معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان گفت: جمعیت روستاییان و شهرهای زیر 20 هزار نفر استان معادل 750 هزار نفر زیر پوشش پزشک خانواده قرار گرفتند.
محمد به‌نشان روز سه‌شنبه در نشست خبری در جمع خبرنگاران اظهار کرد: پزشک خانواده و نظام ارجاع الکترونیک از سال 1384 در کشور آغاز شده و در طول سال‌های گذشته فرازوفرودهایی را پشت سر گذاشته، اما در دوره جدید، سیاست‌گذاری‌ها بر بلوغ و تثبیت هرچه بیشتر این طرح متمرکز شده است.
به‌نشان تصریح کرد: هدف اصلی اجرای طرح پزشک خانواده و نظام ارجاع الکترونیک، تحقق عدالت در سلامت و دسترسی عادلانه آحاد جامعه به خدمات بهداشتی و درمانی عنوان می‌شود.
وی ادامه داد: در استان همدان جمعیت روستایی و شهرهای زیر 20 هزار نفر، به تعداد حدود 750 هزار نفر، زیر پوشش این طرح قرار دارند و خدمات سلامت خود را در قالب این نظام دریافت می‌کنند و در تمامی مراکز پزشک به تعداد مورد نیاز حضور دارد؛ هرچند در برخی مقاطع کمبود پزشک وجود دارد که آن را می‌پذیریم.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان همدان خاطرنشان کرد: در چشم‌انداز ترسیم‌شده برای این طرح، ایجاد «شناسه سلامت» برای هر فرد پیش‌بینی شده است؛ شناسه‌ای که زمینه‌ساز یکپارچه‌سازی اطلاعات سلامت و ارائه خدمات هدفمند، مستمر و عادلانه به شهروندان است.
به‌نشان با بیان اینکه جامعه استان همدان با شتاب به سمت سالمندی حرکت می‌کند، مطرح کرد: در سال 1390 حدود هشت درصد جمعیت استان را سالمندان تشکیل می‌دادند، اما این رقم درحال حاضر به بیش از 14 درصد رسیده است؛ براساس پیش‌بینی‌ها، انتظار می‌رود در 10 سال آینده جمعیت سالمندان استان دو برابر شود.
وی یادآوری کرد: در حوزه بیماری‌های تنفسی نیز قله اوج همه‌گیری آنفلوآنزا پشت سر گذاشته شده و آمار ابتلا روند کاهشی دارد؛ بااین‌حال همچنان رعایت نکات بهداشتی ضروری است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان همدان تأکید کرد: واکسیناسیون آنفلوآنزا برای گروه‌های پُرخطر ضروری بوده و به‌صورت رایگان انجام می‌شود؛ اثر حفاظتی این واکسن درصورت تزریق سالانه، حداقل تا 6 ماه ادامه دارد.
به‌نشان بیان کرد: در حوزه بیماری‌های غیر واگیر نیز 110 هزار بیمار مبتلا به فشار خون تحت پوشش خدمات مراقبتی قرار دارند؛ آمارها نشان می‌دهد 35 درصد افراد بالای 30 سال دچار فشار خون بالا هستند و 10 درصد افراد بالای 30 سال نیز به دیابت نوع دو مبتلا هستند. در همین راستا، در هر شهرستان استان یک کلینیک دیابت برای ارائه خدمات تخصصی به بیماران فعال است.
وی با بیان اینکه فشار خون بالا یک بیماری مزمن و کشنده است، گفت: این درحالی بوده که این بیماری به‌راحتی قابل پیشگیری و کنترل است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان همدان خاطرنشان کرد: براساس آمارها، رشد ابتلا به دیابت و فشار خون در کشور و استان همدان روندی افزایشی داشته است، هرچند میزان آگاهی افراد نسبت به این بیماری‌ها و تعداد افراد تحت درمان نیز افزایش یافته است.
به‌نشان ادامه داد: در استان همدان 58 درصد افراد بالای 30 سال دچار اضافه‌وزن یا چاقی هستند که این موضوع یکی از عوامل مهم خطر برای ابتلا به فشار خون و دیابت محسوب می‌شود؛ همچنین استان همدان ازنظر مصرف سیگار رتبه ششم کشور را دارد و 11 درصد افراد بالای 18 سال در این استان سیگار مصرف می‌کنند که این عامل نیز نقش قابل‌ توجهی در تشدید بیماری‌های قلبی‌عروقی دارد.
وی‌ خاطرنشان کرد: میزان نمک نان در نانوایی‌ها به‌صورت اصولی و مستمر پایش و نمونه‌های برداشت‌شده برای بررسی دقیق به آزمایشگاه‌های مربوطه ارسال می‌شود؛ در این زمینه، سلامت مردم خط قرمز مجموعه سلامت است و در اجرای قوانین و نظارت‌ها، هیچ‌گونه تعارفی با نانوایی‌ها و ادارات متخلف وجود ندارد.
* سرانه مصرف نمک در همدان 2 برابر استاندارد است
رئیس گروه بیماری‌های غیر واگیر معاونت بهداشتی همدان نیز گفت: هر فرد در 24 ساعت باید پنج گرم نمک مصرف کند که این عدد در همدان 9.7 گرم و معادل حدود دو برابر است.
شراره نیک‌سیر با بیان اینکه فرد مبتلا به فشار خون بالا باید هر شبانه‌روز سه گرم نمک مصرف کند، اظهار کرد: یکی از علل افزایش شمار ابتلا به فشار خون، مصرف زیاد نمک است.
وی اضافه کرد: برخی افراد نمک‌های رنگی ازجمله نمک صورتی را برای مصرف به افراد به‌ویژه بیماران مبتلا به فشار خون بالا توصیه می‌کنند که از منظر بهداشتی این نوع نمک‌ها مورد تأیید نیست.
رئیس گروه بیماری‌های غیر واگیر معاونت بهداشتی همدان بیان کرد: 35 درصد از افراد بالای 30 سال فشار خون بالا دارند و 110 هزار بیمار مبتلا به فشار خون بالا زیر پوشش مراکز خدمات جامع سلامت‌اند، درحالی که این آمار در سال 1395 حدود 23 درصد بود.
نیک‌سیر اضافه کرد: 10 درصد افراد بالای 30 سال دیابت نوع دو دارند که 54 هزار و 500 هزار نفر از این طیف بیماران از خدمات مراکز جامع سلامت بهره‌مند شدند.
وی گفت: در هر شهرستان یک کلینیک دیابت فعال است که بیماران، افرادی که قصد استفاده از انسولین به‌جای داروی خوراکی را دارند و بانوان باردار مبتلا به دیابت، باید سالی یک نوبت برای انجام آزمایش به این مرکز مراجعه کنند و هر 6 ماه یکبار هموگلوبین آن‌ها تست شود.
رئیس گروه بیماری‌های غیر واگیر معاونت بهداشتی همدان تأکید کرد: فشار خون به‌راحتی با مراجعه به‌هنگام، قابل پیشگیری است و به کنترل سکته‌های مغزی و قلبی، کمک می‌کند؛ اما بسیاری از بیماران از ابتلا به فشار خون به‌علت نداشتن علامت، اطلاعی ندارند.
نیک‌سیر گفت: افراد باید در گام نخست از ابتلا به این بیماری مطلع شوند سپس به مراکز خدمات جامع سلامت برای درمان مراجعه کنند؛ درحالی که اغلب یا از بیماری خود خبر ندارند و یا به‌جای مراجعه برای درمان، به توصیه‌های سنتی و همسایگی برای درمان اعتماد می‌کنند.
وی افزود: افزایش ابتلا به فشار خون بالا و کنترل و درمان نکردن آن، سکته قلبی را دو برابر و سکته‌های مغزی را تا چهار برابر افزایش می‌دهد.
این مقام مسئول اضافه وزن و چاقی، استعمال سیگار و نوشیدن الکل را در ابتلا به فشار خون بالا مؤثر دانست و گفت: 58 درصد افراد بالای 30 سال استان اضافه‌وزن و چاقی دارند و 11 درصد افراد بالای 18 سال سیگار مصرف می‌کنند که همدان رتبه 6 کشور را در استعمال دخانیات دارد.
* آمار ابتلا به آنفلوآنزا از دو هفته گذشته کاهشی است
رئیس گروه بیماری‌های واگیر معاونت بهداشتی همدان نیز با بیان اینکه آمار ابتلا به آنفلوآنزا از دو هفته گذشته کاهشی است، ابراز کرد: مهم‌ترین راه پیشگیری از ابتلا به این بیماری، رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی، استفاده از ماسک و پرهیز از حضور در تجمعات و مکان‌های بدون تهویه مناسب است.
یعقوب اندامی افزود: احتمال ابتلا به آنفلوآنزا تا اردیبهشت‌ماه سال آینده وجود دارد، بنابراین هم‌اینک نیز می‌توان نسبت به تزریق واکسن اقدام کرد.
وی بیان کرد: زمان تزریق واکسن آنفلوآنزا پایان نیافته است و دو هفته پس از تزریق این واکسن بدن در برابر آنفلوآنزا مصون و ایمن می‌شود.
رئیس گروه بیماری‌های واگیر معاونت بهداشتی همدان درباره چرایی ابتلای افراد به آنفلوآنزا بعد از تزریق واکسن گفت: 18 نوع ویروس آنفلوآنزا وجود دارد که واکسن بدن را در برابر چهار گونه شایع ایمن می‌کند و در برابر دیگر سویه‌ها همچنین سرماخوردگی و کرونا، بدن را مقاوم نمی‌کند.
اندامی اظهار کرد: واکسن آنفلوآنزا به‌صورت رایگان در اختیار گروه‌های هدف و پُرخطر به ویژه مادران باردار در موعد مقرر قرار می‌گیرد و این گروه‌ها از طریق تماس تلفنی برای تزریق واکسن فراخوان می‌شوند.
* ارتقای خودمراقبتی موجب کاهش مراجعات غیر ضروری می‌شود
معاون فنی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان نیز اظهار کرد: خودمراقبتی یکی از ارکان اصلی نظام ارائه خدمات سلامت است که با ارتقای سطح آگاهی، آموزش و ارتباط مؤثر میان مراقبین سلامت و مردم، محقق می‌شود.
راضیه‌السادات میرمعینی افزود: انتظار می‌رود با افزایش سطح خودمراقبتی در جامعه، نیاز مردم به مراجعه به سطوح بالاتر خدمات سلامت، کاهش یابد؛ چراکه بسیاری از مشکلات سلامت با رعایت اصول خودمراقبتی و آموزش‌های اولیه، بدون نیاز به مراجعه به پزشک، قابل مدیریت است.
معاون فنی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان تصریح کرد: درصورت رعایت خودمراقبتی، مراجعه‌های غیر ضروری به پزشکان عمومی و تخصصی کاهش پیدا می‌کند و این امر موجب می‌شود پزشکان عمومی و همچنین تیم‌های تخصصی و فوق تخصصی، زمان و ظرفیت بیشتری برای ارائه خدمات به افرادی داشته باشند که واقعاً نیازمند دریافت این خدمات هستند.
وی با تأکید بر لزوم مشارکت مردم در تحقق این هدف، گفت: با هم‌افزایی، مشارکت اجتماعی و اجرای صحیح برنامه پزشک خانواده، می‌توان به این دستاورد رسید که خدمات سلامت به‌صورت هدفمند، عادلانه و اثربخش به گروه‌های نیازمند ارائه شود و کیفیت نظام سلامت ارتقا یابد.
میرمعینی با اشاره به دشواری اصلاح سبک زندگی، ابراز کرد: مطالعات نشان داده‌اند که حتی پذیرش اقدامات تهاجمی پزشکی مانند آنژیوگرافی برای مردم آسان‌تر از حذف نمکدان از سر سفره است و این موضوع نشان می‌دهد اصلاح شیوه زندگی فرآیندی پیچیده و نیازمند مشارکت همه‌جانبه دستگاه‌ها، رسانه‌ها و بدنه اجتماعی است.
وی با تأکید بر نقش رسانه‌ها در فرهنگ‌سازی، خواستار همکاری همه نهادها و گروه‌های اجتماعی برای ارتقای سلامت جامعه و کنترل بیماری‌های غیر واگیر شد.