سپهرغرب، گروه زیست‌بوم: قانون هوای پاک در حالی با هدف اصلی کاهش آلودگی هوا به تصویب رسید که ماده هشت آن به‌همین منظور تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی مالک وسایل نقلیه موتوری اعم از سبک، نیمه‌سنگین، سنگین، موتورسیکلت را مکلف می‌کند که وسایل نقلیه خود را پس از رسیدن به «سن فرسودگی» از رده خارج کنند.
درحالی قانون هوای پاک به معضل خودروهای فرسوده پرداخته است که این سازوکار به شکل مطلوب اجرا نمی‌شود. این موضوع دارای اهمیت بسیاری است چراکه باعث آلودگی هوا نیز می‌شود. به جهت اهمیت این موضوع به هشت نکته از صحبت‌های یوسف رشیدی؛ کارشناس آلودگی هوا اشاره می‌کنیم:
در حال حاضر ساز و کاری برای اسقاط خودرو وجود ندارد. در گذشته یک ساز و کاری وجود داشت که واردات و شماره‌گذاری خودروهای نو منوط به ساز و کار اسقاط خودرو بود. زمانی که واردات خودرو ممنوع شد، عملاً اسقاط خودروهای فرسوده انجام نشد حتی مراکز اسقاطی که برآن‌ها کار و سرمایه‌گذاری شده بود، همه تعطیل شدند چراکه هیچ ساز و کاری برای اسقاط خودروهای فرسوده یا بخش‌های اجرایی کشور دیده نشد.
اسقاط خودرو روی هوا مانده و هیچ متولی ندارد. مصوبه برای این قانون بسیار است اما عملاً اجرای آن به فراموشی سپرده شده در حالی که اقدامی باید برای آن انجام شود و چاره‌اندیشی کنند.
فناوری خودروهای ما خیلی تغییر نمی‌کند. به‌عنوان نمونه جابه‌جایی خودرو 206 فرسوده با یک خودروی 206 نو از نظر فناوری موتور و... تفاوتی ندارد. تبدیل به احسن کردن خودرو به این معناست که فناوری موتور خودرو و سیستم‌های کنترلی آن به‌طور محسوسی ارتقا یابد اما با تمام این اوضاع و احوال باید برای اسقاط خودرو برنامه‌ریزی‌هایی صورت بگیرد.
اسقاط خودرو بر کاهش آلودگی هوا تاثیر دارد. با افزایش طول عمر خودرو، تأثیر آن بر آلودگی هوا بیشتر می‌شود، به‌ویژه اگر کاتالیست خودرو را عوض نکنند ارتباط سن موتور با آلودگی هوا بیشتر می‌شود.
میزان اثرات اصلاح فرآیند اسقاط خودرو بر کاهش آلودگی هوا را باید محاسبه کرد. ابتدا میزان خودروهای فرسوده و میزان تولید آلودگی توسط آن‌ها را به‌دست می‌آوریم. دوم اینکه این خودروها با چه خودروهایی جایگزین خواهند شد. در نهایت خودروی جدید نیز چه میزان آلودگی تولید می‌کند نیز دارای اهمیت است چراکه تفاوت آلودگی تولیدی از دو خودروی فرسوده و نو مهم است. با انجام کار تحقیقاتی درباره حذف ناوگان فرسوده و جایگزینی با آن می‌توان به میزان این تأثیر پی برد.
به‌طور کلی اقدامات کاهش آلودگی هوا زمان‌بر هستند اما این موضوع نباید باعث شود که مسئولان این اقدامات را به آینده موکول کنند. به نظر می‌رسد که وضع موجود نیز به دلیل همین به عقب انداختن کارهای لازم و اهمال‌کاری در این زمینه باشد.
مهم‌ترین کار برای اسقاط خودروهای فرسوده (که می‌تواند تا حد زیادی آلودگی هوای تهران و دیگر کلان‌شهرها را در بازه زمانی کوتاه‌مدت کمتر کند) تصویب گارانتی مادام‌العمر قطعات کنترل آلودگی برای خودروهای تولیدی در مجلس و دولت است.
با انجام این کار کسی نگران خراب شدن کاتالیست خودرو نیست، معاینه فنی خودروها وضع بهتری خواهد داشت و خودروهای استاندارد در خیابان‌ها تردد می‌کنند.
شناسه خبر 63611
