... است.

همراز یادگاری افزود: متأسفانه فعالیت روان‌شناسان بدون مجوز و غیرمتخصص در جامعه بسیار بالا رفته است و مردم به خاطر ناآگاهی و عدم شناخت کافی، فریب این افراد را می‌خورند و در ادامه به پیامدهای بعدی آن دچار می‌شوند.

وی در ادامه سخنان خود در یک برنامه رادیویی گفت: فردی که در حوزه روان‌شناسی زرد فعالیت می‌کند خوب می‌داند که از چه موضوع، تیتر و رسانه‌ای در تبلیغاتش استفاده کند تا مخاطب را به سمت خود بکشاند؛ افراد هم به‌دلیل در دسترس بودن بیشتر روان‌شناسان زرد همچنین با توجه به هزینه کمتری که نسبت به روان‌شناسان علمی دارند، به آن‌ها مراجعه می‌کنند.

این مشاور با اشاره به لزوم دور ماندن مردم از روان‌شناسی زرد بیان کرد: از دلایل اصلی که همیشه مردم باید از بخش روان‌شناسی زرد فاصله بگیرند این است که این افراد غیر متخصص می‌خواهند از یک مصداق به یک نتیجه‌گیری اصلی برسند یعنی با دیدن چند رفتار ظاهری در افراد به آن‌ها برچسب اختلال و... بزنند.

یادگاری در ادامه افزود: وقتی افراد از راهکارهای روان‌شناسان زرد که کاملاً هم غیراصولی و غیرحرفه‌ای است استفاده می‌کنند، در آینده دچار چالش‌ و آسیب‌های اجتماعی جدی‌تری می‌شوند؛ به همین خاطر همیشه توصیه می‌کنیم اگر کسی واقعاً به مشاوره نیاز دارد حتماً از راه درست آن وارد شود و به متخصصان مجرب دارای پروانه مراجعه کند.

به گفته وی یک روان‌شناس علمی برای درمان مشکل به وجود آمده وقت بیشتری را با مراجعه‌کننده سپری می‌کند تا کاملاً ریشه مسئله پیش آمده را پیدا کند؛ سپس با توجه به شرایط آن درمان قطعی را برای بیمار تجویز می‌کند اما روان‌شناسان زرد در مدت زمان خیلی کوتاه و از روی ظواهر امر، یک راهکار کلی را پیشنهاد می‌دهند و از آن به‌عنوان درمان استفاده می‌کنند؛ این در حالیست که آن‌ها در برابر تفاوت‌ها، ریشه مشکل و... توجه لازم را ندارند؛ به طور نمونه: مباحث انگیزشی و موفقیت شاید در بازه زمانی کوتاه مدت خیلی مؤثر باشد اما در بلند مدت جوابگوی نیاز مخاطب نیست این امر به خودی خود ناامیدی، سرخوردگی و چالش‌ بیشتری را برای فرد به وجود می‌آورد؛ چرا که فرد با تصور اینکه من کاری انجام دادم ولی نشد، دوباره به نقطه اولش برمی‌گردد و انگیزه‌ای برای دوباره بلند شدن ندارد.

*روان‌شناس علمی به مراجعه‌کننده خود تعهد دارد

مشاور خانواده و آسیب‌های اجتماعی نیز با اشاره به اینکه علم مشاوره، از زمان نیاکان ما تا به امروز در سبک‌های مختلف وجود داشته است، درباره تفاوت روان‌شناسی‌های زرد نسبت به علمی، عنوان کرد: سازمان نظام روانشناسی و مشاوره جمهوری اسلامی، مرجع صدور پروانه تخصصی برای روان‌شناسان است؛ برای داشتن مجوز فعالیت در حوزه مشاوره، این سازمان از روانشناسان می‌خواهد مراحلی ازجمله دریافت مدرک کارشناسی ارشد، گذراندن دوره‌های تخصصی به‌صورت کارگاهی (در مواقعی دو سال یا بیشتر از آن زمان می‌برد) و در نهایت گرفتن تأییدیه از سوی کارشناسان مجرب عضو کمیسیون تخصصی مربوطه را پشت سر گذارند.

علی ملازمانی بیان کرد: متأسفانه در فضای مجازی افرادی با مطالعه، فن بیان بالاو... هستند که هیچگونه تائیدیه از مراجع علمی به‌صورت آکادمی و کارگاهی ندارند ضمن اینکه آنها با داشتن امکانات رسانه‌ای بالا و دانستن اصول اغناسازی مخاطب به راحتی نظر دیگران را به خود جلب می‌کنند و عده‌ای هم گول ظاهر این روان‌شناس‌نماها را می‌خورند؛ ما در بیشتر مواقع شاهدیم که فرد با مراجعه به افراد غیرمتخصص و بدون مجوز، یک اخلال ساده خود را تبدیل به یک بیماری کرده است.

وی گفت: وقتی با افراد مطابق میلشان رفتار کنید و حرف‌هایی که دوست دارند بشنوند را به او بگویید به طبع علاقه‌مند به هم‌صحبتی بیشتر با شما می‌شوند؛ یک روانشناس برای درمان ریشه‌ای مشکلات مراجعه کننده امکان دارد در مواقعی برخلاف نظر بیمار صحبت کند و حرف‌هایی را عنوان کند که او خوشش نیاید.

این مشاور خانواده افزود: یک روان‌شناس علمی به مراجعه‌کننده خود تعهد دارد به هیچ عنوان قادر به نیمه‌کاره رها کردن معالجه بیمار نیست به همین دلیل زمان لازم را برای بازاریابی حرفه‌اش ندارد اما یک روان‌شناس زرد عکس این قضیه عمل می‌کند. پیشنهاد من برای مراجعان محترم این است که ملاک انتخاب آن‌ها برای یافتن یک مشاوره کاربلد و مطمئن، استعلام پروانه نظام روان‌شناسی مشاور باشد