این مسائل خود را در روابط خانوادگی و اجتماعی آنان نشان می‌دهد.
پیش‌تر درباره تأثیرات مخرب موبایل و شبکه‌های اجتماعی بر سلامت روان دختران نوجوان صحبت کرده‌ایم. استفاده بیش از حد از فضای مجازی، دختران نوجوان را با مشکلات جدی روانی مانند اضطراب و افسردگی مواجه کرده است. در این راستا، «سید سجاد نجفی»، پژوهشگر حوزه فضای مجازی، در گفت‌وگو با گروه زندگی به مسئله تأثیرات استفاده از موبایل و شبکه‌های اجتماعی بر روابط خانوادگی نوجوانان و انزوای اجتماعی آن‌ها پرداخته است.
سلامت روان نسل نوپا در معرض آسیب‌های ناشی از دنیای سایبری
نجفی با اشاره به دلایل مطرح‌شده در سؤال نخست، در پاسخ به این پرسش که آیا شبکه‌های اجتماعی می‌توانند بر روابط اجتماعی و خانوادگی دختران نوجوان تأثیر منفی بگذارند، می‌گوید: «شبکه‌های اجتماعی می‌توانند روابط اجتماعی و خانوادگی دختران نوجوان را تحت تأثیر قرار دهند. تحقیقات علمی نشان می‌دهد که استفاده بیش از حد از موبایل و شبکه‌های اجتماعی باعث ایجاد افسردگی و کاهش اعتماد به نفس می‌شود. این کاهش عزت نفس در روابط خانوادگی و اجتماعی نوجوانان نمود پیدا می‌کند.»
مهارت‌های دیجیتالی؛ مثل موم در مشت نسل جدید!
بدون شک، نسل جدیدی در حال ظهور است که مهارت‌هایشان در فضای مجازی به‌طور چشمگیری تقویت و به‌روز می‌شود. نسلی که به‌خوبی می‌داند چگونه از ابزارهای دیجیتال برای جستجوی محتوا، آگاهی از ترندهای روز و برقراری ارتباط با دیگران استفاده کند. نجفی با تأکید بر این واقعیت می‌گوید: «بچه‌ای که در این فضا حضور دارد و تعامل می‌کند، تمام هم‌وغمش و تمام مهارت‌هایی که کسب می‌کند، در این فضاست. این بچه بلد است محتواهای مختلفی را با جست‌وجو یا روش‌های هشتگ و دیگر روش‌ها پیدا کند. او ترندهای روز فضای مجازی را به‌خوبی می‌داند و برنامه‌های متنوعی را که وجود دارد، می‌شناسد. او می‌داند چگونه کامنت بگذارد و چگونه دایرکت بدهد و این مهارت‌ها را در این فضا کسب می‌کند. این باعث می‌شود زمانی که باید برای کسب مهارت‌های اجتماعی صرف شود، از دست برود.»
ضعف مهارت‌های اجتماعی، ثمره حضور مداوم در شبکه‌های اجتماعی
کسب مهارت‌های اجتماعی در نوجوانان بسیار اهمیت دارد و از دست دادن فرصت‌هایی برای تقویت این مهارت‌ها می‌تواند پیامدهای قابل‌توجهی داشته باشد که شامل عدم توانایی در برقراری تعاملات اجتماعی مناسب، ناتوانی در کنترل هیجانات و عدم رعایت ادب و احترام در موقعیت‌های مختلف می‌شود. نجفی با اشاره به فضای مجازی به‌عنوان مخل کسب مهارت‌های اجتماعی می‌گوید: «وقتی وارد یک مهمانی یا محلی می‌شوید، انتظار دارید که نوجوان شما تعامل و ادب خوبی را رعایت کند. اما به دلیل اینکه مهارت‌های اجتماعی را کسب نکرده، نمی‌تواند این انتظارات را برآورده کند. این مهارت‌ها در تعامل و روابط اجتماعی شکل می‌گیرند. وقتی فرزند ما در چندین مهمانی شرکت می‌کند، می‌داند چگونه با بزرگ‌ترها، هم‌سن‌وسال‌ها و کوچک‌ترها برخورد کند، هیجانات خود را کنترل کند و رفتارهای مناسبی داشته باشد.»پژوهشگر فضای مجازی معتقد است با این وجود، متأسفانه ما نوجوان را در فضای مجازی رها کرده‌ایم و او مهارت‌هایی را یاد می‌گیرد که به درد محیط روابط اجتماعی‌اش نمی‌خورد.
**نسل رهاشده در فضای مجازی منزوی می‌شود
کاهش مشارکت در فعالیت‌های دوستانه، کاهش مهارت‌های ارتباطی، افزایش انزوا و مواجهه با محتوای غیراخلاقی از تأثیرات منفی کلیدی استفاده مفرط از شبکه‌های اجتماعی بر دختران جوان است و نشان می‌دهد وقت زیادی که در شبکه‌های اجتماعی صرف می‌شود، ممکن است بر تعاملات اجتماعی واقعی دختران تأثیرات منفی فراوان داشته باشد. نجفی در ادامه گفت‌وگو درباره اثر تخریبی شبکه‌های اجتماعی می‌گوید: «در سال 2022 در دانشگاه توکیوی ژاپن مطالعه‌ای بر روی تأثیر حضور در فضای مجازی بر فعالیت‌های اجتماعی انجام شده است؛ دخترانی که بیش از 3 ساعت در شبکه‌های اجتماعی حضور دارند، کاهشی چشمگیر روی مشارکتشان در فعالیت‌های خانوادگی یا دوستانه مشاهده می‌شود. مهارت‌های ارتباطی‌شان به‌شدت کاهش پیدا می‌کند، انزوایشان به‌شدت زیاد می‌شود و از طرفی با محتواهای غیراخلاقی مواجه می‌شوند که مجبورند این مسائل را در خود نگه دارند.»